Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát tàu cá bằng công nghệ vệ tinh

Thiết bị giám sát hành trình tàu cá bằng công nghệ vệ tinh movimar khá hiệu quả nhưng chi phí đắt, lượng tàu được trang bị còn ít. Đây là thông tin tại Hội nghị “Đánh giá kết quả triển khai hệ thống quan sát tàu cá, vùng đánh bắt và nguồn lợi thủy sản bằng công nghệ vệ tinh, giai đoạn 2016 - 2017”, do Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) tổ chức ngày 15.5, tại Hà Nội.

Toàn cảnh hội nghị

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám khẳng định, đây là hệ thống quan sát hiện đại trên thế giới. Ngoài việc giúp cơ quan quản lý nhà nước giám sát được hoạt động tàu cá trên biển còn hỗ trợ ngư dân về các bản tin dự báo thời tiết, cảnh báo bão... Đặc biệt, đây là hệ thống duy nhất có đầy đủ các tiêu chí để đáp ứng các khuyến nghị của Liên minh châu Âu (EC) về tình trạng đánh bắt bất hợp pháp, từ đó hỗ trợ Việt Nam phát triển nghề cá một cánh bền vững và có trách nhiệm. “Theo quy định của EC, các tàu đánh bắt xa bờ đều phải lắp thiết bị giám sát hành trình, đặc biệt các tàu cá dài từ 24m trở lên phải lắp thiết bị giám sát hành trình, nhằm minh bạch và chống đánh bắt bất hợp pháp. Điều này đã được đưa vào Luật Thủy sản. Vì vậy, đây là công việc bắt buộc”, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho hay.

Tính đến năm 2017, số lượng tàu cá Việt Nam là hơn 109 nghìn tàu. Từ năm 2011, Bộ NN&PTNT triển khai Hệ thống quan sát tàu cá bằng công nghệ vệ tinh movimar với tổng mức đầu tư hơn 14 triệu Euro, lấy từ nguồn vốn vay ODA của Chính phủ Pháp. Theo đó, có 3 nghìn tàu cá đánh bắt hải sản xa bờ của 28 tỉnh ven biển đã được lắp đặt thiết bị movimar. Hiện, đang tiếp tục rà soát lại để lắp đúng đối tượng. Đồng thời hướng dẫn chi tiết người dân, bổ sung các tính năng như dự báo ngư trường, thông tin gắn với lợi ích của ngư dân… để người dân được hưởng lợi và yên tâm ủng hộ.

Theo đánh giá của các địa phương, hiệu quả của thiết bị này là rất cao, tuy nhiên chi phí đắt nên lượng tàu được lắp đặt còn khiêm tốn, riêng Bình Định có hơn 3 nghìn tàu cá thì mới có 700 tàu được lắp movimar. Ông Trần Kim Dương - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định - cho hay, nếu không có hệ thống movimar thì chúng tôi giám sát qua hệ thống VX.17. Tuy nhiên, việc giám sát qua VX.17 sẽ không đạt hiệu quả như giám sát qua hệ thống movimar vì VX.17 là hệ thống giám sát thụ động, hệ thống liên lạc qua sóng, nếu chủ tàu không nhắn tin về trạm thì sẽ không thể biết được vị trí tàu.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Quang Hùng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) nhận định: Hệ thống movimar tốt nhưng chi phí quá đắt. Tuy nhiên, đây là hệ thống duy nhất có đầy đủ các tiêu chí để đáp ứng các khuyến nghị của EC về tình trạng đánh bắt bất hợp pháp. Do đó, cần phải tiếp tục duy trì và nâng cấp hệ thống này trong giai đoạn tới. Tổng cục Thuỷ sản sẽ trình Thủ tướng Chính phủ "Dự án thông tin giai đoạn 2" nâng cấp các trạm bờ cũng như lắp đặt các thiết bị giám sát hành trình. Ông Nguyễn Quang Hùng cũng khuyến cáo, ngư dân không nên tắt thiết bị giám sát hành trình, bởi nó mang lại lợi ích nhiều hơn cho ngư dân, đảm bảo an toàn hoạt động khai thác trên biển...

Theo Nguyễn Hạnh (Công thương)