Tăng cường phối hợp để nâng cao hiệu quả giám định tư pháp

Phối hợp chưa chặt chẽ, thiếu thốn về cơ sở vật chất, nhân lực cùng những bất cập trong công tác quản lý là những “rào cản” đối với hoạt động giám định tư pháp. Thực tế đó đặt ra yêu cầu phải tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan để nâng cao hiệu quả trên từng lĩnh vực giám định.

Bình Định hiện có 2 tổ chức giám định tư pháp (GĐTP) là Trung tâm Pháp y tỉnh (thuộc Sở Y tế) và Phòng Kỹ thuật hình sự (thuộc CA tỉnh), cùng 16 tổ chức GĐTP theo vụ việc. Về nhân lực, toàn tỉnh hiện có 77 giám định viên tư pháp; 17 giám định viên tư pháp theo vụ việc, chia ra nhiều lĩnh vực. Năm 2017, các tổ chức GĐTP đã thực hiện giám định được 834 vụ việc, tăng 41,2% so với năm 2016. Trong đó, Trung tâm Pháp y tỉnh giám định 608 vụ việc (chủ yếu là giám định tử thi, thương tích hình sự, mô bệnh học…), Phòng Kỹ thuật hình sự giám định 226 vụ việc (giám định kỹ thuật, tài liệu, hóa học - ma túy…).

Nhiều lĩnh vực GĐTP còn khó khăn về nguồn nhân lực và cơ sở vật chất (Ảnh minh họa). Nguồn: cstc.cand.com.vn

Chưa hết khó khăn, vướng mắc

Theo Sở Tư pháp, được triển khai từ đầu năm 2007, Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động GĐTP” cùng với Luật GĐTP (ban hành năm 2012) đã góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, tạo đột phá trong hoạt động GĐTP trên địa bàn tỉnh. Hoạt động GĐTP đã đảm bảo thực hiện tốt trưng cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng; nâng cao được vị thế của tổ chức, cá nhân thực hiện GĐTP, tạo vị trí xứng tầm trong hoạt động tố tụng, cải cách tư pháp và trong xã hội.

Tuy nhiên, thực tế hoạt động GĐTP còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Nguồn kinh phí bảo đảm cho hoạt động của các tổ chức GĐTP công lập trong lĩnh vực pháp y, kỹ thuật hình sự còn thấp. Trình độ KHCN phát triển không ngừng, công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm ngày càng phức tạp nên một số trang thiết bị đã lạc hậu, chưa đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ mới. Đội ngũ giám định viên tư pháp còn thiếu trên một số lĩnh vực, đặc biệt là xây dựng, pháp y, khoa học tự nhiên, kỹ thuật, ngân hàng… Trong khi đó, công tác tuyển dụng, thu hút còn gặp nhiều khó khăn, nhất là với giám định pháp y.

Đáng chú ý, công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động GĐTP còn nhiều bất cập. Giám đốc Sở Tư pháp Lê Văn Toàn cho hay, theo quy định của Luật GĐTP, Sở Tư pháp có trách nhiệm giúp UBND tỉnh quản lý nhà nước về GĐTP ở địa phương, nhưng chưa có những quy định rõ ràng về cơ chế, đầu mối quản lý, trong khi nguồn lực (con người, cơ sở vật chất) lại do các ngành khác trực tiếp quản lý. “Hơn nữa, GĐTP là hoạt động mang tính nghề nghiệp đặc thù nên việc hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ, thanh tra, kiểm tra của cơ quan tư pháp gặp rất nhiều khó khăn”, ông Toàn cho biết.

Tăng cường phối hợp

Trước thực tế đó, ngày 17.5 vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động GĐTP. Mục tiêu đặt ra là bảo đảm hoạt động giám định đáp ứng tốt các yêu cầu của hoạt động tố tụng, công tác phòng, chống tham nhũng, gắn với thực hiện cải cách hành chính, cải cách tư pháp. Đồng thời, khắc phục những hạn chế, bất cập hiện nay trong tổ chức, quản lý GĐTP; bảo đảm tính khoa học, phù hợp với thực tiễn, đồng bộ và khả thi; tận dụng tối đa kết quả và nguồn lực hiện có.

Nội dung quan trọng của Kế hoạch là tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về GĐTP. Trong đó, trọng tâm là ban hành quy chế phối hợp liên ngành giữa Sở Tư pháp, CA tỉnh, Viện KSND tỉnh, TAND tỉnh và một số cơ quan, tổ chức có liên quan; quy chế phối hợp giữa cơ quan trưng cầu GĐTP với cơ quan, tổ chức được trưng cầu và thực hiện giám định. Cùng với đó là thực hiện thẩm định hồ sơ bổ nhiệm giám định viên tư pháp, rà soát lập và công bố danh sách người GĐTP, tổ chức GĐTP theo vụ việc; hoàn thiện chính sách đãi ngộ, thu hút nhân lực làm GĐTP.

Ngoài ra, Kế hoạch còn có các nội dung: tham gia xây dựng, hoàn thiện các quy định pháp luật về GĐTP; chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện phục vụ giám định cho Trung tâm Pháp y và Phòng Kỹ thuật hình sự, bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới…

MAI LÂM