Người cao tuổi và sức khỏe tâm thần

Người già phải đối mặt với thử thách đặc biệt đó là sức khỏe, phần nhiều họ mất khả năng sống độc lập vì tính cơ động hạn chế, suy yếu thể chất, dễ gặp các trục trặc về sức khỏe tâm thần và đòi hỏi sự chăm sóc lâu dài.

Mỗi ngày, khoa khám của Bệnh viện Tâm thần Bình Định tiếp nhận từ 10 đến 20 bệnh nhân trên 60 tuổi với các triệu chứng trầm cảm, rối loạn lo âu, mất ngủ…  Một trong những nguyên nhân dẫn đến rối loạn tâm thần ở người cao tuổi đó là sau khi về hưu trải qua một loạt các biến đổi tâm lý quan trọng do nếp sinh hoạt thay đổi, các mối quan hệ xã hội bị hạn chế.

Bác sĩ Châu Văn Tuấn, Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần, cho biết: “Các rối loạn tâm thần ở người cao tuổi rất đa dạng. Nhưng thường gặp nhất ở người cao tuổi là sa sút trí tuệ, giảm nhận thức liên quan đến tuổi, lo âu, rối loạn giấc ngủ, stress, trầm cảm… Do vậy, gia đình cần lưu ý khi các cụ có những biểu hiện như tình trạng buồn, rầu rĩ kéo dài, giảm hứng thú và thoái lui khỏi các hoạt động bên ngoài, không muốn giao tiếp, hành vi cử chỉ chậm chạp bất thường so với tuổi, có những lời nói phát biểu bi quan chán nản, than kém trí nhớ cần đi khám để điều trị kịp thời.

Để phòng ngừa rối loạn tâm thần ở người cao tuổi cần tránh cho các cụ sống cô độc, ít trò chuyện, ít giao tiếp và tâm lý bi quan với cuộc sống và sức khỏe. Tăng cường giao tiếp xã hội, điều chỉnh tâm lý bi quan, tập thể dục đều đặn; vui chơi giải trí lành mạnh như sinh hoạt nhóm người cao tuổi đồng tuổi để cùng tâm sự, chia sẻ, cởi bỏ gút mắc trong lòng và tạo một cuộc sống gia đình êm ấm hạnh phúc. Bên cạnh đó, dinh dưỡng hợp lý giảm chất béo, đường, mỡ, tăng cường chất xơ, vitamin, cần tránh thuốc lá, rượu và các chất kích thích.

Thực tế cho thấy phần lớn người già chưa có thói quen, điều kiện đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, hệ quả là nhiều người không biết mình có bệnh hoặc nếu biết thì cũng đã muộn. Việc phát hiện bệnh tật sớm, kịp thời có ý nghĩa quan trọng trong phòng ngừa cũng như điều trị.

MINH PHƯỢNG (Trung tâm TT - GDSK tỉnh)