Vận động đối tượng truy nã ra đầu thú: Quyết tâm và kiên trì
Khi vụ án xảy ra, đối tượng phạm tội bỏ trốn hoặc không xác định được nơi ở thì Cơ quan điều tra ra quyết định truy nã để truy tìm tung tích phục vụ cho công tác điều tra, xử lý. Cùng với truy bắt thì công tác vận động đối tượng đầu thú cũng khá gian nan, vất vả, đòi hỏi sự quyết tâm và kiên trì của trinh sát.
Trinh sát Phòng cảnh sát truy nã CA tỉnh bắt một đối tượng bị truy nã.
Thượng tá Nguyễn Hữu Lợi, Trưởng phòng Cảnh sát truy nã tội phạm, CA tỉnh, tâm sự: “Khi đã không còn cách thuyết phục người phạm tội ra đầu thú thì mới tính đến các biện pháp truy bắt. Việc vận động đối tượng truy nã đầu thú sẽ giảm bớt thời gian, chi phí, đảm bảo an toàn tính mạng và trên hết là thể hiện tính nhân văn của pháp luật”.
Để vận động được đối tượng ra đầu thú là cả một quá trình quyết tâm và kiên trì của trinh sát. Trong vụ án giết người, gây rối trật tự công cộng và hủy hoại tài sản xảy ra đêm 3.9.2017 ở xã Phước Hòa, Tuy Phước, trong tổng số 25 bị can có đến 9 đối tượng giữ vai trò chính của 2 băng nhóm bỏ trốn, bị truy nã. Vụ án đặc biệt nghiêm trọng, gây xôn xao dư luận xã hội nên việc truy bắt các đối tượng để xử lý là rất cấp thiết nhằm tạo niềm tin trong nhân dân. Với quyết tâm đó, dù các đối tượng ở nhiều địa phương khác nhau và ít liên lạc với gia đình nhưng các trinh sát truy nã liên tục bám địa bàn, tiếp cận gia đình, người thân để giải thích chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng, Nhà nước “đánh kẻ chạy đi chứ không đánh người chạy lại”.
Trong số đó, có đối tượng Trà Vũ Kiệt (SN 1995, trú phường Bình Định, TX An Nhơn) bị truy nã về 2 tội giết người và hủy hoại tài sản. Dù đang là mùa mưa, một số nơi đối tượng thường lui tới bị nước lũ chia cắt nhưng các trinh sát vẫn khắc phục khó khăn đến từng nhà để thuyết phục người thân, gia đình vận động Kiệt ra đầu thú. Điểm thuận lợi là trong trường hợp này, những người trong gia đình và trong tộc họ đều hiểu biết pháp luật, có trách nhiệm, thường xuyên liên lạc khuyên Kiệt trở về đầu thú. Họ còn cho số điện thoại để trinh sát gọi điện trực tiếp giải thích, khuyên giải, thuyết phục Kiệt. Nhiều lần như thế, Kiệt đã từ bỏ ý định lẩn trốn, từ Gia Lai trở về đầu thú. Những ngày sau đó, những đối tượng liên quan trong vụ án đã lần lượt ra trình diện giúp cơ quan điều tra xử lý nhanh vụ án.
Thượng tá Lợi chia sẻ: Vận động đối tượng truy nã ra đầu thú là cả một nghệ thuật.Các trinh sát được giao nhiệm vụ thường xuyên bám địa bàn tìm hiểu rõ về nhân thân, lai lịch, các mối quan hệ của đối tượng để có hướng tiếp cận, giải thích chính sách khoan hồng của nhà nước cho người thân, gia đình. Đặc biệt, phải gần gũi người có mối quan hệ tình cảm với đối tượng, tranh thủ sự ủng hộ của người có uy tín, người có ảnh hưởng để tác động nhằm loại bỏ tư tưởng trốn tránh pháp luật, tác động đối tượng tự nguyện ra đầu thú. Những năm gần đây, vào các dịp lễ, tết, 3 ngành CA, TAND và viện KSND các cấp đều có thư gửi đến người thân, gia đình kêu gọi đối tượng ra đầu thú để hưởng lượng khoan hồng của pháp luật. Tùy theo tính chất, mức độ, có thể cho người thân được bảo lãnh tại gia đình, đã có tác dụng tích cực đến các đối tượng khác ra đầu thú.
Đại úy Nguyễn Thế Hưng, Đội trưởng truy nã, từng khắc chế nhiều đối tượng trốn và vận động đầu thú, cho biết: Thực tế, đối tượng truy nã có mối quan hệ nhân thân rất phức tạp, nên tùy điều kiện, hoàn cảnh mà áp dụng linh hoạt nhiều biện pháp để thu phục nhân tâm, giúp họ từ bỏ tư tưởng trốn tránh pháp luật trở về quy án, có điều kiện làm lại cuộc đời.
Thượng tá Lợi cũng chia sẻ khó khăn: không ít trường hợp trinh sát phải nhận thái độ bất hợp tác của gia đình, có khi còn che giấu, tạo điều kiện cho đối tượng lẩn trốn. Hoặc có khi trinh sát trực tiếp gọi điện khuyên nhủ, đối tượng hứa sẽ ra đầu thú nhưng sau đó trốn biệt. Chẳng hạn như Nguyễn Trọng Hòa, một trong những thủ phạm tham gia vụ trộm 100 lượng vàng ở hiệu vàng Kim Khánh, Hoài Nhơn, trinh sát năm lần, bảy lượt gọi điện khuyên Hòa ra đầu thú. Đối tượng hứa nhưng rồi hủy số điện thoại, thay đổi nơi ở, tiếp tục hành trình trốn chạy cho đến khi bị bắt giữ.
TẤN TÀI