Giáo dục giới tính trong trường học:
Còn không ít rào cản
Hiện nay, việc đưa giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản (SKSS) vào trường học đã được thực hiện dưới hình thức lồng ghép hoặc ngoại khóa. Học sinh được tiếp cận với những kiến thức liên quan. Song, vấn đề này còn gặp nhiều rào cản.
Bổ ích và thiết thực
Tháng 12 hằng năm, Trường THPT iSCHOOL Quy Nhơn tổ chức các buổi ngoại khóa truyền thông về chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) vị thành niên cho học sinh các khối lớp. Tại các buổi truyền thông luôn có các nội dung: tuyên truyền, hỏi - đáp các nội dung liên quan đến SKSS vị thành niên. “Điều đáng ghi nhận là học sinh tham gia rất tích cực, các em tập tiểu phẩm tuyên truyền, hào hứng đặt câu hỏi cho các chuyên gia quanh chủ đề “nóng” nhất là về tình yêu học trò”, Bí thư Đoàn trường Huỳnh Thiết Thạch cho biết.
Những buổi truyền thông như thế rất có ích cho học sinh. Nguyễn Vĩnh Hào, học sinh lớp 11A5, chia sẻ: “Điều quan trọng nhất mà chúng em “thu lượm” được là không nên yêu sớm khi còn ngồi trên ghế nhà trường, vừa mất nhiều thời gian, lại dễ ảnh hưởng xấu đến kết quả học tập”.
Trường THPT iSCHOOL có kinh phí dành riêng để tổ chức hoạt động ngoại khóa, với định mức 8 triệu đồng/tháng. “Toàn trường hiện có 1.116 học sinh, để tổ chức được hoạt động ngoại khóa hằng tháng thì kinh phí đó vẫn không đảm bảo, nên chúng tôi “cộng dồn” để tổ chức những hoạt động có quy mô lớn”, ông Nguyễn Văn Ba, Hiệu trưởng trường THPT iSCHOOL Quy Nhơn, cho biết.
Anh Nguyễn Đình Sim, Bí thư Đoàn Trường THPT Quốc học Quy Nhơn, cho biết, trường đã linh hoạt tổ chức nhiều hình thức tuyên truyền về SKSS. Đầu tiên là hình thức sân khấu hóa các buổi ngoại khóa, với các phần thi trắc nghiệm, câu hỏi nhanh, giải quyết tình huống và hùng biện. Sau đó, trường tổ chức chương trình phát thanh thanh niên 15 phút đầu giờ học bằng những câu chuyện cụ thể, những bài báo. CLB phóng viên nhỏ của trường còn thực hiện các bài viết trên trang web của trường.
So với cấp THPT, học sinh THCS vô tư, hồn nhiên hơn khi tiếp nhận các thông tin về SKSS, giới tính. Hằng năm, Trường THCS Trần Hưng Đạo (TP Quy Nhơn) đều phối hợp với Trạm Y tế phường tổ chức truyền thông về SKSS cho học sinh lớp 8, 9. Với học sinh lớp 6, 7, trường tổ chức chương trình “Tự tin tuổi teen”, phát miễn phí băng vệ sinh và tờ rơi tuyên truyền về SKSS vị thành niên cho học sinh nữ. “Qua những buổi truyền thông như thế này, nhiều em tỏ ra hài lòng, vì biết được những thứ “không biết hỏi ai””, Hiệu trưởng Nguyễn Thị Cẩm Tuy chia sẻ.
Nhiều cái khó
Các nội dung về giáo dục giới tính, chăm sóc SKSS vị thành niên còn được lồng ghép trong những giờ học chính khóa của trường.
Cô Đào Thị Bồng, giáo viên môn Giáo dục công dân, Trường THPT Quốc học Quy Nhơn, cho biết môn học này có ưu thế “rải đều” ở các lớp. Lớp 10 có bài học về “Một số vấn đề cấp thiết của nhân loại”, trong đó có nói về gia tăng dân số, các biện pháp giảm tốc độ gia tăng dân số; hay bài “Tình yêu, hôn nhân và gia đình”, dễ lồng ghép các nội dung như thế nào là tình yêu đích thực, chân chính; lớp 11 có bài “Chính sách dân số và giải quyết việc làm”; lớp 12 có bài “Quyền bình đẳng của công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội”. “Vấn đề quan trọng là có những dẫn chứng thuyết phục từ cuộc sống để học sinh tiếp cận gần hơn với vấn đề”, cô Bồng nói thêm.
Còn cô Nguyễn Thị Thanh Hương, Tổ trưởng tổ Sinh - Công nghệ của trường này thì cho biết học sinh khối lớp 11 thuận lợi hơn lớp 10 và 12 khi chương trình có bài học “Sinh lý động” nói thêm về những hiện tượng biến đổi trên cơ thể, làm thế nào để bảo vệ mình.
Trên thực tế, việc đưa kiến thức giáo dục giới tính, SKSS đến với học sinh gặp nhiều khó khăn. “Kinh phí của Quỹ hội phụ huynh, hoạt động Đội đều dành cho hoạt động này, nhưng trường cũng khá chật vật khi tổ chức các hoạt động ngoại khóa. Thậm chí, muốn làm sinh động cho các buổi ngoại khóa bằng các hoạt cảnh sân khấu cũng không làm được, vì không có kinh phí hỗ trợ cho các em tập luyện, trao giải thưởng động viên...”, cô Nguyễn Thị Thanh Vân, Tổng phụ trách Đội của Trường THCS Trần Hưng Đạo, băn khoăn.
Bên cạnh những khó khăn khách quan như kinh phí thực hiện, thời gian tổ chức, là những vấn đề “nhạy cảm”. Theo anh Sim, để tổ chức được những buổi tuyên truyền phù hợp với các em về vấn đề này không hề đơn giản. “Để cả hai phía học sinh và giáo viên cùng “nói thẳng nói thật” đều rất khó. Khi nhận được những bài viết “đụng” đến vấn đề nhạy cảm, chúng tôi cũng dè dặt khi duyệt cho đăng trên trang web của trường”, anh Sim chia sẻ. Trong khi đó, với cô Nguyễn Thị Thanh Hương, khi nói về các vấn đề nhạy cảm, giáo viên phải nghiêm, mặt “lạnh tanh”, không để các em có cơ hội “tếu”. Khó nhất là các giáo viên trẻ, chưa có gia đình.
Mặt khác, trong 45 phút của tiết học chính khóa, các giáo viên cố gắng lồng ghép những kiến thức sách vở với thực tế đời sống để giúp học sinh có hình dung cơ bản về vấn đề giới tính, SKSS. “Tuy nhiên, giáo viên chỉ tham khảo tài liệu, không có kiến thức chuyên sâu, bài bản nên hiệu quả truyền đạt chưa cao”- ông Nguyễn Đức Vinh, Phó hiệu trưởng Trường THPT iSCHOOL Quy Nhơn, chia sẻ.
NGỌC MAI