Hợp tác xã nông nghiệp: Ðổi mới để phát triển bền vững
Ðó là mục tiêu của phong trào thi đua “Ðổi mới, phát triển các HTXNN theo luật HTX năm 2012 gắn với cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2018 - 2020 vừa được UBND tỉnh phát động.
HTX nhiều, nhưng chưa mạnh
Toàn tỉnh có 153 HTXNN (89 HTX trồng trọt, 1 HTX chăn nuôi, 1 HTX lâm nghiệp, 2 HTX thủy sản, 60 HTX dịch vụ, kinh doanh tổng hợp) và 715 tổ hợp tác (32 tổ hợp tác nông nghiệp và 683 tổ, đội đoàn kết trên biển) với tổng số gần 248.500 thành viên.
Thực tế cho thấy, việc chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012 giúp các HTX rà soát lại toàn bộ số thành viên HTX, xác định vốn góp của từng thành viên; xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh (SXKD) phù hợp với tình hình mới. Xác định rõ hơn trách nhiệm của các thành viên đối với HTX và trách nhiệm của Hội đồng quản trị HTX, tạo nên sự gắn kết giữa HTX và các thành viên, qua đó giúp HTX ổn định và phát triển SXKD. Nhiều HTXNN, bên cạnh công tác tổ chức chỉ đạo, điều hành sản xuất, đã thực hiện các dịch vụ thiết yếu phục vụ sản xuất nông nghiệp, như: thủy lợi, làm đất, cung ứng giống cây trồng, vật tư nông nghiệp (phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…).
Nông dân Phước Quang, Tuy Phước thu hoạch lúa Hè Thu 2018.
Một số HTX đã nâng cao chất lượng hoạt động dịch vụ; đẩy mạnh liên doanh, liên kết với các DN để sản xuất, cung ứng lúa giống, vật tư nông nghiệp và tiêu thụ nông sản cho thành viên; đồng thời phát triển SXKD ở các lĩnh vực chế biến nông sản, kinh doanh thương mại, thu hút được vốn đầu tư từ nhiều nguồn, có thị trường ổn định, giải quyết được nhiều việc làm và kinh doanh hiệu quả. Điển hình như HTXNN Phước Hưng (Tuy Phước), HTXNN Nhơn Thọ 2 (TX An Nhơn), HTXNN Ân Tín 2 (Hoài Ân), HTXNN Hoài Mỹ (Hoài Nhơn), HTXNN 1 Phước Sơn (Tuy Phước).
Tuy vậy, quy mô hoạt động của các HTXNN trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhỏ; cơ sở vật chất, công nghệ lạc hậu; nội dung hoạt động còn nghèo nàn; sản phẩm hàng hóa chưa nhiều, chất lượng dịch vụ chưa cao; thiếu vốn để mở rộng hoạt động dịch vụ… nên hiệu quả SXKD chưa đạt kết quả như mong muốn. Trong số 153 HTXNN hiện có, các HTX xếp loại tốt, khá chiếm 30%, xếp loại yếu chiếm 26%.
Đổi mới để phát triển
Nhấn mạnh vai trò và sự cần thiết phải đổi mới kinh tế HTXNN, tại buổi lễ phát động thi đua “Đổi mới, phát triển các HTXNN theo luật năm 2012 gắn với cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2018 - 2020, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu yêu cầu kiện toàn và phát huy năng lực của Ban chỉ đạo Phát triển kinh tế tập thể của tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố, gắn nhiệm vụ đổi mới, phát triển HTX với nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị. Ngành chức năng và chính quyền các cấp cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền, quán triệt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng, đổi mới và phát triển HTXNN.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo các HTXNN đổi mới nội dung hoạt động, đẩy mạnh SXKD, dịch vụ theo cơ chế thị trường và phương thức quản lý theo quy định của Luật HTX năm 2012. Ưu tiên các nguồn lực để hỗ trợ, phát triển HTXNN thông qua việc lồng ghép vốn từ các chương trình, dự án; xã hội hóa các nguồn vốn hợp pháp khác, kêu gọi sự tài trợ và hợp tác của các tổ chức trong và ngoài nước; triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ của Nhà nước để khuyến khích, phát triển HTXNN. Bên cạnh đó, đẩy mạnh triển khai các dự án phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa chủ lực trên địa bàn tỉnh phù hợp với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển bền vững, nâng cao giá trị gia tăng; tích cực tìm kiếm, kêu gọi các DN liên kết với HTX tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho thành viên.
Ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: Ngành Nông nghiệp tỉnh phối hợp cùng chính quyền các địa phương đẩy mạnh công tác phổ biến, quán triệt chủ trương, chính sách về kinh tế hợp tác một cách thiết thực, hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng, bằng nhiều hình thức nhằm nâng cao nhận thức của người dân về bản chất, lợi ích của kinh tế hợp tác trong sản xuất nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Tiến hành rà soát, sắp xếp, tổ chức lại hoạt động các HTX theo hướng tinh gọn bộ máy và nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, điều hành các hoạt động của HTX trong tình hình mới. Đổi mới nội dung hoạt động và phương thức quản lý HTX theo hướng chuyển mạnh từ cơ chế quản lý hành chính sang SXKD dịch vụ theo cơ chế thị trường; xử lý dứt điểm nợ đọng trong thành viên, hạn chế nợ mới phát sinh; xây dựng kế hoạch trung hạn và hàng năm, xây dựng phương án, dự án SXKD dịch vụ phù hợp với đặc điểm, điều kiện của HTX trên cơ sở tiềm năng, lợi thế của địa phương.
Sở NN&PTNT sẽ hỗ trợ thành lập mới HTX, tổ hợp tác, nhất là các HTX, tổ hợp tác chuyên ngành; xây dựng mô hình HTX điển hình tiên tiến hoạt động SXKD dịch vụ thuộc các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, thủy sản, tổng hợp có liên kết với DN tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, nhằm nâng cao hiệu quả SXKD.
PHẠM TIẾN SỸ