Xã Cát Lâm (Phù Cát): “Cát tặc” lộng hành, chính quyền kêu khó xử lý

Hoạt động khai thác cát trái phép tại suối Bà Lễ, thuộc thôn Thuận Phong, xã Cát Lâm (Phù Cát) diễn ra nhiều tháng qua. Thế nhưng, chính quyền địa phương lại kêu khó xử lý, khiến người dân ở địa phương bất bình.

Xe đào khai thác cát trái phép dưới lòng suối Bà Lễ. Sau thời gian bị “rút ruột”, lòng suối Bà Lễ xuất hiện những hố sâu hoắm.

Ngang nhiên vi phạm

Người dân ở thôn Thuận Phong, xã Cát Lâm gọi điện tới Báo Bình Định, phản ánh thực trạng khai thác cát trái phép tại suối Bà Lễ diễn ra bất kể ngày đêm. Mỗi ngày có nhiều lượt xe ben ra vào chở cát đưa đi tiêu thụ, song UBND xã Cát Lâm không có biện pháp ngăn chặn, xử lý, làm người dân hoài nghi về năng lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực khoáng sản ở cơ sở.

Từ phản ánh của người dân, sáng 9.7, PV Báo Bình Định thâm nhập thực tế để tìm hiểu sự việc. Khu vực đang diễn ra việc khai thác cát trái phép nằm sâu hun hút trong rừng keo dày đặc, muốn đến nơi phải chạy xe qua nhiều con đường đất gồ ghề đầy cát bụi. Khi cách điểm khai thác cát chừng 200 m, chúng tôi thấy một chiếc xe ben chở đầy cát từ suối Bà Lễ chạy ra. Tiếp tục đi sâu vào bên trong khu suối, chúng tôi phát hiện có một chiếc xe máy đào đang đậu dưới lòng suối. Người điều khiển phương tiện này cũng nhanh chóng rời khỏi hiện trường khi phát hiện có người lạ xuất hiện.

Khu vực khai thác cát trái phép tại suối Bà Lễ rộng cả trăm mét vuông. Lòng suối xuất hiện nhiều hầm hố sâu hoắm sau thời gian bị “rút ruột”. Cây cối, đất đai dọc 2 bờ suối bắt đầu sạt lở do ảnh hưởng từ hoạt động khai thác cát trái phép này.

Người dân ở thôn Thuận Phong khá lo lắng trước hiện trạng này. Một người dân địa phương nói: “Việc khai thác cát bừa bãi tại đây tiềm ẩn nguy cơ xói lở rất lớn khi có mưa lũ xảy ra và gây cạn kiệt mạch nước ngầm”.

Chính quyền kêu khó

Về vấn đề này, ông Trương Ngọc Hạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Lâm, khẳng định: Thời gian qua, địa phương vào cuộc xử lý khá kiên quyết các hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn. Riêng về việc khai thác cát tại suối Bà Lễ, xã có nhận phản ánh của người dân. Trong tháng 5.2018, xã cử tổ công tác xuống kiểm tra, lập biên bản phạt hành chính 3 triệu đồng đối với ông Đinh Văn Tịnh (ở thôn Hiệp Long, xã Cát Lâm), người tổ chức khai thác cát trái phép. Ông này đã viết cam kết không tái phạm.

Tuy nhiên, ông Hạnh cũng cho rằng thẩm quyền của địa phương chỉ có thể xử phạt hành chính. Để xử lý dứt điểm hành vi khai thác cát trái phép của ông Tịnh, cần có sự hỗ trợ của UBND huyện Phù Cát.

Ông Hạnh cho hay: Theo ý kiến của CA huyện Phù Cát, muốn xử lý hành vi khai thác cát trái phép của ông này, xã phải bắt quả tang hành vi vi phạm. Thế nhưng, mỗi khi tổ công tác của xã vào kiểm tra thì thấy tài xế quay xe đổ cát xuống, di chuyển đi nơi khác, nên xã không xử lý được. “Thậm chí nhiều khi muốn xử lý được hành vi sai phạm này, chúng tôi phải đưa lực lượng vào mật phục, ghi hình mới có đủ bằng chứng xử lý. Đó là chưa kể có khi địa phương điện thoại cho cơ quan chức năng của huyện nhờ chi viện, nhưng họ thông báo lực lượng đang đi công tác…, nên việc xử lý gặp nhiều trở ngại (!?). Địa phương cũng mong báo chí thông tin thực trạng này để cơ quan chức năng vào cuộc giúp địa phương xử lý triệt để vấn đề này”, ông Hạnh giãi bày.

Ông Nguyễn Xuân Quý, cán bộ địa chính UBND xã Cát Lâm, cũng kêu khó: “Thẩm quyền của xã chỉ xử phạt hành chính không quá 5 triệu đồng, nên không đủ sức răn đe. Xã cũng không đủ thẩm quyền để tịch thu hoặc tạm dừng phương tiện vi phạm để kiểm tra”.

Trách nhiệm thuộc chính quyền địa phương

Để rõ hơn về công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, PV Báo Bình Định tiếp tục liên lạc làm việc với ông Tạ Công Thượng, Trưởng phòng TN&MT huyện Phù Cát, tuy nhiên ông này cho rằng không đủ thẩm quyền để trả lời báo chí.

Ở góc độ quyền, nhiệm vụ của mình, ông chỉ có thể “khái quát” nội dung như sau: “Suối Bà Lễ có quy mô nhỏ, nếu có khai thác chỉ là xe công nông. Theo Chỉ thị 17/CT-UBND ngày 27.9.2017 của UBND tỉnh về việc tăng cường quản lý và chấn chỉnh hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh, huyện cũng đã quán triệt cho các xã, thị trấn rồi. Việc đại diện xã Cát Lâm than khó xử lý hành vi khai thác cát trái phép của ông Tịnh với cơ quan báo chí là không đầy đủ trách nhiệm! Bởi, Nghị định 33 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản đã quy định rất rõ, địa phương căn cứ vào đấy mà thực hiện thôi. Trường hợp xã gặp khó khăn trong xử lý thì phải có báo cáo gửi cơ quan chức năng đề nghị hỗ trợ lực lượng”.

TRỌNG LỢI