Bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam
Đó là thông tin được đưa ra tại Hội nghị triển khai Dự án tăng cường quản lý tăng huyết áp, đái tháo đường tại trạm y tế xã và truyền thông giảm muối ăn do Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam tổ chức ngày 17.7, tại Hà Nội.
Quang cảnh hội nghị.
Báo cáo tại hội nghị cho biết, bệnh tim mạch là bệnh không lây nhiễm phổ biến nhất ở Việt Nam, gây ra 30% số ca tử vong trên toàn quốc. Tăng huyết áp và đái tháo đường là nguyên nhân chính gây ra bệnh tim mạch. Ước tính hiện nay Việt Nam có 12 triệu người tăng huyết áp, nhưng mới phát hiện được 43% và chỉ 14% được quản lý điều trị, còn 56,9% không được phát hiện. Với bệnh đái tháo đường, Việt Nam có hơn 3 triệu người mắc, mới phát hiện được 31% và quản lý điều trị khoảng 29%. Còn lại 68,9% không được phát hiện, đồng nghĩa với không được kiểm soát, điều trị.
Phát biểu tại hội nghị, ông Trương Đình Bắc, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh lý kể trên bao gồm hút thuốc, uống rượu bia, ăn ít rau, ăn nhiều muối cũng như thiếu hoạt động thể lực chiếm tỷ lệ cao. Trong số đó, phải nhấn mạnh, mức độ sử dụng muối chính là yếu tố quan trọng gây ra các bệnh lý không lây nhiễm. Tuy nhiên, tại Việt Nam, mức độ sử dụng muối trung bình cao gần gấp 2 lần so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới. Bên cạnh đó, các yếu tố như: Thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, tăng đường máu, rối loạn lipid máu làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Trước tình hình các bệnh không lây nhiễm gia tăng, Việt Nam đã có những cam kết mạnh mẽ để giải quyết các vấn đề trên. Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới đặt ra mục tiêu đến năm 2025 có 95% và đến 2030 có 100% số trạm y tế xã, phường, thị trấn thực hiện dự phòng, quản lý, điều trị một số bệnh không lây nhiễm. Hiện nay, Bộ Y tế đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình sức khỏe Việt Nam nhằm giải quyết các yếu tố nguy cơ sức khỏe, trong đó có các giải pháp giảm tiêu thụ muối và thúc đẩy lối sống lành mạnh. Bộ Y tế cũng đang hành động mạnh mẽ để kiện toàn mạng lưới y tế và tăng cường y tế cơ sở nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống bệnh không lây nhiễm và chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Tại hội nghị, các đại biểu đều cho rằng, nguyên nhân cơ bản của các bệnh không lây nhiễm gia tăng là do tuyến y tế cơ sở, đặc biệt là các trạm y tế xã hiện nay còn chưa triển khai hoạt động dự phòng, phát hiện sớm, quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm. Vì vậy, ngành y tế cần tăng cường quản lý bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường và truyền thông giảm ăn muối tại các trạm y tế xã như: Khám, chẩn đoán, quản lý điều trị ngoại trú bệnh tăng huyết áp đơn thuần và tăng huyết áp ổn định ở tuyến trên chuyển về. Ngoài ra, trạm y tế xã cần tư vấn, dự phòng thừa cân, béo phì, tiền đái tháo đường; phát hiện ca nghi ngờ đái tháo đường chuyển tuyến trên chẩn đoán xác định, đồng thời quản lý, cấp thuốc ngoại trú cho bệnh nhân ổn định theo đơn chỉ định do tuyến trên chuyển về; truyền thông nâng cao hiểu biết, thay đổi hành vi của người dân để giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hàng ngày...
TS Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, trong nhiều năm qua, WHO đã và đang hỗ trợ Việt Nam giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong do các bệnh không lây nhiễm. Đối với phòng, chống các bệnh tim mạch, gần đây WHO đã hỗ trợ Bộ Y tế xây dựng Kế hoạch quốc gia về truyền thông vận động giảm tiêu thụ muối giai đoạn 2018-2020 và Kế hoạch tăng cường thực hiện điều trị, quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường theo nguyên lý y học gia đình tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn giai đoạn 2018-2020. Đồng thời, Tổ chức Y tế thế giới cũng hỗ trợ xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia về truyền thông và vận động giảm ăn muối 2018-2025.
Để tăng cường điều trị, quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường tại trạm y tế của Việt Nam, Tổ chức Y tế thế giới đã và đang hỗ trợ nâng cao năng lực cho các trạm y tế xã của 11 tỉnh trong điều trị quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường. Trong thời gian tới, dự án sẽ hỗ trợ đợt 2 cho 10 tỉnh, thành phố tiếp theo.
Để giải quyết vấn nạn bệnh không lây nhiễm, các đại biểu đều tại hội nghị đều cho rằng, cần tuyên truyền các biện pháp phòng, chống bệnh cho người dân. Đặc biệt là người dân cần có lối sống lành mạnh, bảo đảm dinh dưỡng, không hút thuốc, rượu bia và ăn ít muối. Bên cạnh đó, ngành y tế cần điều chỉnh cơ chế, chính sách phù hợp để quản lý bệnh không lây nhiễm ngay tại trạm y tế xã.
Theo THÁI SƠN (QĐND)