KHẮC PHỤC TÌNH TRẠNG TRỄ HẸN HỒ SƠ GIẢI QUYẾT TTHC LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI:

Tăng cường phối hợp, hiện đại quy trình

Trễ hẹn hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trên lĩnh vực đất đai là một trong những điểm nghẽn lớn trong công tác cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh thời gian qua. Thực tế đó đòi hỏi những giải pháp quyết liệt, đồng bộ hơn.

Theo thông tin từ Sở TN&MT, tổng số hồ sơ yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) trong năm 2017 là 6.257 hồ sơ. Trong số 6.125 hồ sơ đã giải quyết, có đến 94 hồ sơ quá hạn, chủ yếu là hồ sơ đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ).

Cần quy định trách nhiệm cụ thể của UBND cấp xã đối với thời hạn giải quyết từng TTHC. - Trong ảnh: Người dân thực hiện TTHC về đất đai tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND phường Nhơn Bình, TP Quy Nhơn.

3 tháng mới xong 1 hồ sơ

Trách nhiệm của UBND cấp xã trong việc xác nhận nguồn gốc sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất được quy định cụ thể tại nhiều văn bản quy phạm pháp luật, trực tiếp và cụ thể là tại Quyết định số 21/2016/QĐ-UBND ngày 8.3.2016 của UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp trong việc thực hiện đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở TN&MT, việc xác nhận nguồn gốc sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của UBND cấp xã thường kéo dài, cá biệt có trường hợp đến 3 tháng (!).

Đáng chú ý, quá trình phối hợp trong việc xác định, thông báo nghĩa vụ tài chính về đất đai cho người có hồ sơ chưa tốt. Trước đây, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất nhận thông báo thuế tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp huyện, cấp tỉnh theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Nay theo thông tư liên tịch số 88/2016/TTLT-BTC-BTNMT thì cơ quan thuế phát hành thông báo thuế trực tiếp cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất.

“Như vậy, ngoài việc giao dịch với Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thì người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phải liên hệ cơ quan thuế để nhận thông báo và thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai. Tình trạng này gây bất cập cho cơ quan phối hợp là Văn phòng đăng ký đất đai vì không biết người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất khi nào thực hiện xong nghĩa vụ tài chính”, Giám đốc Sở TN&MT Đặng Trung Thành phân tích.

Bên cạnh đó, biên chế và cơ sở hạ tầng phục vụ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả còn nhiều bất cập. Hiện nay, lượng hồ sơ nộp đầu vào đối với hồ sơ cấp đổi, cấp lại, cấp do biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất là rất lớn. Trong khi đó, biên chế giao cho bộ phận chuyên môn để giải quyết hồ sơ không đảm bảo và phân bố không đồng đều, gây ra tình trạng trễ hạn hồ sơ ở một số địa phương như Quy Nhơn, Hoài Nhơn, Phù Mỹ…

Xác định nghĩa vụ tài chính: cần hiện đại hóa

Theo ông Đặng Trung Thành, để đảm bảo thời hạn thực hiện các thủ tục đăng ký, cấp GCNQSDĐ, cấp đổi, cấp lại, cấp do biến động về quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, cần xây dựng quy định về cơ chế một cửa liên thông đối với các TTHC. Trong đó quy định trách nhiệm cụ thể của UBND cấp xã đối với từng TTHC, thời hạn giải quyết chi tiết, cơ chế phối hợp trong việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả tại xã. Cùng với đó là quy định rõ trách nhiệm và nội dung xác nhận của UBND cấp xã đối với thủ tục cấp đổi GCNQSDĐ hoặc đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất có thay đổi diện tích thửa đất. 

Trong khi đó, để khắc phục bất cập trong khâu xác định nghĩa vụ tài chính, cần tăng cường liên kết thông tin giữa cơ quan Thuế và Văn phòng Đăng ký đất đai thông qua kết nối hệ thống ứng dụng quản lý đất đai và hệ thống ứng dụng các khoản thu về đất của cơ quan thuế để sớm xác định nghĩa vụ tài chính cho người sử dụng đất.

Đồng thời, triển khai thực hiện mô hình luân chuyển hồ sơ điện tử xác định nghĩa vụ tài chính. Theo đó, hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính được quét (chụp) thành file điện tử có gắn chữ ký số của nhân viên quét (chụp) hồ sơ để xác nhận từ bản gốc, phiếu chuyển thông tin địa chính dưới dạng file số có gắn chữ ký số của lãnh đạo Văn phòng Đăng ký đất đai. Hồ sơ điện tử được luân chuyển trên phần mềm một cửa điện tử, trước mắt qua đường thư điện tử công vụ hoặc hệ thống văn phòng điện tử liên thông của tỉnh.

“Việc thực hiện mô hình này sẽ giảm thời gian luân chuyển hồ sơ giấy, rút ngắn đáng kể thời gian xác định nghĩa vụ tài chính, giảm nhân lực trong việc luân chuyển hồ sơ giấy, thuận lợi cho việc theo dõi xử lý công việc của 2 cơ quan”, ông Thành nhận định. 

NGUYỄN VĂN TRANG