Tập trung mọi nguồn lực cho chống hạn
Nắng nóng kéo dài, lượng nước mưa bổ sung ít, nhiều hồ chứa nước đã khô cạn, khiến cho trên 1.000 ha cây trồng vụ Hè -Thu bị hạn. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Nguyễn Hữu Vui, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT về việc triển khai các biện pháp chống hạn.
* Xin ông cho biết lượng nước hiện có tại các công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh và tình hình nước tưới cho cây trồng vụ Hè - Thu (HT)?
- Từ đầu tháng 6 đến nay, thời tiết nắng nóng kéo dài khiến cho nước trên các sông, suối và lượng nước từ các hồ chứa bị bốc hơi nhiều và giảm mạnh, bình quân mỗi tuần giảm khoảng 25 triệu m3. Hiện lượng nước tại 165 hồ chứa thủy lợi của tỉnh còn 195/585 triệu m3, đạt 33% so với dung tích thiết kế. Trong đó, 15 hồ chứa nước lớn do Công ty TNHH Khai thác Công trình thủy lợi (KTCTTL) Bình Định còn tích 147 triệu m3, đạt 31,2%.
Đáng lo ngại là đã có nhiều hồ chứa nước do các địa phương quản lý đã khô cạn. Tại huyện Phù Mỹ có 14/45 hồ bị cạn nước; Phù Cát 10/22 hồ; Tây Sơn 15/22 hồ; Tuy Phước 1/4 hồ; Vân Canh 3/5 hồ; Hoài Nhơn 9/17 hồ; Hoài Ân 4/21 hồ và 2 hồ chứa khác do Công ty TNHH KTCTTL quản lý cũng không còn nước.
Hiện nhiều địa phương đã xảy ra tình trạng hạn hán ở nhiều mức độ khác nhau, nhiều diện tích sản xuất ở những vùng chân cao, vùng hưởng nước từ các hồ chứa nước nhỏ và các con suối bị thiếu nước tưới nghiêm trọng.
Nông dân xã Mỹ Phong (Phù Mỹ) khoan giếng lấy nước ngầm tưới lúa.
* Diện tích cây trồng bị hạn và số hộ dân thiếu nước sinh hoạt tập trung ở địa phương nào, mức độ đến đâu?
- Nắng nóng kéo dài gây thiếu nước tưới cho cây trồng và nước sinh hoạt cho người dân. Đến nay, các huyện: Phù Mỹ, Tuy Phước, Tây Sơn, Hoài Nhơn, Tây Sơn và TX An Nhơn đã báo cáo về tình hình hạn hán với trên 1.000 ha lúa HT bị hạn. Trong đó, huyện Hoài Nhơn bị hạn nặng nhất với 775 ha, tập trung ở khu vực cuối nguồn sông Lại Giang; tiếp là huyện Phù Mỹ 300 ha lúa bị hạn, TX An Nhơn 250 ha, huyện Tây Sơn 215 ha…
Nắng hạn cũng đã làm cho nguồn nước ngầm giảm mạnh, nhiều giếng khoan, giếng đào của người dân bị khô cạn. Hiện toàn tỉnh có 1.170 hộ đang thiếu nước sinh hoạt, dự kiến đầu tháng 8.2018, tổng số hộ thiếu nước sinh hoạt tăng thêm khoảng hơn 4.000 hộ. Ngoài ra, nắng hạn cũng đã tác động xấu đến hoạt động nuôi trồng thủy sản ở nhiều địa phương. Nguy cơ cháy rừng cũng đang duy trì ở mức cao.
* Ngành Nông nghiệp và các địa phương đã triển khai những biện pháp gì để hạn chế thiệt hại do hạn hán, thưa ông?
- Sở NN&PTNT đã thành lập các đoàn công tác phối hợp với chính quyền các địa phương kiểm tra, đánh giá nguồn nước hiện có tại các hồ chứa, lưu lượng dòng chảy các sông, suối... xác định rõ khu vực thiếu nước, nguy cơ thiếu nước; thông tin kịp thời, chính xác tình hình hạn hán để người dân biết, nhằm chia sẻ khó khăn và cùng tham gia chống hạn.
Đối với hoạt động cấp nước, ưu tiên theo thứ tự: Cấp nước sinh hoạt cho người dân; cho vật nuôi; nuôi trồng thủy sản; vùng sản xuất lúa giống, cánh đồng mẫu lớn (ưu tiên cấp nước tưới cho diện lúa trổ và khu vực trong kế hoạch để bảo đảm thu hoạch); vùng ven đê Đông để chống xâm nhập mặn, xì phèn.
Sở NN&PTNT cũng đã chỉ đạo Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn phát huy hết công suất các công trình cấp nước tập trung (CTCNTT) để phục vụ nhân dân trong vùng hưởng lợi và hỗ trợ cho các vùng lân cận; đẩy nhanh tiến độ mở mạng cấp nước tại CTCN Cát Nhơn để cấp nước cho dân.
Công ty TNHH KTCTTL tận dụng dòng chảy cơ bản các sông suối, điều tiết hợp lý để chống hạn và hỗ trợ cho các nhu cầu khác. Tiến hành lắp đặt các trạm bơm dã chiến bơm nước từ sông Côn để cung cấp nước tưới cho cây trồng nằm cuối kênh hệ thống hồ Núi Một. Tiếp nước từ sông Côn thuộc đập dâng Văn Phong và triển khai các trạm bơm di động nhỏ để bơm tưới cho cây trồng ở huyện Phù Cát. Mở cống lớn hồ chứa nước Vạn Hội để bổ sung nguồn nước cho sông Lại Giang; sử dụng máy bơm di động để bơm nước chống hạn cho cây trồng ở các xã khu Đông Hoài Nhơn. Chi cục Thủy lợi tỉnh tổ chức quản lý, vận hành các cống tràn trên đê Đông không để xâm nhập mặn.
Ngành Nông nghiệp tỉnh tiếp tục cập nhật về tình hình hạn hán tại các địa phương, tổng hợp kinh phí đề nghị hỗ trợ phòng chống hạn của các địa phương, báo cáo UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo. Hiện nhiều địa phương trong tỉnh đã xây dựng và thực hiện phương án chống hạn cho từng vùng; vận động người dân đào thêm giếng lấy nước ngầm và tăng cường năng lực cấp nước từ các CTCN đã xây dựng.
Đối với những khu vực không có nguồn nước hoặc nguồn nước giếng bị nhiễm mặn không sử dụng được, chính quyền các địa phương vận chuyển nước từ các CTCNTT để cấp cho dân. Các HTXNN cũng đã huy động thành viên nạo vét kênh mương, đắp các đập bổi tạo nguồn nước tưới, sử dụng các máy bơm để tưới cho cây trồng.
* Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)