Vấn đề của Malaysia: Làm sao để làm ăn với Trung Quốc hiệu quả hơn
Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đang tìm cách đẩy lùi sự thống trị của Trung Quốc đối với nền kinh tế nước này, trong đó có giải pháp thương lượng lại các hợp đồng trị giá nhiều tỉ USD với Bắc Kinh.
Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad.
Trong tháng 8 tới, ông Mahathir sẽ có chuyến thăm Trung Quốc để thảo luận về các dự án hợp tác giữa 2 bên, với mục tiêu giành thêm lợi thế cho Malaysia.
Hiện Trung Quốc có các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng trị giá 34 tỉ USD với Malaysia, nhưng Thủ tướng Mahathir cho rằng, các nhà đầu tư Trung Quốc có lợi nhiều trong các dự án này, chứ không phải nền kinh tế Malaysia.
Đầu tháng này, chính phủ Malaysia đình chỉ dự án tuyến đường sắt bờ biển phía Đông, vốn do 1 tập đoàn Trung Quốc làm chủ thầu. Ngoài ra, 2 dự án đường ống năng lượng với Bắc Kinh cũng bị hoãn.
Trong số các vấn đề mà người đứng đầu chính phủ Malaysia quan ngại là số tiền quá lớn mà Malaysia vay của Trung Quốc, cũng như việc các nhà thầu sử dụng lao động và thiết bị Trung Quốc.
Động thái của ông Mahathir diễn ra trong bối cảnh lo ngại về ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực ngày càng tăng. Sáng kiến “Vành đai và Con đường” trị giá nhiều tỉ USD của Bắc Kinh đang tạo mối lo về nợ bong bóng tại các nước nghèo, như Myanmar hay Lào.
Malaysia là 1 trong những nước trong khu vực được hưởng lợi nhiều nhất từ nguồn vốn đầu tư Trung Quốc, khi mà quan hệ kinh tế giữa 2 bên được đẩy mạnh.
Dưới đây là một số thống kê về quan hệ giữa Trung Quốc và Malaysia trong những năm gần đây:
Thương mại
Malaysia là đối tác thương mại lớn của Trung Quốc ở Đông Nam Á, với tổng kim ngạch thương mại năm 2017 là 92,4 tỉ USD.
Malaysia cũng là 1 trong số ít nền kinh tế ở Đông Nam Á có thặng dư thương mại với Trung Quốc. Năm ngoái, xuất khẩu của Malaysia sang Trung Quốc đạt 54,4 tỉ USD, chiếm khoảng 18% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Malaysia kể từ năm 2009. Tổng kim ngạch thương mại giữa 2 nước năm 2017 đạt là 92,4 tỉ USD.
Đầu tư
Số liệu chính thức cho thấy, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Trung Quốc vào Malaysia tăng hơn 700% trong 10 năm qua, lên đến 9,9 tỉ ringgit (2,44 tỉ USD) vào năm 2017.
Nguồn vốn FDI của Trung Quốc đổ vào Malaysia tăng mạnh trong những năm gần đây.
Du lịch
Du khách Trung Quốc hiện là nhóm du khách nước ngoài đông thứ 3 tại Malaysia, sau số du khách Singapore và Indonesia.
Du khách Trung Quốc đến Malaysia năm 2017 tăng 7,7%, lên 2,28 triệu người.
Nhập cư
Công dân Trung Quốc là chiếm tỉ lệ nhiều nhất trong số người tham gia chương trình định cư cho người nước ngoài ở Malaysia. Kể từ khi chương trình này khởi động vào năm 2002, người Trung Quốc chiếm gần 30% trong số đương đơn được cấp visa lưu trú dài hạn tại nước này.
Công dân Trung Quốc chiếm tỉ lệ 30% trong số người nước ngoài được cấp visa lưu trú lâu dài tại Malaysia
Bất động sản
Sự gia tăng của làn sóng di cư từ Trung Quốc cũng làm tăng nhu cầu sở hữu bất động sản tại Malaysia, nhất là ở thành phố Johor Bahru, giáp với Singapore và tại các bang Penang và Melaka.
Đối với các nhà đầu tư Trung Quốc, Malaysia là lựa chọn dễ thở hơn so với các thị trường bất động sản ở Australia, Hong Kong hay Singapore.
Trường đại học Hạ Môn cũng là cơ sở giáo dục đại học đầu tiên của Trung Quốc mở cơ sở ở nước ngoài, với chi nhánh được đặt tại ngoại ô thủ đô Kuala Lumpur, nhằm tăng cường quan hệ giữa sinh viên và giảng viên của 2 nước.
Lê Quảng (theo Bloomberg)