Hoài Mỹ: Trên 200 ha lúa Hè Thu bị nhiễm mặn, mất mùa
Chưa bao giờ khi bước vào vụ thu hoạch lúa mà bà con xã Hoài Mỹ, huyện Hoài Nhơn lại rầu rĩ như vụ Hè Thu năm nay. Vụ này, toàn xã gieo sạ trên 730 ha lúa thì có đến 200 ha bị xâm ngập mặn, trong đó, có những diện tích bị nhiễm mặn nặng, ước năng suất chỉ còn khoảng 30% so với vụ năm ngoái.
Ruộng nhiễm mặn, lúa mất mùa
Tại cánh đồng Mỹ Thọ lâu nay được xem là vựa lúa của xã, chúng tôi bắt gặp hình ảnh những đám lúa xám ngoét, bông lúa nhẹ tênh do hạt lép chiếm đa phần. Xót xa cho một vụ lao động cực nhọc nhưng không đạt thành quả, đa số bà con chỉ biết xuýt xoa tiếc nuối. Bà Nguyễn Thị Nghiệp ở thôn Xuân Khánh, cho biết: “Tôi làm lúa mấy chục năm nay nhưng chưa bao giờ thấy lúa bị hư hại như vụ này. Từ đầu vụ đến khi làm đòng, lúa sinh trưởng, phát triển tốt, không bị sâu bệnh nhưng chỉ vì một đợt nước nhiễm mặn mà ảnh hưởng đến năng suất cả vụ. Qua thu hoạch một số diện tích, tôi thấy 10 hạt thì có đến 8 hạt lép, còn 2 hạt cũng không được chắc hạt”.
Nông dân xã Hoài Mỹ đau xót trước tình trạng cây lúa bị chết khô vì nhiễm mặn.
Theo số liệu thống kê của HTXNN Hoài Mỹ, trên 200 ha lúa bị xâm ngập mặn tập trung chủ yếu ở các thôn Mỹ Thọ, Khánh Trạch và Xuân Khánh đều sử dụng nguồn nước tưới từ trạm bơm thôn Mỹ Thọ. Số diện tích còn lại sử dụng nguồn nước tưới từ hồ Cây Khế và trạm bơm thôn Định Trị vẫn sinh trưởng, phát triển tốt.
Hầu hết diện tích bị nhiễm mặn nặng đều có biểu hiện như: lúa chết khô, lá và thân khô trước khi hạt chín, tỉ lệ hạt lép rất cao, hạt chắc còn lại cũng không đảm bảo chất lượng. Tuy vậy, nông dân vẫn phải ngậm ngùi bỏ chi phí để thuê máy móc, nhân công thu hoạch. Ông Nguyễn Đây ở thôn Khánh Trạch, cho biết: “Nhà tui có 7 sào thì đến 4 sào bị nhiễm mặn nặng, thất thu gần như toàn bộ. Nông dân đều trông chờ vụ này vừa để lấy rơm rạ cho trâu bò vừa để dành lúa ăn giáp hạt đến vụ Đông Xuân năm sau. Nhưng giờ lúa hư hại hết như thế này không biết phải tính sao”.
Ảnh hưởng từ việc khai thác cát
Theo người dân, việc khai thác cát quá mức chính là nguyên nhân làm cho việc xâm ngập mặn nặng nề hơn. Ông Lê Văn Huệ ở thôn Xuân Khánh, bức xúc: “Đề nghị Nhà nước kiểm tra hoạt động của các công ty khai thác cát, để xâm ngập mặn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp như thế này nông dân lấy gì sinh sống”.
Đặc biệt, đối với khúc sông chạy qua thôn Mỹ Thọ trước đây là những bãi bồi, vào mùa nắng hạn, HTXNN Hoài Mỹ sẽ cho xe cơ giới xúc cát ngay tại lòng sông để be bờ ngăn mặn. Tuy nhiên, hiện nay các bãi bồi đều bị khai thác hết, dòng sông sâu từ bờ bên này qua bờ bên kia nên việc đắp bờ ngăn mặn như các năm trước là không thể thực hiện. Ông Văn Bá Du, Phó Giám đốc HTXNN Hoài Mỹ, cho biết: “Trạm bơm Hoài Mỹ là nơi bơm nước tưới tiêu cho hơn 200 ha lúa. Những năm trước tới mùa nắng hạn, chúng tôi làm bờ ngăn mặn để lấy nước ngọt bơm tưới. Nhưng năm nay không thể làm được vì lòng sông quá sâu, có đoạn sâu đến 4-5 m. Năm trước chỉ cần be khoảng 400 m còn tận dụng bãi bồi 2 bên thì hiện nay khoảng cách từ bên này sông đến bên kia sông đều sâu như nhau, không thể làm được”.
“Trước mắt, HTXNN Hoài Mỹ sẽ tiến hành điều tiết nước từ các trạm không bị nhiễm mặn để bơm nước ngọt tưới cho lúa; đồng thời tiến hành rà soát lập danh sách diện tích bị ảnh hưởng để có hướng giải quyết cho dân”.
Ông PHẠM TRƯƠNG, Bí thư Huyện ủy Hoài Nhơn
Được biết, hiện xã Hoài Mỹ có 4 mỏ khai thác cát với tổng diện tích được cấp phép khai thác hơn 16 ha, khối lượng khai thác được cấp phép trên 376 ngàn m³.
Trong khi đó, việc kiểm tra giám sát các mỏ cát của các ngành chức năng chỉ xác định được ranh giới còn về độ sâu thì không thể xác định được.
Về việc xâm ngập mặn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp, chiều 9.8, ông Phạm Trương, Bí thư Huyện ủy Hoài Nhơn, cùng các ngành liên quan đã đi kiểm tra thực tế và giao UBND huyện Hoài Nhơn chỉ đạo các phòng ban rà soát lại tất cả các mỏ cát trên địa bàn huyện, chú ý các mỏ cát trên địa phận xã Hoài Mỹ để đề xuất đóng mỏ. Bên cạnh đó, nhắc nhở các ngành chức năng của huyện và xã Hoài Mỹ thường xuyên kiểm tra mốc giới, độ sâu và xe vận chuyển cát để xử lý. Trước mắt, HTXNN Hoài Mỹ sẽ tiến hành điều tiết nước từ các trạm không bị nhiễm mặn để bơm nước ngọt tưới cho lúa; đồng thời tiến hành rà soát lập danh sách diện tích bị ảnh hưởng để có hướng giải quyết cho dân”.
ÁNH NGUYỆT