Ðào tạo nghề cho lao động nông thôn: Cần chủ động và hiệu quả hơn
Tháng 8.2018, Ban Chỉ đạo thực hiện Quyết định 1956/QÐ-TTg về đào tạo nghề cho lao động nông thôn của tỉnh đã thực hiện giám sát tại các huyện, thị xã về công tác này. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, một số vấn đề tồn tại được chỉ ra; trong đó tính chủ động của các địa phương cần đặt lên hàng đầu.
Địa phương cần chủ động hơn
Năm 2018, kinh phí thực hiện đào tạo nghề cho lao động nông thôn, nguồn địa phương phân bổ về các địa phương từ tháng 2; nguồn Trung ương phân bổ về từ tháng 5. Dù như vậy là đã sớm hơn so với mọi năm nhưng các địa phương đều bày tỏ muốn được sớm hơn nữa để có thể triển khai các lớp nghề tốt hơn, nhất là những nghề đặc thù theo mùa, tránh mùa mưa.
Người lao động học nghề nông nghiệp chủ yếu nhằm nâng cao năng suất, tự phục vụ cho công việc hiện tại của gia đình.
- Trong ảnh: Người lao động ở xã Nhơn Thọ, TX An Nhơn học nghề nuôi và phòng bệnh cho trâu bò.
Ông Đinh Ngái, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), cho biết: “Lớp chăn nuôi trâu bò tổ chức tại xã được nhiều người chờ mong. Nhưng kinh phí phân bổ muộn, nhiều khi xong các thủ tục để mở lớp thì mùa mưa đã bắt đầu. Khi ấy giáo viên phụ trách lớp cũng cực mà bà con cũng gặp nhiều khó khăn. Chúng tôi mong các lớp nghề có thể khai giảng và hoàn tất trong thời gian hè”.
Lý giải về chủ đề này, chủ đề vốn đã quen thuộc, ông Nguyễn Ngọc Thu, Phó trưởng Phòng Tài chính Hành chính sự nghiệp (Sở Tài chính) nói: “Ngân sách địa phương, Sở chủ động tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt phân bổ từ đầu năm. Năm nay, trong vấn đề này, UBND tỉnh còn cho phép các địa phương được chủ động. Cụ thể, nếu có phát sinh tăng hoặc giảm trong từng lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp, UBND các huyện, thị, thành chịu trách nhiệm tự cân đối, điều chỉnh kinh phí cho phù hợp với tình hình thực tế và kế hoạch phát triển KT-XH của địa phương (đã được HĐND thông qua trước đó) chứ không cần phải trình về UBND tỉnh làm mất thêm nhiều thời gian. Nhưng vốn Trung ương phân bổ thì tỉnh ta không thể chủ động!”.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH nói thêm: Ngay khi có kinh phí từ nguồn của tỉnh, các địa phương cần lập kế hoạch và triển khai; đến khi có nguồn vốn Trung ương phân bổ về thì điều chỉnh hoặc bổ sung chứ không nên chờ đủ vốn mới lập kế hoạch rồi triển khai.
Không chỉ có vậy, từ các buổi giám sát, có thể thấy câu chuyện “đầu ra” cho lao động vẫn là điều các địa phương lúng túng và trăn trở hơn cả.
Vẫn còn nan giải
Ông Từ Xuân Mười, Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện An Lão, trao đổi: Tại An Lão, hiện nay, chỉ có một số nghề thu hút được lượng lao động đăng ký học như: nghề may công nghiệp bởi có việc làm từ các cơ sở may gia công; nghề kỹ thuật chế biến món ăn để thành lập các nhóm dịch vụ nấu tiệc; các nghề quản lý dịch hại cây trồng, kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi... nhằm tăng năng suất lao động. Còn các nghề khác như mộc, xây dựng... thì rất khó tìm học viên bởi học rồi có tìm được chỗ làm không?
Có 12 cụm công nghiệp trên địa bàn song Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Sơn Bùi Văn Mỹ thừa nhận Ban Chỉ đạo thực hiện Quyết định 1956/QĐ-TTg của huyện và các hội đoàn thể chưa làm tốt được việc kết nối DN với việc tạo việc làm sau đào tạo cho người lao động. Điều này làm cho việc tuyển sinh trên địa bàn huyện gặp không ít khó khăn.
Rõ ràng giải quyết được việc làm cho người lao động sau học nghề sẽ làm rõ hiệu quả của việc đào tạo và sự nỗ lực, chủ động của địa phương. Thế nhưng, ngay cả khi người lao động có việc làm rồi thì nỗi lo vẫn chưa dừng lại. Ông Bùi Tấn Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, nêu một ví dụ: “Huyện đã đầu tư, tập huấn và đào tạo cho bà con xã vùng cao Vĩnh Sơn nghề trồng rau ôn đới. Khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, cộng với việc bà con được hướng dẫn kỹ càng đã tạo ra nguồn sản phẩm tốt. Nhưng chuyện hỗ trợ bà con tiêu thụ được sản phẩm lại rất khó. Chi phí vận chuyển rau từ Vĩnh Sơn về các điểm như siêu thị, chợ quá đắt”.
Bài toán hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn một cách bền vững, góp phần phát triển KT-XH vẫn còn nan giải, cần sự đầu tư, nỗ lực của các địa phương hơn nữa.
NGUYỄN MUỘI