Đảm bảo chế độ, chính sách cho nhân lực giám định tư pháp: “Chìa khóa” để gỡ khó
Ðổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp là một trong những yêu cầu quan trọng trong bối cảnh công tác điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự ngày càng phức tạp. Quan tâm đến nguồn nhân lực với chế độ, chính sách tương xứng là điều kiện chính để đảm bảo hiệu quả của hoạt động giám định tư pháp.
Giám đốc Trung tâm Pháp y tỉnh Hồ Tấn Bửu giám định mẫu tử thi bằng kính hiển vi.
Giám định tư pháp (GĐTP) là nghề mang tính chất đặc thù, nặng nhọc, độc hại, có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm rất cao, cộng với cái nhìn còn nhiều định kiến của xã hội.
Tại Bình Định, đội ngũ giám định viên tư pháp trên các lĩnh vực có tăng về số lượng, chất lượng nhưng vẫn còn thiếu giám định viên trên một số lĩnh vực, đặc biệt là xây dựng, pháp y, khoa học tự nhiên, kỹ thuật, ngân hàng… Một số giám định viên tư pháp công tác tại các sở, ban, ngành đã nghỉ hưu nhưng chưa có lực lượng thay thế. Công tác tuyển dụng, thu hút giám định viên tư pháp còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong công tác giám định pháp y. Giám đốc Trung tâm Pháp y tỉnh Hồ Tấn Bửu cho hay, hơn 10 năm qua không tuyển được bác sĩ pháp y mới, dù đã rất nỗ lực trong việc tìm kiếm, “mời gọi”. Trong khi đó, 2 bác sĩ của Trung tâm đều đã lớn tuổi.
Theo lãnh đạo Sở Tư pháp, lâu nay, các khoản phụ cấp, chế độ chính sách dành cho người làm công tác GĐTP trên địa bàn tỉnh được áp dụng đầy đủ theo quy định. Ngoài ra, trước đây, tỉnh còn có chính sách hỗ trợ về tài chính cho các giám định viên tư pháp theo Quyết định số 30/2008/QĐ-UBND về việc phê duyệt chế độ đãi ngộ hằng tháng và chế độ bồi dưỡng đối với giám định viên pháp y thuộc tổ chức giám định pháp y và giám định viên pháp y tâm thần. Tuy nhiên, đến năm 2016, áp dụng chính sách thu hút và ưu đãi đối với bác sĩ, dược sĩ theo Quyết định số 34/2015/QĐ-UBND của UBND tỉnh, Trung tâm Giám định Pháp y tỉnh chỉ còn 1 bác sĩ hệ chính quy được hưởng chế độ.
Phó Giám đốc Sở Tư pháp Châu Thị Hương Lan cho rằng, cần có các chính sách về chế độ đãi ngộ, chế độ ưu tiên, ưu đãi về vật chất và tinh thần cho giám định viên tư pháp, người GĐTP theo vụ việc và người tham gia trực tiếp công tác GĐTP. Đồng thời, có cơ chế thu hút, các chính sách ưu tiên, ưu đãi về vật chất và tinh thần đối với các nhà chuyên môn, chuyên gia giỏi, cơ quan, tổ chức tham gia hoạt động GĐTP. Còn bác sĩ Hồ Tấn Bửu đề xuất cần thực hiện chế độ phụ cấp thâm niên cho đội ngũ làm GĐTP. Cùng với đó là các ưu đãi của địa phương dành cho giám định viên tư pháp cùng các thành phần phục vụ như kỹ thuật viên, lái xe…
Ngày 28.2.2018, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 250/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động GĐTP”. Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng, điểm đáng chú ý là Đề án đã đề ra nhiệm vụ về hoàn thiện chính sách đãi ngộ, thu hút nhân lực làm GĐTP. Tới đây, Bộ Tư pháp sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan tham mưu sửa đổi, bổ sung Quyết định số 01/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chế độ bồi dưỡng GĐTP. Bộ Y tế cũng sẽ chủ trì, phối hợp với bộ, ngành liên quan nghiên cứu, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành chế độ trực, chế độ phụ cấp thâm niên, việc kéo dài thời gian công tác đối với giám định viên pháp y, pháp y tâm thần…
Chưa có văn phòng GĐTP đăng ký hoạt động
Thực hiện chủ trương xã hội hóa hoạt động GÐTP, UBND tỉnh đã đưa việc thành lập các văn phòng GÐTP trên các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, xây dựng, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả vào Danh mục dự án khuyến khích đầu tư theo hình thức xã hội hóa trên địa bàn tỉnh. Ðây là cơ sở để thực hiện công tác xúc tiến đầu tư và ưu đãi theo Nghị định số 59/2014/NÐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 69/2008/NÐ-CP về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường. Tuy nhiên, hiện nay chưa có văn phòng GÐTP đăng ký hoạt động.
NGUYỄN VĂN TRANG