Phục hồi rừng ngập mặn Cồn Chim: Tạo sinh kế bền vững, bảo vệ môi trường
Rừng ngập mặn ở Cồn Chim - đầm Thị Nại đang lên xanh; dưới tán rừng, thảm cỏ biển đang phục hồi, môi trường sống của các loài động, thực vật đang hồi sinh mạnh mẽ; trên tán rừng, chim, cò bay về trú ngụ ngày càng nhiều...
Rừng ngập mặn ở Cồn Chim - đầm Thị Nại đang lên xanh.
Rừng đang lên xanh
Thống kê từ Ban quản lý Khu sinh thái Cồn Chim - đầm Thị Nại (BQL KSTCC-ĐTN), hiện đã có hơn 155 ha rừng ngập mặn (RNM) ở khu vực đầm Thị Nại phục hồi, nhiều diện tích rừng trong độ tuổi có thể khai thác nguồn lợi thủy sản dưới tán rừng. Riêng năm 2018, có thêm 5 ha RNM được trồng mới, 3 hộ dân ở xóm Cồn Chim, thôn Vinh Quang (xã Phước Sơn, Tuy Phước) tham gia vào dự án trồng và bảo vệ RNM. Đó là kết quả của 15 năm nỗ lực “gieo” lại màu xanh của BQL KSTCC-ĐTN và cư dân quanh đầm với hy vọng khôi phục lại hệ sinh thái RNM ở khu vực này.
Năm 2015, BQL KSTCC-ĐTN đã đưa vào hoạt động vườn ươm công suất 100 ngàn cây/2 năm; giá bán 22.000 đồng/cây 2 năm tuổi, giảm một nửa chi phí so với việc nhập cây giống từ khu vực phía Nam, tỉ lệ sống cao. “Vùng đầm Thị Nại phù hợp với 4 loại cây ngập mặn là đước, bần chua, mắm trắng, mắm chua. Từ khi hoàn thiện vườn ươm, chúng tôi chủ động được cây giống phục vụ các dự án trồng RNM trong tỉnh và còn cung cấp cho các nơi khác theo nhu cầu”, anh Đỗ Duy Trang, tổ trưởng tại KSTCC-ĐTN, cho biết.
Theo anh Trần Thanh Đệ, nhân viên ở đây, người dân quanh đầm đã thấy những tín hiệu tích cực từ dự án khôi phục RNM. Chính người dân vùng đầm bắt đầu tham gia vào việc trồng rừng tự nguyện, chăm sóc, bảo vệ rừng. Trồng cây ngập mặn rất khó, song so với thời điểm lúc mới bắt đầu, bây giờ mọi thứ đã thuận lợi hơn. Từ điều kiện, cơ sở vật chất, nguồn giống… Cùng với đó là ý thức của người dân, màu xanh đang dần trở lại trên đầm.
Chung tay trồng, bảo vệ rừng
Nhận trồng mới 1,4 ha RNM từ dự án phục hồi RNM ở các bãi bồi quanh đầm Thị Nại, ông Ngô Thanh Nhơn, ở xóm Cồn Chim, kết hợp 30 hộ dân chia nhau trồng, chăm sóc rừng. Ông Nhơn tâm sự: “Giờ mình trồng rừng, nỗ lực phục hồi RNM, rồi con cháu mình cũng sẽ tiếp tục trồng rừng, cho rừng mãi xanh”.
Với cư dân ở Cồn Chim, không chỉ nhận trồng rừng tập trung theo dự án, các diện tích hồ, ao nuôi tôm, cá cũng được bà con trồng cây ngập mặn. “Cái lợi đầu tiên mà tôi thấy là cây bảo vệ được bờ ao, làm diện tích bãi bồi tăng lên, cây con theo đó mọc lên đan xen với cây lớn tạo thành bờ đê chắc chắn”, anh Ngô Văn Hiệp, người dân xóm Cồn Chim, chia sẻ.
Ông Huỳnh Minh Cẩn, cán bộ khuyến ngư xã kiêm Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá ven bờ xã Phước Sơn, cho rằng, RNM được phục hồi chính là sinh kế người dân vùng đầm phục hồi bền vững. Hiểu được giá trị từ rừng, người dân xóm Cồn Chim và cả xã Phước Sơn tích cực hơn trong việc trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng. Đặc biệt, ý thức của mọi người đã thay đổi, việc đánh bắt thủy sản theo kiểu tận diệt giảm đáng kể.
Theo ông Phạm Quang Ân, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Tuy Phước, từ năm 2016 đến nay, UBND huyện Tuy Phước đã phối hợp với BQL KSTCC-ĐTN triển khai thực hiện dự án phục hồi và phát triển bền vững hệ sinh thái RNM ven biển; trồng được 100 ha RNM trên diện tích đất chua phèn, ngập mặn và bãi bồi; khu vực rừng mới chủ yếu phân bố trên các bãi bồi hệ thống sông Phước Sơn, Phước Thuận, Phước Hòa. Người dân sinh sống quanh đầm cũng đã thay đổi nhận thức, tích cực tham gia bảo vệ rừng.
Lợi ích từ RNM mang lại không phải nhìn thấy ngay trước mắt mà là sự phát triển bền vững sinh kế cho người dân về lâu, về dài. Để thuyết phục người dân, cán bộ, nhân viên BQL KSTCC-ĐTN luôn “ba cùng” với người dân vùng đầm: cùng ăn, cùng ở, cùng trồng rừng, hướng dẫn người dân nuôi trồng thủy sản quảng canh, kết hợp trồng cây ngập mặn để bảo vệ ao, đìa tôm. “Chính lợi ích thiết thực về sinh kế bền vững đã thuyết phục được người dân cùng chung tay bảo vệ, khôi phục lại hệ sinh thái RNM đa dạng, phong phú”, ông Ngô Thanh Hoàng Song, Giám đốc BQL KSTCC-ĐTN, cho hay.
THU DỊU