Chuyển đổi cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả: Hạn chế rủi ro, tăng hiệu quả sản xuất
Trong điều kiện biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng gay gắt, ngành chức năng và chính quyền các địa phương trong tỉnh đã vận động nông dân chuyển đổi những diện tích đất sản xuất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng cạn nhằm hạn chế rủi ro, tăng hiệu quả sản xuất.
Lợi ích nhiều mặt
Chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, đa dạng hóa cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả là một trong những nội dung tái cơ cấu lĩnh vực trồng trọt, góp phần thực hiện thành công tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững.
Nông dân xã Mỹ Trinh (Phù Mỹ) chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang sản xuất cây trồng cạn. Ảnh: T.Sỹ
Tại xã Cát Tài (Phù Cát) nông dân đã chuyển đổi trên 500 ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng 1 vụ đậu phụng xen ớt, 1 vụ bắp lai xen mè, 1 vụ rau, cho thu nhập 120 - 150 triệu đồng/ha/năm. Ông Lê Bá Danh, ở thôn Thái Phú, xã Cát Tài, cho biết: “Sản xuất cây trồng cạn không cần nhiều nước tưới như cây lúa, việc đầu tư chăm sóc cũng đơn giản hơn, nhưng hiệu quả lại cao hơn sản xuất lúa. Vì vậy, tôi quyết định chuyển đổi hẳn 8 sào đất lúa kém kiệu quả sang trồng đậu xen bắp hoặc các loại cây trồng cạn khác, hiệu quả tăng gấp 3 lần so với sản xuất lúa”.
Nông dân Cát Hải (Phù Cát) cũng đã chuyển đổi 340 ha đất sản xuất 1 vụ lúa bấp bênh sang sản xuất 1 vụ đậu phụng - 2 vụ hành/năm, thu nhập 150 - 180 triệu đồng/ha/năm. Nông dân các xã: Phước Hiệp, Phước Lộc (Tuy Phước) đã luân canh 1 vụ lúa - 1 vụ hoa huệ, thu nhập 120 triệu đồng/ha/năm. Nông dân các xã Mỹ Châu, Mỹ Trinh (Phù Mỹ) chuyển đổi đất lúa không chủ động được nước tưới sang trồng ớt, mè bắp, lai, kiệu…, thu nhập từ 76 - 96 triệu đồng/ha/năm…
Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, năm 2018, nông dân trong tỉnh đã chuyển đổi trên 3.482 ha đất lúa kém hiệu quả sang sản xuất các loại cây trồng cạn, thông qua nhiều phương thức luân canh, xen canh phù hợp, hạn chế được áp lực về nước tưới, hạn chế rủi ro, giảm chi phí đầu vào, tăng giá trị kinh tế trên cùng một đơn vị diện tích.
Tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi
Ông Đào Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: Ngành Nông nghiệp tỉnh tiếp tục phối hợp với chính quyền các địa phương quy hoạch vùng sản xuất 2 vụ lúa/năm và 3 vụ lúa/năm đảm bảo nước tưới, hướng dẫn nông dân sử dụng các giống lúa năng suất cao, chất lượng gạo ngon, có thị trường tiêu thụ để nâng cao hiệu quả sản xuất lúa. Bên cạnh đó đã rà soát các diện tích sản xuất lúa bấp bênh, kém hiệu quả trên chân 3 vụ lúa/năm để chuyển đổi sang cơ cấu 2 lúa - 1 màu, hoặc 1 lúa - 2 màu tùy điều kiện cụ thể. Những diện tích lúa thường bị thiếu nước tưới vào cuối vụ cũng được chuyển sang sản xuất các loại cây trồng cạn. Phấn đấu trong vụ Đông - Xuân năm 2018 - 2019, toàn tỉnh chuyển đổi 4.000 ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng cạn.
Để thực hiện tốt công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ngành Nông nghiệp tỉnh tiếp tục phối hợp khảo nghiệm, sản xuất thử các giống cây trồng mới có triển vọng ở các vùng sinh thái để lựa chọn bổ sung vào cơ cấu cây trồng của tỉnh. Mở rộng liên doanh, liên kết, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực sản xuất lúa giống, bắp. Hoàn thiện quy trình sản xuất cây trồng cạn trên đất lúa phù hợp với điều kiện sản xuất hiện nay.
Ngành Nông nghiệp cũng tăng cường thông tin kết nối thị trường hỗ trợ nông dân tiếp cận với DN, thị trường. Thực hiện tốt Quyết định số 20/2015/QĐ-UBND ngày 6.8.2015 của Chủ tịch UBND tỉnh về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng lớn và chính sách hỗ trợ phát triển giống cây trồng giai đoạn 2016 - 2020 của tỉnh.
PHẠM TIẾN SỸ