Về những bất cập trong báo cáo thống kê thi hành án dân sự

Việc triển khai và thực hiện Luật Thi hành án dân sự (THADS) năm 2008, được sửa đổi bổ sung năm 2014 và một số văn bản hướng dẫn thi hành luật, đặc biệt từ khi Thông tư số 08/2015/TT-BTP ngày 26.6.2015 (về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2013/TT-BTP về công tác thống kê THADS) có hiệu lực thi hành đã góp phần quan trọng trong việc quản lý chỉ đạo và điều hành của các cơ quan có thẩm quyền.

Tuy nhiên, qua 3 năm thực hiện, Thông tư số 08/2015/TT-BTP bộc lộ một số bất cập, làm ảnh hưởng công tác thi đua khen thưởng của nhiều cơ quan THADS ở địa phương nói chung và chấp hành viên, công chức trong các cơ quan THA nói riêng. Sau đây là một số minh chứng:

Trường hợp một, theo nội dung bản án số 132/2018/KDTM-ST ngày 1.2.2018 của TAND TP Quy Nhơn, Công ty TNHH T. có nghĩa vụ trả cho Ngân hàng TMCP A. 10 tỉ đồng và tiếp tục chịu lãi suất theo hợp đồng tín dụng kể từ ngày 2.2.2018 cho đến khi trả nợ xong. Tài sản đảm bảo cho việc trả nợ là 2 lô đất ở TP Quy Nhơn.

Căn cứ đơn yêu cầu của ngân hàng, cơ quan THADS TP Quy Nhơn đã ra quyết định THA. Quá trình tổ chức THA thì Chi cục THADS TP Quy Nhơn nhận được văn bản của người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án nêu trên có nội dung yêu cầu Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Quy Nhơn phải ra quyết định hoãn THA 3 tháng kể từ ngày ra văn bản yêu cầu hoãn THA. Do đó, thủ trưởng cơ quan THADS TP Quy Nhơn phải ra ngay quyết định hoãn THA  theo quy định tại khoản 2, 3 Điều 48 Luật THADS.

Theo quy định của pháp luật, trong thời gian hoãn để chờ kết quả giải quyết của cấp có thẩm quyền, chấp hành viên không tác nghiệp đến hồ sơ THA. Nhưng theo hướng dẫn và cách tính tỉ lệ của báo cáo thống kê theo Thông tư số 08/2015/TT-BTP thì trường hợp này được thống kê là việc có điều kiện THA (bên phải THA có khả năng trả nợ).

Trường hợp hai, Bản án số 35/2017/QĐST-DS ngày 31.12.2017 của TAND TP X. tuyên ông Nguyễn Văn A. phải có nghĩa vụ trả cho ông Nguyễn Văn B. số tiền 12 tỉ đồng. Kể từ khi ông B. có đơn yêu cầu THA, nếu ông A. chậm trả thì phải chịu lãi suất theo mức lãi suất cơ bản do Nhà nước quy định tương ứng với số tiền chậm trả. Quá trình tổ chức THA, chấp hành viên đã áp dụng biện pháp cưỡng chế kê biên, thẩm định giá tài sản của ông A. và chuẩn bị ký hợp đồng bán đấu giá thì nhận được quyết định tạm đình chỉ THA của người có thẩm quyền kháng nghị bản án theo thủ tục giám đốc thẩm. Do đó, thủ trưởng cơ quan THADS đã ra thông báo về việc tạm đình chỉ theo quy định tại khoản 1, Điều 49 Luật THADS.

Đối với trường hợp tạm đình chỉ THA, theo quy định của pháp luật hiện hành không có xác định thời gian tạm đình chỉ là bao lâu và trong suốt quá trình tạm đình chỉ thì chấp hành viên không thể tác nghiệp hồ sơ này được. Tuy nhiên, theo hướng dẫn và cách tính tỉ lệ của báo cáo thống kê theo Thông tư số 08/2015/TT-BTP, trường hợp này được xem là việc có điều kiện thi hành.

Từ các ví dụ cụ thể nêu trên cho thấy hướng dẫn làm báo cáo thống kê theo Thông tư số 08/2015/TT-BTP là bất hợp lý, không đúng với bản chất của vụ việc, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chỉ tiêu thi đua khen thưởng của các cơ quan THADS nói chung và cá nhân của công chức trong ngành nói riêng.

Th.S NGUYỄN TRỌNG TÀI