Người lao động được trả lương theo sản phẩm
Ðây là nội dung chính trong Nghị định 121/2018 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 49/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật lao động về tiền lương, có hiệu lực từ ngày 1.11.2018. Ông Lê Từ Bình, Phó Chủ tịch LÐLÐ tỉnh kiêm Chủ tịch Công đoàn Khu kinh tế tỉnh, đã trả lời phỏng vấn của PV Báo Bình Ðịnh xung quanh Nghị định này.
* Thưa ông, Nghị định 121/2018 có điểm mới gì đáng lưu ý?
- Nghị định mới này nêu rõ, DN xây dựng định mức lao động làm cơ sở để trả lương cho người lao động (NLĐ) hưởng lương theo sản phẩm, đảm bảo các nguyên tắc: Định mức lao động được thực hiện cho từng bước công việc, từng công đoạn và toàn bộ quá trình sản xuất sản phẩm, dịch vụ trên cơ sở tổ chức lao động khoa học, tổ chức sản xuất hợp lý.
Nghị định 121/2018 có nhiều điểm mới trong việc tính lương sản phẩm cho NLĐ.
- Trong ảnh: Công nhân Công ty TNHH may mặc Able Việt Nam (KCN Phú Tài, TP Quy Nhơn) đang sản xuất.
Mức lao động được xây dựng trên cơ sở cấp bậc của công việc hoặc chức danh, phù hợp với cấp bậc, trình độ đào tạo của NLĐ, quy trình công nghệ, tiêu chuẩn kỹ thuật của máy móc thiết bị và bảo đảm các tiêu chuẩn lao động.
Mức lao động phải là mức trung bình tiên tiến, bảo đảm số đông NLĐ thực hiện được mà không phải kéo dài thời gian làm việc tiêu chuẩn của DN theo quy định của pháp luật.
Mức lao động mới phải được áp dụng thử trước khi ban hành chính thức. Thời gian áp dụng thử tối đa không quá 3 tháng và phải đánh giá việc thực hiện. DN phải điều chỉnh mức lao động nếu thấy chưa phù hợp với thực tế, theo hướng dẫn cụ thể của Nghị định này.
Khi xây dựng hoặc sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh mức lao động, DN phải tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể NLĐ tại DN.
* Được biết, Nghị định này còn bổ sung quy định về trách nhiệm xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động trong trường hợp DN sử dụng dưới 10 lao động?
- Theo Nghị định 121/2018, DN sử dụng dưới 10 lao động được miễn thủ tục gửi thang lương, bảng lương, định mức lao động cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của DN. Đây chính là một “nút thắt” bấy lâu nay đối với các DN siêu nhỏ, dưới 10 lao động bởi sự phức tạp của nhiều thủ tục liên quan đến thang bảng lương, an toàn vệ sinh lao động, trong khi hành lang pháp lý giữa DN dưới 10 lao động và DN có hàng ngàn lao động không khác nhau mấy, dẫn đến việc các hộ kinh doanh “không chịu lớn” thành DN. Tuy nhiên với việc miễn thủ tục gửi thang bảng lương, kỳ vọng mục tiêu 1 triệu DN hoạt động có hiệu quả vào năm 2020 theo Nghị quyết 35 của Chính phủ và Nghị quyết Trung ương 5 (khóa XII) về kinh tế tư nhân sẽ thành hiện thực.
* Với việc trả lương theo sản phẩm, NLĐ và DN có lợi gì?
- Đối với NLĐ, nếu họ làm việc năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt thì có thu nhập cao, và ngược lại; NLĐ làm việc như nhau thì nhận mức thu nhập như nhau. Điều này có tác dụng khuyến khích NLĐ học tập nâng cao trình độ, kỹ năng, tích lũy kinh nghiệm, phát huy sáng tạo để nâng cao năng suất lao động.
Trả lương theo sản phẩm còn có ý nghĩa trong việc nâng cao và hoàn thiện công tác quản lý, nâng cao tính tự chủ và chủ động trong làm việc của NLĐ. Đồng thời đấu tranh chống hiện tượng tiêu cực, làm việc thiếu trách nhiệm của NLĐ, nhất là NLĐ trực tiếp sản xuất.
Còn đối với DN, với hình thức trả lương theo sản phẩm thì năng suất lao động tăng, chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao sẽ kéo tăng lợi nhuận mang lại cho DN. Hình thức này lâu nay được rất nhiều DN, nhất là các DN tư nhân sản xuất trên các lĩnh vực chế biến gỗ, may mặc, giày da… trên địa bàn tỉnh thực hiện đã mang lại hiệu quả cho cả DN lẫn NLĐ.
* Với chức năng, nhiệm vụ của mình, Công đoàn sẽ làm gì để việc áp dụng Nghị định 121/2018 tại các DN hiệu quả, mang lại quyền lợi chính đáng cho NLĐ, thưa ông?
- Công đoàn sẽ đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến nghị định này thông qua các công đoàn cơ sở tại các DN, nhất là DN tư nhân, để chủ DN nắm bắt triển khai thực hiện; đồng thời NLĐ nắm bắt để đề nghị DN thực hiện mang lại quyền lợi cho chính bản thân họ. Song song với đó, công đoàn sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện chế độ chính sách cho NLĐ, trong đó có việc tính lương theo sản phẩm theo Nghị định 121/2018 để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho NLĐ.
* Xin cảm ơn ông!
NGUYỄN PHÚC (Thực hiện)