Phòng và điều trị bệnh Zona
Bệnh Zona gặp ở hầu hết mọi lứa tuổi, nhưng nhiều nhất là trên 45 tuổi do sức đề kháng của cơ thể giảm, miễn dịch kém.
Nguyên nhân gây bệnh Zona (dân gian gọi là bệnh giời leo) là do virus varicella zoster. Trước khi phát bệnh, cơ thể mệt mỏi, sốt, rối loạn cảm giác hoặc thấy đau rát, châm chích ở da; sau đó xuất hiện các đám da đỏ, mụn nước, phỏng nước giống như chùm nho mọc trên đám da đỏ. Vị trí tổn thương thường phân bố theo đường đi của các dây thần kinh ngoại biên ở nửa cơ thể, sau vài ngày mụn nước có thể giập vỡ, trợt loét để lại sẹo. Bệnh Zona rất đau nhức, đặc biệt ở người già, suy kiệt cơ thể, người suy giảm miễn dịch. Tình trạng đau nhức xuất hiện từ khi chưa có các biểu hiện trên da, tồn tại lâu dài cả khi tổn thương đã khỏi.
Virus varicella khi nhiễm lần đầu sẽ gây bệnh thủy đậu, sau đó ẩn lại tại các hạch thần kinh. Khi sức đề kháng của cơ thể giảm, virus này nhân lên, làm phát bệnh Zona. Thông thường, bệnh lây nhiều ở giai đoạn phát bệnh thủy đậu, còn giai đoạn bệnh Zona thì ít lây nhiễm.
Phân biệt bệnh Zona với bệnh Herpes mụn nước mọc thành chùm ở vùng da niêm mạc. Ở bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng hoặc thực vật, tổn thương rất giống bệnh Zona nhưng thường ở vùng hở, có thể bị cả 2 bên cơ thể, vị trí vùng tiếp xúc, thường tạo thành vệt dài do cọ, quẹt trên da. Với bệnh thủy đậu, mụn nước mọc rải rác khắp cơ thể.
Zona có thể xuất hiện tại nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể. Tuy nhiên, một số vị trí nguy hiểm như tổn thương ở mắt do tổn thương dây thần kinh VII có thể gây liệt nửa mặt, điếc tai; tổn thương ở mắt do tổn thương nhánh dây thần kinh V có thể gây viêm kết mạc, giác mạc, viêm dây thần kinh thị giác, hoại tử võng mạc, giảm thị lực, thậm chí mù lòa. Vùng cùng cụt do viêm dây thần kinh chi phối vùng bàng quang gây tiểu khó, tiểu máu, bí tiểu, đau bụng...
Bệnh Zona do virus gây ra, nhưng virus không thể tiêu diệt hoàn toàn mà chỉ khống chế. Người bệnh nên ăn nhiều trái cây giàu vitamin C để tăng sức đề kháng, giữ vệ sinh cơ thể tránh bội nhiễm. Những người đã mắc bệnh đến cơ sở y tế chuyên khoa da liễu sớm để được khám và điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng. Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa là cơ sở y tế chuyên khoa về da liễu đóng tại TP Quy Nhơn có thể chẩn đoán và điều trị hiệu quả bệnh này.
Lưu ý, người bệnh không nên tự ý đắp đậu xanh, lá cây, vẽ giời... vì không có tác dụng chữa bệnh Zona. Việc điều trị bệnh không đúng có thể khiến vết loét lâu lành, tổn thương lan rộng, để lại sẹo, đau nhức kéo dài đến suốt đời.
Tiến sĩ VŨ TUẤN ANH
tôi bị zona phát ban lên cơ thể đã 7 ngày. tôi đã uống thuốc tây theo chỉ định của BS nhưng bệnh không thuyên giảm ngược lại còn lan rộng ở nhiều nơi trên nửa cơ thể làm đau nhức không thể ngủ được. xin bác sĩ cho biết có cách nào điều trị hiệu quả cho trường hợp của tôi?