Nhạc sĩ Vũ Trung với 3 sáng tác về Đại tướng Võ Nguyên Giáp:
“Xúc cảm về một tượng đài cách mạng đã thôi thúc tôi…”
Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nguồn cảm hứng sáng tác lớn cho các nhạc sĩ. Từ năm 2010 đến nay, nhạc sĩ Vũ Trung đã cho ra đời 3 ca khúc ngợi ca huyền thoại lịch sử này.
Ca khúc đầu tiên - “Thế giới hô vang tên Người” - được nhạc sĩ Vũ Trung sáng tác năm 2010, nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp và 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Giai điệu ca khúc hùng tráng, tự hào, điệp khúc “Hồ Hồ Giáp Giáp thế giới hô vang, Hồ Hồ Giáp Giáp hô vang tên Người” mang ý nhấn mạnh và trở đi trở lại trong bài hát. Giữa nhịp nghỉ của bài hát, trong nền nhạc trầm hùng, vang lên những lời thơ đanh thép của cố NSND Hoàng Minh Tiến, thường do chính nhạc sĩ Vũ Trung đọc: “Nay non sông đã thu về một mối/ thỏa ước mong của Bác Hồ vĩ đại/ độc lập, tự do, hạnh phúc cho dân/ bạn bè năm châu, thế giới xa gần/ đều hô vang Hồ Hồ Giáp Giáp”.
Nhạc sĩ Vũ Trung chia sẻ: “Ca khúc này tôi mượn âm hưởng từ một bài hát Anh ca ngợi Bác Hồ, với ấn tượng mạnh cụm điệp từ: Hồ, Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh vang lên hào hùng. Qua tác phẩm âm nhạc, tôi muốn diễn tả sự tung hô của nhân dân thế giới dành cho một lãnh tụ cách mạng của Việt Nam”. Trong bài hát của nhạc sĩ Vũ Trung, đứng bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh là Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người học trò xuất sắc của Người.
Nói về mạch nguồn sáng tác ca khúc “Thế giới hô vang tên Người”, nhạc sĩ Vũ Trung bộc bạch: “Vì tôi có suy nghĩ, với dân tộc Việt Nam lẫn nhân dân thế giới, Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp là hai ngọn đuốc chói sáng của cách mạng Việt Nam. Trên nền cảm hứng đó, tôi đã viết ca khúc rất nhanh”. Ca khúc này đã được biểu diễn tại nhiều sự kiện lớn và lễ kỷ niệm trong tỉnh.
Văn nghệ sĩ Bình Định đã bày tỏ nhiều cảm xúc tiếc thương vị Đại tướng của dân tộc. Ngay lúc biết tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp mất, nhạc sĩ Gia Thiện, Phó Giám đốc Nhà hát tuồng Đào Tấn, đã lục tìm một bức ảnh tư liệu vô cùng quý giá - ông được chụp chung với Đại tướng - để rồi “thẫn thờ” khi tấm ảnh không còn. Nhạc sĩ Gia Thiện tâm sự: “Năm 1989, khi đang học ở Hà Nội, nhờ quen biết tôi được mời đến tham gia triển lãm ảnh của họa sĩ Chu Thị Khánh. Tôi đã rất bất ngờ khi thấy Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng đến dự, tác phong giản dị, gần gũi. Sau đó, tôi và bạn bè lâng lâng niềm hạnh phúc khi được chụp hình chung với Đại tướng”.
Là một trong số các ca sĩ nam đã từng thể hiện ca khúc “Thế giới hô vang tên Người”, ca sĩ Quốc Cường cho biết, ca từ của ca khúc tuy ngắn nhưng nội dung chứa đựng vừa có ý nghĩa tuyên truyền cao lại mang tính chất quần chúng dễ nhớ, dễ thuộc. “Ca khúc do tốp ca nam gồm tôi cùng các ca sĩ Lâm Trà, Hải Quân, Quang Thanh biểu diễn dự thi tại Hội diễn Công an nhân dân toàn quốc năm 2010 (tổ chức tại tỉnh Quảng Nam) đã đoạt huy chương Vàng. Bài hát luôn truyền cho những người thể hiện chúng tôi một cảm xúc hào hùng, thiêng liêng. Trong thời điểm cả nước cùng tiễn biệt Đại tướng, cảm xúc ấy càng dâng trào. Mấy ngày nay, tôi vẫn luôn nghĩ về một chương trình âm nhạc tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Bình Định”, ca sĩ Quốc Cường cho biết.
“Trí dũng song toàn” - ca khúc thứ hai về Đại tướng Võ Nguyên Giáp được nhạc sĩ Vũ Trung sáng tác một năm sau đó. Cảm xúc từ bài thơ cùng tên của tác giả Vũ Minh Hiến, khác với giai điệu hào hùng ở ca khúc đầu, “Trí dũng song toàn” có lời ca tha thiết, sâu lắng, mang âm hưởng dân ca khu IV, phảng phất giai điệu vùng quê Quảng Bình của Đại tướng. Ca khúc này đã được ca sĩ Kiều Lệ thể hiện rất thành công. Được biết, tác giả Vũ Minh Hiến là người bạn của gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp, sau một lần đến thăm Đại tướng tại giường bệnh, ông đã viết bài thơ, với những lời thơ rất xúc động: “Trọn đời khói lửa chiến tranh/ thiêng liêng khoảng lặng, yên bình tháng năm/ con từ quê lúa lên thăm/ rưng rưng con ngắm “Anh Văn” thuở nào…”.
Và mới đây nhất, hay tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời, ca khúc “Một đời người, hai lần đại thắng” hoàn thành sau một đêm thức trắng của người nhạc sĩ khoác áo lính. Dùng chất liệu thể loại hành khúc ở hai bài hát nổi tiếng của hai giai đoạn kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ là “Hò kéo pháo” (nhạc sĩ Hoàng Vân) và “Tiến về Sài Gòn” (nhạc sĩ Lưu Hữu Phước), “Một đời người, hai lần đại thắng” là bản tráng ca hào hùng về cuộc đấu tranh trường kỳ mà anh dũng của dân tộc. Cuộc trường chinh vĩ đại ấy được nhạc sĩ Vũ Trung thể hiện bằng âm nhạc thông qua nhân vật trung tâm - Đại tướng Võ Nguyên Giáp - linh hồn của hai trận đại thắng Điện Biên Phủ và mùa Xuân năm 1975.
Hiện, ca khúc “Một đời người, hai lần đại thắng” đã được tác giả gửi đến Đài Truyền hình Việt Nam. Theo nhạc sĩ Vũ Trung, ca khúc chỉ có thể được chuyển tải đầy đủ khi dựng thành hợp xướng, trong khi ở tỉnh ta đội ngũ ca sĩ và điều kiện để thực hiện lúc này là chưa thể. Nhạc sĩ gửi tặng sáng tác mới nhất của mình cho Đài Truyền hình Việt Nam với suy nghĩ: có thể họ được giao nhiệm vụ thực hiện một chương trình nghệ thuật tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp và một nhạc sĩ ở Bình Định đóng góp một tác phẩm nghệ thuật cho nhiệm vụ thiêng liêng ấy. “Cả 3 ca khúc về Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở 3 thời điểm khác nhau, tôi đều sáng tác rất nhanh và liền mạch. Xúc cảm về một tượng đài cách mạng đã thôi thúc tôi. Trải qua 37 năm công tác trong lực lượng vũ trang nhân dân, viết về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, với tôi là cách một người lính ở thế hệ con, cháu bày tỏ lòng kính phục, noi gương một người lính vĩ đại của dân tộc hơn là việc sáng tác hay lao động nghệ thuật”, nhạc sĩ Vũ Trung tâm sự.
Tiến sĩ Nguyễn Tấn Hiểu, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy:
Dịp để kiểm nghiệm ý chí đại đoàn kết dân tộc
Nghe tin bác Giáp từ trần, toàn dân Việt Nam đều chung tâm trạng tiếc thương vô hạn. Bác Giáp là một trong những lãnh tụ cách mạng sáng suốt, một vị tổng tư lệnh quân đội bách chiến bách thắng. Cuộc đời bác trong sáng như pha lê. Người xưa nói “Cái quan định luận” (khi người ta mất đi, đóng nắp quan tài lại mới có thể kết luận người ấy tốt xấu, độc ác hay nhân từ), nhưng với thiên tài quân sự Võ Nguyên Giáp, đạo đức, nhân cách của bác đã được toàn dân và cả thế giới ngợi ca từ lúc sinh thời.
Từ ngày bác mất, chứng kiến tình cảm thương yêu, kính trọng vô bờ của toàn dân Việt Nam với bác, tôi cảm nhận được bầu không khí tin yêu. Một dân tộc trong sâu xa luôn biết ơn người có công lãnh đạo những cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do, dân tộc đó sẽ không bao giờ khuất phục trước mọi thế lực ngoại xâm.
Bác Giáp từ trần là dịp để kiểm nghiệm ý chí đại đoàn kết dân tộc. Chứng kiến lòng kính yêu của nhân dân với bác, mỗi cán bộ đảng viên càng thấm thía rằng, nếu mỗi người - nhất là những lãnh đạo cao cấp - đều học theo bác thì lòng tin yêu của dân vào Ðảng sẽ được bồi đắp thêm, sức mạnh dân tộc sẽ được nhân lên triệu lần và sự nghiệp cách mạng sẽ tiến lên toàn thắng. Trong lòng mỗi người con đất Việt mãi ghi nhớ bác - người lập nên những chiến công cho đất nước có ngày hôm nay.
30 năm trước, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã về thăm Bảo tàng Quang Trung, dâng hương lên người anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ mà ông ngưỡng mộ, học hỏi nhiều về nghệ thuật quân sự. Một trong những chỉ đạo về quân sự nổi tiếng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong bức điện lịch sử gửi các đơn vị tham gia chiến dịch giải phóng miền Nam sáng 7.4.1975 ghi: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa; táo bạo, táo bạo hơn nữa; tranh thủ từng phút, từng giờ; xốc tới mặt trận; giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng!”, có lẽ cũng là học hỏi từ sự hành quân thần tốc, táo bạo của Hoàng đế Quang Trung cùng binh tướng Tây Sơn làm nên chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa vang dội…
Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết những dòng lưu niệm trong sổ vàng bày tỏ sự kính ngưỡng đối với Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ, đồng thời trồng cây me lưu niệm tại Bảo tàng. 30 năm đã trôi qua, cây me của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trồng nay đã lên cao khoảng 10m, tỏa bóng sum suê, quanh năm xanh tốt. Nằm hai bên tượng đài Quang Trung tại Bảo tàng Quang Trung, hai cây me của Đại tướng Võ Nguyên Giáp (phía tay phải tượng đài) và cây me của đồng chí Trường Chinh (tay trái) đã gây nhiều ấn tượng cho khách tham quan khi tạo nên “điểm nhấn kết nối” truyền thống lịch sử giữa những người anh hùng, bậc lãnh đạo đã có cống hiến vô cùng to lớn cho đất nước.
Anh Đỗ Thanh Minh, người quản lý chăm sóc cây cảnh của Bảo tàng Quang Trung, cho biết: “Suốt 15 năm qua, tôi đã gắn bó với việc chăm sóc cây me của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và các vị lãnh đạo khác với chế độ chăm sóc đặc biệt. Từ khi biết tin Đại tướng mất đi, mỗi ngày chăm sóc cây me tôi đều có những giây phút lặng đi”.
NHÓM PV VĂN HÓA - XÃ HỘI
Mấy ngày qua, tràn ngập trên báo và đài là những thông tin về bác Giáp. Cảm ơn báo BDO đã đưa những thông tin này để chúng tôi biết thêm về tấm lòng của người Bình Định dành cho ông, người cuối cùng của thế hệ những nhà cách mạng tiền bối của Đảng.