Thu hút đầu tư vào các cụm công nghiệp: Vì sao hiệu quả thấp?
Quy hoạch, phát triển các cụm công nghiệp tại các địa phương trong tỉnh là chủ trương lớn của tỉnh, nhằm đầu tư hoàn thiện hạ tầng, thu hút nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế, tạo việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, thực tế việc đầu tư xây dựng các cụm công nghiệp còn những hạn chế nhất định, đặc biệt là trong công tác thu hút đầu tư.
Theo Sở Công Thương, đến nay, toàn tỉnh có 51 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích hơn 1.461 ha. Trong đó, có 39/51 CCN đã triển khai xây dựng hạ tầng và đi vào hoạt động, thu hút 297 DN, cơ sở sản xuất (CSSX) đăng ký đầu tư sản xuất - kinh doanh, với tổng vốn đăng ký gần 5.526 tỉ đồng; vốn thực hiện 4.095 tỉ đồng. Hiện, 231 DN, CSSX tại các CCN đã đi vào hoạt động, tạo việc làm cho 16.432 lao động. Theo đánh giá, mặc dù số lượng CCN được xây dựng khá nhiều, nhưng tỉ lệ lấp đầy tại 39 CCN đã đi vào hoạt động bình quân chỉ đạt 58,2%.
Một dây chuyền may quần áo xuất khẩu tại CCN Cát Trinh, huyện Phù Cát. Ảnh: NGUYỄN HÂN
Chưa hấp dẫn nhà đầu tư
Việc hình thành các CCN đã có sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại địa phương, góp phần tăng thu ngân sách và giải quyết việc làm cho nhiều lao động. Tuy nhiên, so với kỳ vọng, sức hút đầu tư vào các CCN vẫn chưa được như mong muốn. Ông Nguyễn Hữu Khúc, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân, cho biết: Đến nay, trên địa bàn huyện đã quy hoạch 4 CCN gồm: Dốc Truông Sỏi, Du Tự, Tân Thạnh và Gò Bằng với tổng diện tích 50 ha. Trong đó, CCN Dốc Truông Sỏi và Du Tự đã được đầu tư xây dựng hạ tầng; song chỉ mới thu hút được chưa đến 10 DN vào hoạt động, diện tích đất còn trống còn lớn”.
“Ðể tăng tính hấp dẫn thu hút đầu tư vào các CCN, chính quyền các địa phương cần thực hiện nghiêm túc cơ chế “một cửa liên thông” và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nhằm tạo điều kiện tối đa, giảm bớt phiền hà cho các nhà đầu tư, thì việc thu hút, lấp đầy các CCN là không quá khó khăn”.
Ông Ngô Văn Tổng, Giám đốc Sở Công Thương
Theo ông Ngô Văn Tổng, Giám đốc Sở Công Thương, nguyên nhân khiến các CCN chưa thu hút được nhiều nhà đầu tư là do quy hoạch phát triển các CCN tại các địa phương hầu hết ở các vị trí không thuận lợi!? Cơ sở hạ tầng đầu tư chưa đồng bộ, không đủ hấp dẫn các nhà đầu tư, nhất là các CCN ở các huyện miền núi và trung du. Hơn nữa, chính sách về hỗ trợ, khuyến khích đầu tư xây dựng tại các CCN chưa tạo được sự khác biệt hoặc có những ưu đãi, hỗ trợ đặc thù riêng. Đặc biệt, tính liên kết giữa các CCN gần như không có, chưa được các địa phương quan tâm nên dẫn đến tình trạng cạnh tranh, triệt tiêu lẫn nhau.
Còn ông Nguyễn Bay, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư (Sở KH&ĐT), lại cho rằng: Việc thu hút đầu tư vào các CCN đạt kết quả thấp còn là do lãnh đạo địa phương thiếu năng động. Hầu hết các huyện chưa thật sự quan tâm đến công tác xúc tiến, mời gọi đầu tư và xây dựng danh mục các dự án đầu tư tại từng CCN. Do đó, khi có nhà đầu tư đến tìm hiểu, xúc tiến cơ hội đầu tư thì gặp lúng túng. Chưa kể, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng tại một số CCN còn chậm, công tác cải cách thủ tục hành chính chưa thực hiện triệt để, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư.
Cần nỗ lực cho giai đoạn mới
Theo Quyết định điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển CCN trên địa bàn tỉnh Bình Định vừa được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 4051/QĐ-UBND ngày 19.11.2018, mục tiêu đến năm 2025 và định hướng đến năm 2035, số CCN trên địa bàn tỉnh sẽ tăng lên 60, với tổng diện tích đất công nghiệp cho thuê gần 1.848 ha. Tỉnh cũng đưa ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, toàn tỉnh có 36 CCN được lấp đầy 90 - 100% diện tích đất cho thuê. Đến năm 2025, có 46 CCN được lấp đầy với diện tích đất cho thuê 1.379 ha..., góp phần tạo việc làm cho lao động địa phương. Về nhu cầu vốn đầu tư, đến năm 2025, tổng vốn đầu tư tại các CCN là hơn 2.760 tỉ đồng, gồm vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, vốn của DN và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Việc điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển các CCN trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2035 là hướng đi đúng và cần thiết. Tuy nhiên, để các CCN phát triển một cách bền vững, nhanh chóng lấp đầy diện tích cho thuê, đòi hỏi phải khắc phục cho được những tồn tại cố hữu lâu nay.
Theo ông Ngô Văn Tổng, muốn nâng cao khả năng cạnh tranh để tăng cường thu hút đầu tư thì môi trường đầu tư phải được cải thiện theo hướng thông thoáng, minh bạch và hấp dẫn. Thực tế cho thấy, trong thời gian qua, địa phương nào có CCN đầu tư đồng bộ các điều kiện kết cấu hạ tầng như: giao thông, điện, nước...; có sẵn mặt bằng sạch, thủ tục hành chính nhanh gọn, thủ tục cấp chứng nhận đầu tư rõ ràng..., thì việc thu hút và lấp đầy CCN rất thuận lợi.
“Để tăng tính hấp dẫn thu hút đầu tư vào các CCN, chính quyền các địa phương cần thực hiện nghiêm túc cơ chế “một cửa liên thông” và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nhằm tạo điều kiện tối đa, giảm bớt phiền hà cho các nhà đầu tư, thì việc thu hút, lấp đầy các CCN là không quá khó khăn”, ông Tổng nhấn mạnh.
NGUYỄN HÂN
Thủ tục hành chính về thu hút đầu tư là vấn đề vướng mắc nhất. Đề nghị nói đi đôi với làm!