Tình hình khiếu nại, tố cáo: Giảm số vụ nhưng chưa hết “nóng”
So với năm 2017, tình hình khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn tỉnh trong năm 2018 giảm hẳn về số lượt người, số vụ việc phát sinh và số đoàn đông người. Tuy nhiên, lại xảy ra một số vụ tập trung đông người với mức độ gay gắt, phức tạp.
Trong năm 2018, các cấp, các ngành trong tỉnh đã tiếp 3.973 lượt/5.267 người đến trụ sở tiếp công dân và các cơ quan nhà nước trực tiếp trình bày khiếu nại, tố cáo (KNTC), kiến nghị, phản ánh. Trong đó có 33 đoàn đông người/26 vụ việc, với 969 người tham gia. So với năm 2017, tiếp công dân giảm 941 lượt/3.198 người, số đoàn đông người giảm 31 đoàn/31 vụ việc.
Quá trình xem xét, giải quyết các vụ việc KNTC cần tăng cường đối thoại công khai, dân chủ, tôn trọng lắng nghe các yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của công dân.
- Trong ảnh: Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đối thoại với cán bộ, đảng viên và nhân dân xã Mỹ An (Phù Mỹ).
Có hiện tượng xúi giục khiếu kiện
Theo Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Văn Thơm, các KNTC phát sinh chủ yếu liên quan lĩnh vực đất đai, thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định cư để triển khai các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển KT-XH. Trong số 1.243 vụ KN, nội dung liên quan việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, tranh chấp đất đai, đòi lại đất cũ chiếm 70,3%. Đơn thư KNTC phát sinh tập trung nhiều tại các dự án như: Dự án nâng cấp mở rộng QL 1D, Dự án xây dựng Khu du lịch sinh thái đầm Thị Nại, Dự án khu đô thị - thương mại Bắc sông Hà Thanh...
Chưa có bản đồ dễ dẫn đến tranh chấp đất đai
Tại phiên thảo luận tổ Kỳ họp thứ 8 HÐND tỉnh khóa XII vào chiều 5.12, đại biểu Phạm Hồng Sơn - Trưởng ban Pháp chế (HÐND tỉnh), cho rằng một trong những nguyên nhân dẫn đến khiếu kiện liên quan đến tranh chấp đất đai là chưa có bản đồ địa chính đầy đủ cho từng địa phương. Việc phân định chưa chính xác, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp chưa đầy đủ dễ dẫn đến tranh chấp. Thậm chí, có những khu đất trên giấy tờ thì Nhà nước quản lý, nhưng thực tế người dân sử dụng đã lâu; khi giải tỏa, đền bù thực hiện các dự án rất phức tạp.
Đáng chú ý là việc một số công dân tại xã Mỹ Thọ và Mỹ An (huyện Phù Mỹ) tập trung đông người phản ảnh việc xây dựng dự án nhà máy điện gió, làng nghề chế biến hải sản xuất khẩu, có tính chất, mức độ gay gắt. “Nguyên nhân chủ yếu là trình độ hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận nhân dân còn hạn chế, hoặc đòi hỏi quyền lợi quá mức nên không thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ của mình trong việc KNTC. Khiếu kiện thiếu cơ sở pháp lý để giải quyết, thậm chí có trường hợp lợi dụng dân chủ để khiếu kiện dai dẳng, vượt cấp lên Trung ương”, ông Nguyễn Văn Thơm phân tích.
Bên cạnh đó, có một số công dân bị các phần tử xấu lợi dụng xúi giục, kích động, liên kết, vận động khiếu kiện đông người, gây áp lực đối với chính quyền đòi giải quyết theo yêu cầu không chính đáng, xúc phạm cơ quan nhà nước, người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng và ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan nhà nước.
Dân chủ phải đi đôi với kỷ cương
Để nâng cao hiệu quả công tác giải quyết KNTC, một trong những yêu cầu quan trọng là người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước từ tỉnh đến cơ sở phải trực tiếp chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả công tác tiếp công dân của cơ quan, đơn vị đúng quy định. Tiếp công dân phải gắn với chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc giải quyết kịp thời, dứt điểm các KNTC, kiến nghị, phản ánh của công dân, không để kéo dài, gây bức xúc dẫn đến khiếu kiện vượt cấp. Tổ chức tốt việc tiếp dân đột xuất để chỉ đạo giải quyết kịp thời các vụ việc phức tạp, đông người khi mới phát sinh.
Đồng thời, xem xét, giải quyết kịp thời, đúng chính sách, pháp luật, bảo đảm trình tự, thủ tục và thời hạn quy định những vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền, nhất là những vụ việc đông người, phức tạp, vượt cấp, liên quan đến lĩnh vực đất đai, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư phục vụ thi công các công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh.
“Quá trình xem xét, giải quyết các vụ việc cần tăng cường đối thoại công khai, dân chủ, tôn trọng lắng nghe các yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của công dân. Đồng thời, vận dụng linh hoạt, phù hợp với các chính sách, pháp luật, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhân dân và nhà đầu tư để giải quyết dứt điểm vụ việc”, ông Thơm nhấn mạnh.
Đặc biệt, quá trình chỉ đạo công tác giải quyết KNTC cần quán triệt thực hiện tốt phương châm “dân chủ đi đôi với kỷ cương pháp luật”; có hình thức xử lý nghiêm theo đúng pháp luật đối với những phần tử quá khích, lợi dụng dân chủ, việc thực hiện quyền KNTC để gây rối trật tự công cộng, cản trở, chống đối, xúc phạm người thi hành công vụ, tổ chức lôi kéo người khác khiếu kiện trái pháp luật.
Mới đây, liên quan đến giải quyết những vướng mắc liên quan đến triển khai dự án nhà máy điện năng lượng mặt trời tại xã Mỹ Thắng và Mỹ An (Phù Mỹ), Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng đã yêu cầu xác minh, điều tra, làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật của các đối tượng liên quan đến vụ việc; lên danh sách, phân loại đối tượng xuyên tạc, lôi kéo, kích động, xúi giục người dân phản đối, không cho triển khai thực hiện dự án. Nếu có dấu hiệu tội phạm thì củng cố hồ sơ, khởi tố vụ án để điều tra, làm rõ, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật.
NGUYỄN VĂN TRANG