Mạnh tay với “tín dụng đen”
Thời gian qua, hoạt động “tín dụng đen” trên địa bàn tỉnh có biểu hiện phức tạp, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn. Ngành chức năng đã triển khai nhiều giải pháp quyết liệt nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm loại tội phạm này.
Cơ quan chức năng khám xét nơi ở của một tổ chức hoạt động “tín dụng đen” trên địa bàn huyện Tuy Phước, TX An Nhơn.
Lãi suất cao, mất khả năng trả nợ
Mới đây, Phòng Cảnh sát hình sự CA tỉnh phối hợp với CA huyện Tuy Phước và CA TX An Nhơn đã tiến hành kiểm tra và triệu tập 8 đối tượng liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” trên địa bàn. Bước đầu, cơ quan chức năng đã làm việc với 10 người vay tiền với số tiền đã vay là 315 triệu đồng; số tiền gốc và lãi bị hại đã trả là 265,75 triệu đồng. Kiểm tra hệ thống sổ sách từ ngày 11.11.2018 đến ngày 7.1.2019, tổ chức này đã cho vay 470 lượt người với tổng số tiền là 6,396 tỉ đồng. Trong đó, tính sơ bộ 10 người nói trên thanh toán số tiền gốc là 2,736 tỉ và tiền lãi là 684 triệu đồng.
Theo ngành chức năng cho biết, để tránh việc xử lý của pháp luật, các đối tượng hoạt động “tín dụng đen” thường yêu cầu người vay ghi giấy nợ, giấy thế chấp tài sản với lãi suất bằng quy định của nhà nước nhưng thực tế phải trả lãi suất rất cao, từ 30%-45%, thậm chí có trường hợp lãi suất lên đến 300%. Khi người vay không có khả năng trả, các đối tượng gây sức ép buộc trả nợ.
Đơn cử như trường hợp của vợ chồng chị Nguyễn Thị Hương D. (TP Quy Nhơn) vì có việc cần nên đã vay nóng 20 triệu đồng. Tuy nhiên, công việc không thuận lợi nên đến hẹn chị D. không có tiền trả nợ và tiếp tục vay thêm 20 triệu đồng nữa. Do lãi mẹ đẻ lãi con, món nợ 40 triệu nhanh chóng tăng lên cả trăm triệu đồng. Những ngày này, vợ chồng chị đứng ngồi không yên vì chủ nợ liên tục đòi tiền, hết điện thoại, tìm tới nhà mặt nặng mày nhẹ, đến dọa sẽ “mạnh tay” nếu vợ chồng chị D. không sớm thanh toán cả gốc lẫn lãi. Chị D. rấm rứt: “Cuối năm, người ta tất bật lo sửa sang nhà cửa để đón Tết, còn gia đình tôi phải tính đến chuyện bán nhà may ra mới có tiền trả nợ. Vay “tín dụng đen” vì thủ tục đơn giản, có tiền ngay, không phải thế chấp chứ số tiền thực nhận chỉ 16 triệu đồng...”.
Đại tá Đặng Hồng Thọ, Phó Giám đốc CA tỉnh, cho biết: “Đa số các đối tượng vay “tín dụng đen” đều biết rõ lãi cao nhưng vẫn vay vì đang nợ cờ bạc, đánh số đề, vay để trả nợ ngân hàng... Ngoài ra, hoạt động “tín dụng đen” còn biến tướng với hình thức kinh doanh dịch vụ cho thuê xe, mua bán ô tô, xe máy, công ty tài chính…”.
Giấy vay nợ được viết hết sức đơn giản và tài sản thế chấp cũng chỉ là hộ khẩu, chứng minh nhân dân.
Kiểm tra, xử lý nghiêm
Để xử lý hoạt động “tín dụng đen”, ngành chức năng đã và đang tăng cường kiểm tra hành chính những cơ sở kinh doanh dịch vụ cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng “đen”, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có, bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản, cố ý gây thương tích, hủy hoại tài sản…; qua đó, đã xác định hiện có khoảng 200 đối tượng đang tham gia hoạt động theo hình thức này.
Cho vay lãi suất cao là hành vi vi phạm pháp luật. Theo quy định tại điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015: lãi suất vay do chính các bên thỏa thuận, nếu vay có lãi thì lãi suất thỏa thuận không được quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Bên cạnh đó, người cho vay nặng lãi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 163 Bộ luật Hình sự: Người nào cho vay với mức lãi suất cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ 10 lần trở lên, có tính chất chuyên bóc lột, thì bị phạt tiền từ 1- 10 lần số tiền lãi hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm. Phạm tội thu lợi bất chính lớn thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 1 - 5 lần số lợi bất chính, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm.
Để tránh tiền mất tật mang, đã túng lại thêm thiếu, mỗi người cần thận trọng, tỉnh táo trước khi quyết định phương thức vay tiền. Đặc biệt, “nếu người dân bị rơi vào tình trạng bị cưỡng bức, khống chế, đe dọa nên báo ngay cho cơ quan chức năng và chính quyền địa phương để kịp thời xử lý các đối tượng vi phạm; không nên im lặng, bao che cho hành vi vi phạm pháp luật của loại tội phạm này”, một trinh sát khuyến cáo.
K.ANH