Thất thu mùa kiệu tết
Từ đầu tháng Chạp âm lịch đến nay, trên khắp các nẻo đường của các xã Mỹ Trinh, Mỹ Hòa, Mỹ Quang, Mỹ Hiệp, Mỹ Chánh Tây… của huyện Phù Mỹ, đi đến đâu cũng bắt gặp cảnh người dân hối hả thu hoạch, vận chuyển kiệu đưa đi tiêu thụ. Thế nhưng, vụ kiệu tết năm nay, người trồng kiệu ở Phù Mỹ kém vui vì kiệu rơi vào cảnh mất mùa, mất giá.
Đến các cánh đồng kiệu của huyện Phù Mỹ vào thời điểm giữa tháng Chạp âm lịch, từ sáng sớm đã thấy người dân hối hả ra đồng thu hoạch, vận chuyển kiệu đi đến các chợ. Theo người trồng kiệu, năm nay thời tiết diễn biến phức tạp, nắng hạn kéo dài ở giai đoạn kiệu vừa xuống giống và mưa lũ muộn vào thời điểm kiệu sắp thu hoạch làm cho một phần diện tích củ thối rữa, sụt giảm năng suất. Đã vậy giá kiệu từ đầu vụ đến nay cũng thấp hơn các năm trước làm cho người trồng kiệu thêm phần thất thu.
Nông dân xã Mỹ Quang thu hoạch kiệu.
Bà Phạm Thị Phước, một hộ trồng kiệu ở thôn Tân An, xã Mỹ Quang cho biết: Năm nay thời tiết khắc nghiệt quá nên người trồng kiệu ở đây ai cũng bị mất mùa. Khi vừa xuống giống (tháng 7.2018), nắng nóng kéo dài làm cây kiệu sinh trưởng chậm, củ phát triển kém, đến khi sắp thu hoạch thì bệnh vòi lá phát sinh, lây lan rộng, không kịp trở tay. Gia đình tôi sản xuất 10 sào kiệu, mấy năm trước, mỗi sào thu trên 600 kg kiệu củ (còn gọi là kiệu hột), năm nay giảm chỉ còn một nửa.
Tại cánh đồng kiệu thôn Hội Phú, xã Mỹ Hòa, thời điểm này, nông dân cũng đang tất bật thu hoạch kiệu. Tuy nhiên, không khí thu hoạch năm nay có phần trầm lắng hơn so với mọi năm. Ông Nguyễn Đình Lý, một hộ trồng kiệu ở địa phương phân trần: “Năm ngoái, kiệu ở đây đạt đến 600 - 700 kg kiệu hột/sào, năm nay không đến 300 kg. Kiệu không đẹp nên giá cũng tuột dốc ”.
Tại xã Mỹ Trinh, nơi được mệnh danh là “thủ phủ” kiệu của huyện Phù Mỹ, năm nay người trồng kiệu cũng mất mùa lớn. Bà Nguyễn Thị Phụng, một hộ trồng kiệu ở xã Mỹ Trinh cho biết: “Vụ kiệu tết năm nay gia đình bà trồng 6 sào, nhưng năng suất chỉ đạt khoảng 600 kg kiệu nước (kiệu luôn cả lá)/sào, thay vì từ 800 - 900 kg/sào như năm ngoái. Bình thường đến tháng 9 là mưa nhiều, nhưng năm nay trời hạn nặng nên kiệu phát triển chậm, củ rất nhỏ. Đã vậy đến khi kiệu làm củ thì trời lại mưa liên tục, bệnh vòi lá lây lan rộng, năng suất giảm đến 300 – 400 kg/sào”, bà Phụng lý giải.
Theo ông Võ Thanh Hoàng, Chủ tịch UBND xã Mỹ Trinh, vụ kiệu tết năm nay, nông dân trong xã trồng 120 ha kiệu, từ cuối tháng 11 âm lịch, bắt đầu thu hoạch để bán cho thương lái. Song đáng tiếc vụ kiệu tết năm nay kết quả không khả quan.“Mấy năm trước, thời điểm này, giá kiệu hột loại 1 phải đến hơn 50.000 đồng/kg, còn năm nay chỉ từ 30.000 - 32.000 đồng/kg. Không những giá thấp mà thị trường tiêu thụ cũng khá chậm, sức mua yếu hơn mọi năm”, ông Hoàng nói.
Lý giải về giá kiệu năm nay thấp hơn mọi năm, bà Phan Thị Ngọc Giao, một thương lái ở thôn Trà Bình Đông, xã Mỹ Hiệp, cho hay: Vài năm gần, khá nhiều tỉnh đã chen vào danh sách những địa phương có khả năng cung ứng kiệu cho thị trường các tỉnh phía Nam. Vì thế đã diễn ra cạnh tranh khốc liệt, những tỉnh có lợi thế ở gần hơn Bình Định như Khánh Hòa, Long An, Đồng Tháp… có ưu thế về cước vận chuyển đã tạo áp lực về giá lên kiệu Phù Mỹ. Mấy năm trước, mỗi ngày đại lý của tôi xuất vào thị trường TP Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Bình Dương đến 6 - 7 tấn kiệu củ, còn bây giờ nhiều lắm cũng chỉ chừng 3 - 4 tấn. Hơn nữa, do kiệu Phù Mỹ năm nay mất mùa, củ nhỏ nên sức cạnh tranh giảm hẳn.
Theo ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Phòng NN&PTNT huyện Phù Mỹ, năm nay, toàn huyện đưa vào trồng trên 800 ha kiệu. Hàng năm, vụ kiệu tết cuối năm được xem là nguồn thu nhập chính cho nông dân địa phương sắm sửa dịp Tết. Thế nên kiệu năm nay mất mùa, mất giá cũng đồng nghĩa với việc thu nhập của nông dân bị giảm sút, khiến niềm vui đón Tết của người trồng kiệu giảm sút.
NGUYỄN HÂN