Ngày xuân vui hội cờ người
Nhằm mang đến cho người dân và du khách phong vị mới, nhiều địa phương đã đem trò chơi cờ người vào các lễ hội xuân.
Cờ người là trò chơi dân gian có số lượng người tham gia lớn, thường được tổ chức vào các dịp lễ tết. Cờ người có cách chơi giống như cờ tướng nhưng thay vì đặt bàn cờ trên bàn, với những quân cờ bằng gỗ hay ngà, thì bàn cờ người được vẽ trên khoảnh đất rộng, quân cờ là những đấu sĩ dưới sự điều khiển của 2 kỳ thủ ngồi trên chòi. Khi có trống lệnh, quân cờ phải xuất tiến tấn công quân cờ đối phương bằng các thế võ. Khi 2 quân cờ đấu với nhau, có một quân cờ bị “hạ”, cả hai phải biểu diễn những thế võ gay cấn để đủ sức thuyết phục người xem.
Biểu diễn cờ người tại Quảng trường Chiến Thắng TP Quy Nhơn Xuân 2018. Ảnh: LÊ CƯỜNG
Theo võ sư Nguyễn Thị Kim Huệ, người sẽ đem học trò thi đấu, biểu diễn cờ người tại hội đánh cờ người dịp lễ hội Chợ Gò - Tuy Phước vào mùng 4 Tết Kỷ Hợi năm nay, cờ người gồm 32 quân cờ tất cả, mỗi bên 16 quân, giống như cờ tướng. Khi tham gia, các võ sinh sẽ được dạy phân biệt 3 thuật ngữ “tấn”, “bình”, “thoái”. Lúc biểu diễn, có em sẽ đi quyền, múa đao, giáo, mác... để biểu diễn những bài võ phong phú, tạo hấp dẫn cho người xem.
Cùng với huyện Tuy Phước, năm nay TP Quy Nhơn tiếp tục tổ chức biểu diễn cờ người vào lúc 19 - 21 giờ tối mùng 3 Tết Kỷ Hợi, tại Quảng trường Chiến Thắng. Theo ông Nguyễn Ngọc Tiến, Giám đốc Trung tâm VH-TT&TT TP Quy Nhơn, cờ người là trò chơi vừa đấu trí vừa phô diễn nét đẹp của võ thuật. Những năm qua, biểu diễn cờ người luôn thu hút đông đảo người dân và du khách xem. Trung tâm cũng luôn chú ý chọn thời gian phù hợp nhất để nhiều người có thể tham dự đến cuối chương trình.
Nhiều cụ cao niên kể, trước đây, hội cờ người là trò chơi dân gian phổ biến ở nhiều địa phương trong tỉnh Bình Định. Tuy nhiên, thời gian trôi qua, nét văn hóa này dần mai một. Năm 2006, võ sư Lê Xuân Cảnh (phường Nhơn Hưng, TX An Nhơn) quyết định khôi phục lại trò chơi này đầu tiên tại phường Nhơn Hưng. Sau đó ông và học trò được mời đi biểu diễn nhiều nơi. Nét hấp dẫn của cờ người Bình Định so với những vùng miền khác là những quân cờ luôn lồng ghép biểu diễn võ thuật ở mỗi nước đi, khi 2 quân cờ đối luyện cũng tạo kịch tính hơn rất nhiều.
Nhận thấy trò chơi dân gian thu hút, sau đó, một số địa phương bắt đầu khôi phục. Vài năm nay, TP Quy Nhơn tổ chức biểu diễn cờ người vào buổi tối dịp Tết Nguyên đán. Dưới ánh đèn, hội cờ người thêm màu sắc. Cùng với đó, dịp Lễ hội Chợ Gò năm nay, huyện Tuy Phước lần thứ 2 tổ chức hội thi đấu cờ người, nằm trong hoạt động khôi phục lại những trò chơi, nét văn hóa dân gian đặc sắc.
Ông Đặng Hiếu Hân, Phó Giám đốc Trung tâm VH-TT&TT huyện Tuy Phước cho biết, rút kinh nghiệm, năm nay huyện sẽ lượng định thời gian cho mỗi nước đi nhằm giảm thời gian chờ, tăng nước đi để hội thi luôn sôi nổi. Huyện sẽ duy trì luyện tập, tổ chức hội thi để chất lượng, kỹ năng chuyên môn trong hội thi ngày càng được nâng cao.
THẢO KHUY