Chính sách phát triển doanh nghiệp KH&CN: Làm gì để đủ hấp dẫn?

Kết quả khảo sát của Sở KH&CN cho biết, tỉnh ta có khoảng 50 DN đáp ứng điều kiện thành lập DN KH&CN. Và phải mất đến 7 năm, Bình Ðịnh mới có được 5 DN được chứng nhận là DN KH&CN.

Đầu năm 2019, với nghiên cứu sản xuất thành công nước uống linh chi quy mô công nghiệp, Công ty CP Nước khoáng Quy Nhơn đủ điều kiện chứng nhận DN KH&CN. Tuy nhiên, ông Trần Anh Triết, Phó Giám đốc Công ty cho hay, những chính sách ưu đãi tốt chỉ áp dụng khi DN đã thành hình hài, trong khi đó khó khăn lớn nhất lại thuộc giai đoạn đầu. Để được chứng nhận, theo quy định, DN phải khai báo chi tiết về công nghệ, điều này khiến DN dễ bị mất thông tin, bí quyết công nghệ. Vì những lẽ như vậy, một câu hỏi lớn đang đặt ra - Chính sách ưu đãi cho DN KH&CN như vậy có đủ hỗ trợ cho DN phát triển?

Được chứng nhận là DN KH&CN, nhưng Công ty Li Ha Net vẫn chưa được hưởng chính sách ưu đãi.

Vênh với thực tiễn, kém thiết thực

Những băn khoăn trên được nhiều DN chia sẻ khi đề cập đến việc e dè đăng ký DN KH&CN. Ngay cả DN đã được chứng nhận DN KH&CN cũng không dễ tiếp cận các chính sách ưu đãi.

Năm 2018, Công ty TNHH Ứng dụng và triển khai phần mềm Li Ha Net được chứng nhận DN KH&CN. Đến nay, trong 6 chính sách hỗ trợ, ưu đãi cho DN KH&CN, nhiều chính sách chưa được cụ thể hóa như ưu tiên sử dụng trang thiết bị phục vụ trong phòng thí nghiệm trọng điểm; ưu đãi giá cho thuê đất tại khu công nghiệp... Ngay ưu đãi về thuế thu nhập DN - chính sách hấp dẫn và thiết thân với việc DN được miễn thuế thu nhập trong 4 năm, giảm 50% trong 9 năm và hưởng thuế suất 10% trong thời gian có hiệu lực của giấy chứng nhận DN KH&CN, ông Đoàn Đăng Linh - Giám đốc Công ty cho biết, những điểm như vậy cũng không khác gì chính sách ưu đãi đầu tư cho DN công nghệ thông tin mà DN này hiện đang hưởng!

Bà Phạm Thị Thanh Hương, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Dược - Trang thiết bị Y tế Bình Định lại dẫn chứng câu chuyện giá thuê đất khá cao và gần như không có ưu đãi gì để triển khai dự án đầu tư Công ty TNHH Bidiphar Công nghệ cao tại Nhơn Hội. Còn các ưu đãi khác sử dụng thiết bị nghiên cứu tại các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, hay ươm tạo DN… thì hiện tại Bình Định chưa có cơ sở nào để đáp ứng cho các DN KH&CN.

Ông Huỳnh Xuân Trường, Trưởng phòng Quản lý công nghệ và thị trường công nghệ (Sở KH&CN) thừa nhận, khi áp chính sách ưu đãi cụ thể cho DN KH&CN quy định tại Nghị định 80/2007/NĐ-CP và Nghị định 96/2010/NĐ-CP của Chính phủ, DN KH&CN phải đáp ứng điều kiện doanh thu sản xuất kinh doanh sản phẩm hình thành từ kết quả nghiên cứu đạt tối thiểu 30% tổng doanh thu năm đầu tiên, đạt 50% năm thứ hai và 70% năm thứ ba vô hình chung trở thành “rào cản” mới, nhất là DN thành lập mới từ nghiên cứu khoa học.

Thực tế cho thấy, trong quá trình kinh doanh, không phải bao giờ DN cũng đảm bảo doanh thu như mong muốn, nhất là với sản phẩm mới vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro, mất nhiều thời gian mới được thị trường chấp nhận. Hiện, các chính sách ưu đãi chỉ tập trung vào việc tổ chức các hoạt động xúc tiến chuyển giao công nghệ mà chưa hỗ trợ trực tiếp cho DN trong thương mại hóa thành công kết quả nghiên cứu KH&CN, xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ…

“Cởi trói” cho DN KH&CN

Ngày 1.2.2019, Chính phủ ban hành Nghị định 13/2019/NĐ-CP về DN KH&CN (hiệu lực từ ngày 20.3.2019), với việc cởi trói chính sách ưu đãi cho nhóm DN này chính thức đi vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh.

Đáng chú ý, điều kiện ràng buộc về tỉ lệ doanh thu từ sản phẩm KH&CN để miễn, giảm thuế thu nhập DN ở mức tối thiểu 30% trên tổng doanh thu DN; mở rộng ưu đãi tín dụng, hỗ trợ lãi suất và được bảo lãnh vay vốn tín dụng ngân hàng. Các quy định hỗ trợ hoạt động nghiên cứu, thương mại hóa kết quả KH&CN cũng được cụ thể hóa. Thủ tục đăng ký thành lập DN KH&CN theo cơ chế hậu kiểm, đơn giản hơn và dễ thở hơn, không yêu cầu DN chứng minh quy trình ươm tạo, giúp DN giữ bí mật công nghệ…

Trong khi các DN KH&CN chờ đợi Nghị định kể trên được áp dụng, vấn đề đặt ra với tỉnh là xây dựng các chính sách hỗ trợ sao để DN có tiềm năng trở thành DN KH&CN, nhanh chóng tiếp cận công nghệ mới, nâng cao trình độ công nghệ. Giám đốc Sở KH&CN Lê Công Nhường cho hay, sau 3 năm “đứng” hiện cơ quan này đang phối hợp các sở, ngành liên quan để xây dựng lại chính sách riêng của tỉnh cho DN KH&CN.

THU HIỀN