Khu tái định cư vùng thiên tai xã Nhơn Hải: Quản lý lỏng lẻo, vi phạm tràn lan
Khu tái định cư xã Nhơn Hải, TP Quy Nhơn đã được tỉnh đầu tư xây dựng từ lâu, nhưng không nhiều hộ dân thuộc diện phải di dời đến xây nhà để ở. Trong khi đó, nhiều hộ khác lại đến chiếm đất, xây dựng công trình trái phép diễn ra phức tạp tại khu tái định cư này.
Để bảo vệ tài sản và tính mạng của các hộ dân ở xã Nhơn Hải thường xuyên bị triều cường uy hiếp, năm 2008, tỉnh ta đầu tư 12 tỉ đồng xây dựng khu tái định cư (KTĐC) vùng thiên tai với diện tích giai đoạn 1 là 2,5 ha ở khu đất phía Tây thuộc xã Nhơn Hải. Có 84 hộ dân thuộc diện phải di dời vào KTĐC và họ được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng chi phí di dời vật dụng, kiến trúc đến nơi ở mới. Ngoài ra, mỗi hộ còn được Quỹ Phát triển dựa vào cộng đồng TP Quy Nhơn cho vay 20 triệu đồng không tính lãi suất trong vòng 3 năm; Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh cho vay thêm 12 triệu đồng với lãi suất ưu đãi để xây dựng công trình nước sạch, vệ sinh.
Nhiều diện tích đất tại khu tái định cư vùng thiên tai xã Nhơn Hải bị người dân chiếm dụng, xây dựng nhà ở trái phép.
Nhiều lý do, vướng mắc...
Tuy nhiên từ đó đến nay, mới chỉ có 44 hộ đã đến xây dựng nhà ở tại KTĐC. Bà Lê Thị Đạt, ở thôn Hải Đông, bộc bạch: “Chúng tôi biết sống gần biển không an toàn trong mùa mưa bão và cũng muốn di dời đến KTĐC ở cho an toàn. Nhưng kinh tế gia đình khó khăn, xây một ngôi nhà cấp 4 tại KTĐC chí ít cũng phải đầu tư 200 triệu đồng, số tiền này đối với gia đình tôi là quá lớn, nên tôi chưa vào KTĐC”.
Thế nhưng có người muốn vào KTĐC để ở nhưng không được như 2 trường hợp sau đây. Hộ bà Trần Thị Thâu và hộ bà Trần Thị Kim Kính thuộc diện di dời vào KTĐC, họ bốc xăm trúng 2 lô đất tại KTĐC, nhưng không thể xây nhà ở. Bà Thâu bốc xăm trúng lô đất 10c, diện tích 85,4 m2, bà Kính bốc xăm trúng lô số 2c, diện tích 79,58 m2, nhưng khi 2 hộ gia đình nói trên tập kết vật liệu để xây dựng nhà ở thì bị các hộ: Nguyễn Thị Nhãn, Nguyễn Thị Cẩm, Võ Thị Dung, Đoàn Thị Hát, Nguyễn Thị Luyện, Nguyễn Văn Lọt đến cản trở. Không những không xây dựng được nhà mà hiện nay các lô đất 2c và 10c của bà Thâu và bà Kính còn bị nhiều hộ chiếm dụng.
Ở một diễn biến khác, bà Đỗ Thị Lệ Châu đã bốc xăm trúng lô đất 34b, nhưng lại xây dựng móng nhà trên lô đất 35b của hộ bà Lê Thị Đạt. Đến nay, bà Châu vẫn không chịu trả mặt bằng cho bà Đạt xây dựng nhà ở. Ngoài ra, nhiều hộ dân được UBND xã Nhơn Hải giao đất tại KTĐC đã tự ý hoán đổi vị trí lô đất cho nhau, sang nhượng đất khi chưa được phép của cơ quan có thẩm quyền. “Từ một vài hộ chiếm đất, nhưng xã không xử lý rốt ráo, nên nhiều hộ làm theo. Những ngôi nhà tạm nằm sát nhau ở KTĐC đều xây dựng trái phép. Người dân dị nghị, nghi ngờ cách làm của xã”- một vài hộ dân ở Nhơn Hải (đề nghị không nêu tên) cho chúng tôi biết.
Quản lý lỏng lẻo, xử lý không nghiêm
Về vấn đề này, ông Ngô Đức Tình, Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải, cho biết: Một số hộ đã nhận đất tại KTĐC, nhưng do khó khăn nên chưa xây nhà để ở. Mấy năm gần đây, dịch vụ du lịch Nhơn Hải phát triển, giá đất dọc biển tăng cao, nên nhiều hộ không muốn di dời đến KTĐC mà ở lại nhà cũ để kinh doanh, buôn bán. Công tác quản lý đất đai ở địa phương có dấu hiệu buông lỏng từ nhiều năm trước. Nhiều trường hợp vi phạm Luật Đất đai, có cả trường hợp dính líu với cán bộ xã, nhưng cán bộ địa chính xã - có thể do có quan hệ nhiều chiều hoặc cả nể, nên không xử lý dứt điểm các đối tượng vi phạm. Do nhiều năm không hoàn thành nhiệm vụ, một cán bộ địa chính xã bị kỷ luật và đã xin nghỉ việc.
Cũng theo ông Ngô Đức Tình, việc xử lý dứt điểm tình trạng vi phạm Luật Đất đai ở KTĐC vùng thiên tai xã Nhơn Hải là rất khó, bởi lực lượng, công cụ hỗ trợ phục vụ cho công tác cưỡng chế, xử lý các đối tượng vi phạm không đủ mạnh, trong khi đó có một số đối tượng không những không hợp tác, mà còn xúi giục các hộ khác vi phạm Luật Đất đai nhằm tạo áp lực lên chính quyền địa phương. Đó cũng là lý do nhiều lần UBND xã tổ chức xử lý các đối tượng vi phạm, nhưng không thành công.Vì vậy, để lập lại trật tự trên lĩnh vực đất đai, Nhơn Hải cần sự hỗ trợ nhiều mặt của ngành chức năng và UBND TP Quy Nhơn.
Xây dựng KTĐC vùng thiên tai và di dời những hộ dân bị ảnh hưởng bởi triều cường đến KTĐC để ở nhằm đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của người dân là chủ trương thể hiện tính nhân văn của Đảng và Nhà nước, nhưng xã Nhơn Hải không những không thực hiện tốt chủ trương nói trên mà còn để xảy ra tình trạng chiếm đất, xây dựng công trình trái phép tại KTĐC. Để lập lại trật tự vấn đề này ở Nhơn Hải, nhất là khi lợi ích kinh tế liên quan đến du lịch ngày càng lớn, đề nghị UBND TP Quy Nhơn kịp thời có biện pháp xử lý dứt điểm.
PHẠM TIẾN SỸ