Cho rừng thêm xanh
Việc thực hiện giao khoán cho cộng đồng dân cư quản lý, bảo vệ rừng tự nhiên ở tỉnh ta đã bắt đầu mang lại nhiều hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao độ che phủ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, hạn chế được tình trạng vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng.
Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Định Bình Nam, xã Hoài Đức (huyện Hoài Nhơn) phối hợp với kiểm lâm địa bàn tuần tra bảo vệ rừng.
Nhận khoán quản lý trên 995,6 ha rừng tự nhiên, nên định kỳ hàng tuần, tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Phú Mỹ, xã Tây Phú (huyện Tây Sơn) đều phối hợp với Ban Quản lý rừng phòng hộ Tây Sơn, lực lượng kiểm lâm huyện tổ chức tuần tra bảo vệ rừng. Ông Nguyễn Văn Học, đại diện tổ quản lý cộng đồng bảo vệ rừng Phú Mỹ, cho biết: “Không chỉ được hưởng lợi từ các sản vật dưới tán rừng, như: rau rừng, mật ong, nấm… chúng tôi còn bảo vệ “lá phổi xanh” của thôn mình. Bảo vệ rừng để được rừng bảo vệ lại là điều mà giờ đây người dân địa phương hết sức thấm thía”.
Để nâng cao hiệu quả bảo vệ rừng, Ban Quản lý rừng phòng hộ Tây Sơn phối hợp với chính quyền các địa phương thành lập 10 mô hình cộng đồng bảo vệ rừng tại các xã: Tây Phú, Tây Xuân, Vĩnh An, Tây Giang, Bình Tân với diện tích rừng được giao khoán hơn 9.364 ha.
Ông Phạm Văn Tuấn, Phó Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Tây Sơn, cho biết: “Trước đây, việc giao khoán cho cá nhân, hộ gia đình bảo vệ rừng không đạt hiệu quả cao, nên huyện chủ trương chuyển qua giao khoán cho cộng đồng quản lý. Nhà nước hỗ trợ kinh phí mô hình cộng đồng bảo vệ rừng do người Kinh quản lý là 300 ngàn đồng/ha/năm, mô hình do đồng bào dân tộc thiểu số quản lý là 400 ngàn đồng/ha/năm, đến nay cách làm mới cho thấy có một số điểm tích cực hơn”.
Tương tự, mô hình cộng đồng bảo vệ rừng thôn Định Bình Nam, xã Hoài Đức (huyện Hoài Nhơn) được thành lập từ năm 2008, diện tích rừng tự nhiên được giao khoán bảo vệ là 1.708 ha. Theo ông Trương Ngọc Nhuận, kiểm lâm phụ trách địa bàn xã Hoài Đức, hàng ngày, các thành viên của tổ luân phiên canh gác tại các chốt bảo vệ. Tổ cũng thường xuyên phối hợp lực lượng kiểm lâm huyện tuần tra bảo vệ rừng từ 8 - 10 lần/tháng, góp phần ngăn chặn tình trạng vi phạm lâm luật.
Ông Ngô Văn Oan, tổ trưởng tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Định Bình Nam, chia sẻ: “Dù mức hỗ trợ chỉ từ 1 - 1,2 triệu đồng/người/tháng, nhưng các thành viên trong tổ vẫn rất nhiệt tình trong công tác bởi lẽ lợi ích không phải chỉ đến từ tiền hỗ trợ. Mặt khác, nhờ người dân ủng hộ tích cực, chúng tôi có thêm động lực để bảo vệ rừng. Mấy năm qua, trong thôn không xảy ra vụ phá rừng nào, đó là một niềm vui chung cho cộng đồng dân cư thôn tôi”.
Mô hình giao khoán rừng tự nhiên cho cộng đồng quản lý có nhiều thuận lợi, gắn với lợi ích người dân, nâng cao ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ của cộng đồng dân cư trong công tác bảo vệ rừng và PCCC rừng. Đặc biệt, mô hình này xem trọng việc làm chuyển biến nhận thức của cả cộng đồng dân cư về sự liên quan mật thiết giữa rừng với môi trường sống.
Theo ông Trần Văn Thắm, Phó Chủ tịch UBND xã Hoài Đức, khi giao rừng cho cộng đồng dân cư quản lý sẽ phát huy quyền làm chủ của cộng đồng ấy trong giám sát, bảo vệ rừng, ngăn chặn được các hành vi chặt củi đốt than, khai thác rừng trái phép, phát rừng làm rẫy… Nhờ vậy, những cánh rừng được phục hồi, rừng thêm xanh tươi hơn, góp phần phòng hộ đầu nguồn, cải thiện đời sống người dân.
Chi cục Kiểm lâm (Sở NN&PTNT) cho biết, ở tỉnh ta việc giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên được thực hiện theo phương thức các công ty TNHH lâm nghiệp, các ban quản lý rừng phòng hộ, ban quản lý rừng đặc dụng giao cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư và tổ chức thực hiện theo Dự án Bảo vệ và phát triển rừng, Nghị quyết 30a của Chính phủ, Dự án JICA 2 và các nguồn vốn khác với tổng diện tích trên 102.023 ha. Giai đoạn từ năm 2006 đến 2013, Dự án Khôi phục rừng và quản lý rừng bền vững (KfW6) do CHLB Đức viện trợ đã triển khai thực hiện 4 mô hình quản lý rừng cộng đồng tại huyện Tây Sơn, Hoài Nhơn, kết quả có thêm gần 2.600 ha được đưa vào bảo vệ thường xuyên.
Ông Nguyễn Thế Dũng, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Kiểm lâm, khẳng định: Các mô hình quản lý rừng cộng đồng được triển khai tại các địa phương đã mang lại hiệu quả thiết thực. Ngành Lâm nghiệp tỉnh cũng đã kiểm tra, hướng dẫn xây dựng phương án bảo vệ rừng và PCCC rừng cho các mô hình quản lý rừng cộng đồng hoạt động được nền nếp. Đồng thời, khuyến khích các DN, ban quản lý rừng ở các địa phương nhân rộng mô hình giao khoán rừng cho cộng đồng bảo vệ.
NGỌC NHUẬN