Rơm mất giá, nông dân đốt bỏ
Những năm trước đây, lượng rơm, rạ sau thu hoạch vụ Đông Xuân khá lớn nhưng tiêu thụ nhanh. Nhiều hộ nông dân sử dụng rơm rạ làm thức ăn cho trâu bò, làm nấm, phục vụ trồng cây trồng cạn như: hành, hoa huệ, rau, củ Ngoài ra, rơm còn sử dụng để lót dưa vận chuyển đi tiêu thụ và lót chở các vật liệu, sản phẩm dễ vỡ nên họ thu mua dự trữ khá nhiều. Bên cạnh, thương lái khắp nơi cũng thu mua nên giá rơm tăng khá sau mỗi vụ thu hoạch.
Tuy nhiên, năm nay mặc dù thời vụ thu hoạch vụ Đông Xuân sắp kết thúc nhưng lượng rơm tồn đọng nhiều trên đồng ruộng, vì ít người mua, cùng với đó giá rơm quá thấp nên phần lớn nông dân cũng không bán được, đành đốt bỏ. Chị Nguyễn Thị Phượng, ở thôn Lộc Thuận, xã Nhơn Hạnh (TX An Nhơn), cho biết: Thường thì 3 sào ruộng của tui năm trước chưa tới vụ thu hoạch đã có người tới đặt cọc tiền mua trước, năm ngoái bán được 120 ngàn đồng/ sào. Còn vụ này vừa thu hoạch xong mình cứ ngóng chờ họ mua, nhưng không thấy nên đành đốt bỏ.
Nông dân xã Phước Thắng (huyện Tuy Phước) đốt rơm rạ ngay trên đồng ruộng.
May mắn hơn, anh Lê Văn Lành, ở thôn Thanh Quang, xã Phước Thắng (Tuy Phước) có ruộng gần đường giao thông nên người trong xóm mua cho bò ăn giá 50.000 đồng/sào, bán 2,5 sào rơm anh thu được 130 ngàn đồng, anh cho hay: Sở dĩ rơm năm nay ít người mua là do thương lái trên An Nhơn không xuống mua nữa, họ nói trước đây đi xe máy cày kéo rơ-moóc xuống mua rơm chở về giờ phương tiện này bị cấm chạy trên đường, còn thuê xe tải chi phí cao.
Đối với các HTXNN Phước Sơn 1, Phước Hưng, Phước Thắng (huyện Tuy Phước)… vụ Đông Xuân năm trước tranh nhau ra mua rơm giá cao, điều máy để cuốn và chở bán cho trang trại bò sữa, còn lại dự trữ sau mùa mưa bán cho các hộ làm nấm thì nay chỉ thu mua cầm chừng với giá 30.000 - 50.000 đồng/sào. Ông Hồ Ngọc Dũng, Giám đốc HTXNN Phước Sơn 1, cho biết: Vụ Đông Xuân năm ngoái, trang trại bò sữa Bình Định tại thôn Nam Tượng 3, xã Nhơn Tân (TX An Nhơn) đặt mua tới 60 tấn, còn vụ Đông Xuân năm nay chỉ đặt mua 40 tấn rơm, nhưng mới nhập được 27 tấn thì đơn vị họ báo dừng thu mua.
Còn ông Trần Tăng Long, Giám đốc HTXNN Phước Hưng, chia sẻ: Giá rơm năm nay rất thấp, nhưng HTX cũng chỉ mua đủ lượng đã ký hợp đồng 40 tấn với trang trại bò sữa Bình Định, không dám mua dự trữ.
Việc rơm ế và không bán được phải đốt bỏ không chỉ làm nguồn thu nhập của người nông dân giảm đáng kể, mà còn ảnh hưởng đến môi trường. Vì ai cũng nghĩ rằng đốt ngay rơm, rạ tại cánh đồng sau khi thu hoạch xong, phần tro còn lại sẽ được bón vào đồng ruộng cho mùa tiếp theo, việc làm này mang lại nhiều tiện lợi như không tốn công xử lý rơm, rạ trên đồng ruộng sau khi thu hoạch, đồng thời tiêu diệt được mầm mống dịch hại…
Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, việc đốt rơm rạ trực tiếp trên đồng ruộng gây hại lớn hơn gấp nhiều lần so với lợi ích mà nó mang lại. Trước hết, khi đốt rơm rạ trên đồng, các chất hữu cơ trong rơm rạ và trong đất sẽ biến thành các chất vô cơ, nên tro của rơm rạ cũng chỉ cung cấp được một lượng dinh dưỡng rất nhỏ cho đồng ruộng. Trong khi đó, việc đốt rơm rạ sẽ làm một lượng lớn nước trong đất bị bốc hơi, đồng ruộng bị khô kiệt, tiêu diệt các loại thiên địch có ích, dẫn đến phát sinh nhiều bệnh dịch hại lúa. Nếu đốt nhiều lần sẽ làm cho đất bị biến chất và trở nên chai cứng, khô cằn.
Một tác hại khác của việc đốt rơm rạ trên đồng là gây ô nhiễm môi trường. Bởi lẽ, khi đốt rơm rạ, các khí độc phát tán gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Trong khi đó, để xử lý rơm, rạ sau thu hoạch có nhiều cách khác hữu ích hơn rất nhiều so với việc đốt bỏ tràn lan như hiện nay.
XUÂN THỨC