Một miếng khi đói…
Năm 2013, thời tiết diễn biến bất thường, gây nhiều thiệt hại cho người dân ở các địa phương trong tỉnh. Giữa lúc khó khăn, những hạt gạo hỗ trợ của Chính phủ như dòng nước mát đến với bao cảnh đời khốn khó.
Mất mùa, thiếu gạo
Khí hậu thay đổi đột biến khiến nhiều nông dân trong tỉnh, đặc biệt là khu vực ven biển và miền núi thực sự điêu đứng do mùa màng thất bát, nguy cơ đối mặt với cái đói do thiếu gạo ăn. Ở huyện Tuy Phước, những hộ dân ở ven đầm Thị Nại - đặc biệt là ở xã Phước Hòa, bị thiệt hại sản xuất do nước biển xâm nhập . Trong khi đó, các xã miền núi như Phước Thành hạn hán kéo dài, trên 100 ha lúa thiếu nước.
Ở tổ Lễ Văn, khu vực Cẩm Văn, phường Nhơn Hưng, thị xã An Nhơn, ngôi nhà nhỏ đơn sơ của hai mẹ con bà Phan Thị Miển (92 tuổi) và Nguyễn Thị Lan (70 tuổi) dễ bị ngập mỗi khi mưa lớn, nước sông dâng cao, chẳng thể trồng trọt, chăn nuôi. Không có ruộng, bà Lan phải đi làm mướn kiếm tiền nuôi mẹ. “Ai thuê gì tôi làm nấy, từ nuôi đẻ, dọn nhà, giặt giũ… Tuổi tôi đã lớn, nguy cơ thiếu gạo trong nhà càng gần. Thân tôi đã đành, chỉ thương mẹ già đã bị lẫn”, bà Lan nghẹn ngào tâm sự.
Không riêng hộ bà Miển, nhiều hộ khác của thị xã cũng không có đất canh tác, hoặc có nhưng bị ảnh hưởng của thiên tai dẫn đến mất mùa, thiếu gạo. Anh Nguyễn Văn Đăng, 30 tuổi, cũng ở phường Nhơn Hưng, cho biết: “Tôi bị suy thận mạn, từ cuối năm ngoái đến giờ phải chạy thận hết sạch tiền. Đợt mưa dầm vừa rồi khiến hai sào ruộng bị úng thủy buộc phải thu hoạch sớm, sản lượng bằng một nửa mọi năm, trừ tiền phân lạc, còn lại không bao nhiêu”.
Ở huyện Phù Cát, trận nắng nóng kéo dài từ đầu năm khiến bà con ở các thôn Tân Lệ, Tân Hòa, Hữu Hạnh (xã Cát Tân) đứng ngồi không yên vì mất mùa vụ Đông Xuân và vụ Hè. Một số địa phương khác trong huyện như Cát Khánh, Cát Minh mưa kéo dài khiến nhiều diêm dân không sản xuất được. Ngay cả ở TP Quy Nhơn, một số phường, xã cũng bị ảnh hưởng. 122 hộ dân với 566 nhân khẩu ở khu tái định cư Nhơn Phước (xã Nhơn Hội) không có đất sản xuất, cũng thường xuyên bị thiếu đói.
Các huyện vùng cao còn khó khăn hơn. Nặng nề nhất là huyện Vĩnh Thạnh khi có đến 4 xã mất mùa trắng; diện tích lúa nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng; một số vùng mưa nhiều người dân không thể sản xuất được. Ông Đinh Văn Nứt, cán bộ Văn hóa - Xã hội xã Vĩnh Hòa, cho biết: “3 làng M6, M9, M10 bị mất trắng 3 vụ; M7 và M8 chỉ sản xuất được 1 vụ. Hơn 1.000 hộ dân rơi vào tình trạng thiếu đói”.
Hạt gạo về làng
“Đến thời điểm này, 1.000 tấn gạo Chính phủ cấp cho tỉnh đã được phân bổ về các địa phương. Cụ thể, thị xã An Nhơn 40 tấn, TP Quy Nhơn và huyện Tuy Phước nhận 60 tấn/địa phương; Phù Cát 110 tấn, Phù Mỹ 70 tấn, Hoài Nhơn 100 tấn, Hoài Ân 85 tấn, Tây Sơn 80 tấn, Vân Canh 115 tấn, Vĩnh Thạnh 175 tấn và An Lão 105 tấn. Trong tuần này, Sở cử đoàn kiểm tra về các địa phương để đảm bảo việc cấp phát diễn ra đúng quy trình, kịp thời và đúng đối tượng”.
Ông PHAN NHƯ HẢI, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH
Bị thiệt hại nặng nề nhất nên Vĩnh Thạnh là huyện được hỗ trợ nhiều nhất với 175 tấn gạo. Xã vùng cao Vĩnh Kim được hỗ trợ 20 tấn gạo, hiện đã cấp phát về hết cho thôn, được cấp nhiều nhất là làng K6 với trên 6,6 tấn. Ông Đinh Mun, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Kim, phấn khởi cho biết: “Những cơn mưa dầm suốt năm khiến bà con bị mất mùa đậu xanh. Lúa tự sản xuất không đủ ăn. Biết tin được hỗ trợ gạo, bà con rất mừng. Những ngày cấp phát vừa qua, nhiều người có mặt từ mờ sáng. Những hộ neo đơn hoặc có người ốm đau, không trực tiếp đến nhận được, xã chuyển về cán bộ thôn đem đến tận nhà”.
Trong khi đó, ông Trần Hữu Biên, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Canh thông tin, huyện đã tiến hành cấp phát về các xã. Năm nay, xã Canh Liên tiếp tục là địa phương được hỗ trợ nhiều nhất vì cả 8 làng đều có diện tích lúa nước ít.
Sau khi nhận gạo, các địa phương đã tiến hành rà soát thật kỹ đối tượng, lập danh sách, xét cụ thể từng trường hợp để quyết định thời gian và số lượng cấp phát. Trong đó, đặc biệt ưu tiên cho các địa phương bị thiệt hại nặng nề, như: xã Vĩnh Hòa (huyện Vĩnh Thạnh) được cấp 26 tấn gạo; xã Nhơn Hội (TP Quy Nhơn) nhận 26 tấn; 3 thôn bị hạn hán nặng của xã Cát Tân (huyện Phù Cát) được cấp 3,5 tấn…
Gặp anh Đinh Xơi, 30 tuổi, ở làng O5, xã Vĩnh Kim, huyện Vĩnh Thạnh sau ngày được nhận gạo, anh phấn khởi cho biết: “Nhiều người nói gạo hỗ trợ không ngon như gạo mình, nhưng tôi và nhiều người làng đã nấu ăn, thấy gạo rất dẻo, thơm, ngon. Bà con ơn Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp đã kịp thời hỗ trợ, giúp bà con không bị thiếu ăn, lũ trẻ được no bụng đến trường”. Còn bà Nguyễn Thị Lan nhận 30kg gạo về là vội cho vào buồng khóa lại vì sợ chuột rút mất. “Trong nhà chưa bao giờ có số gạo lớn đến thế. Vậy là tạm thời không phải lo về gạo. Tôi sẽ cố gắng kiếm thêm tiền mua thêm thức ăn để bồi dưỡng cho mẹ”, bà Lan xuýt xoa.
NGUYỄN MUỘI