Ðẩy mạnh tái cơ cấu ngành trồng trọt
Bố trí cơ cấu mùa vụ, cây trồng hợp lý; hình thành nhiều liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, hạn chế rủi ro, nâng cao hiệu quả sản xuất là kết quả nổi bật của quá trình tái cơ cấu trên lĩnh vực trồng trọt. Tuy nhiên, do quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ nên chất lượng, năng lực cạnh tranh nhiều sản phẩm còn thấp; liên kết chuỗi chưa bền vững.
Để đẩy mạnh tái cơ cấu trên lĩnh vực trồng trọt, bên cạnh việc vận động nông dân chuyển đổi cơ cấu mùa vụ cây trồng, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào canh tác, ngành chức năng và chính quyền các địa phương đã quy hoạch các vùng sản xuất tập trung, vận động các DN tham gia thực hiện liên kết chuỗi.
Nông dân xã Cát Tài, huyện Phù Cát chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng ớt.
Trong vấn đề kể trên, huyện Tuy Phước thực hiện rất tốt. Hiện toàn bộ 15.000 ha đất sản xuất lúa trên địa bàn đều đã bố trí sản xuất 2 vụ/năm. Nhiều HTX liên doanh liên kết với các DN xây dựng cánh đồng lớn sản xuất tiêu thụ lúa giống, rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, mang lại nguồn thu ổn định cho các thành viên.
Cơ cấu mùa vụ, cây trồng ở Tuy Phước bố trí hợp lý hơn trước, hiệu quả kinh tế theo đó cũng tốt hơn. Ông Phan Văn Khiêm, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Tuy Phước cho biết: Hàng năm các HTX liên doanh liên kết với các DN sản xuất 1.200 ha lúa giống, trong đó có 420 ha được DN ký hợp đồng thu mua sản phẩm lâu dài với sản lượng khoảng 2.000 tấn; sản lượng còn lại do DN và nông dân thỏa thuận giá và hình thức tổ chức mua - bán. Ngoài ra, HTX Phước Hiệp, xã Phước Hiệp còn xây dựng vùng sản xuất 7,5 ha rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP để cung cấp cho các siêu thị trong tỉnh.
Nói về lợi ích của việc chuyển từ 3 vụ lúa/năm sang 2 vụ lúa/năm, bà Nguyễn Thị Hải, ở thôn Tân Hội, xã Phước Hưng, xác nhận: “Trước đây, chúng tôi cũng có sản xuất 3 vụ/năm, nhưng vụ thứ 3 thường bị thiệt hại do mưa lũ, sâu bệnh, nên đã giảm xuống 2 vụ/năm. Hiện gia đình tôi sản xuất 5 sào lúa, áp dụng phương pháp sản xuất thâm canh cải tiến và quản lý dịch hại tổng hợp, mang lại hiệu quả cao. Bình quân mỗi vụ tôi bán cho DN gần 1,8 tấn thóc giống, lãi hơn 8 triệu đồng, cao gần 2 lần so với làm thóc thịt”.
Không chỉ có Tuy Phước, các huyện Phù Mỹ, Phù Cát, Tây Sơn… cũng tích cực thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, trong đó chú trọng đến công tác chuyển đổi những diện tích lúa kém hiệu quả sang sản xuất 2 vụ/năm, đồng thời mở rộng diện tích hoa màu; hình thành các liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Qua quá trình sản xuất, nhiều địa phương đã xây dựng được các phương thức luân canh, xen canh phù hợp và thực hiện một số liên kết chuỗi rất hiệu quả.
Tuy nhiên theo ông Nguyễn Tấn Phát, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh, do quy mô sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ nên việc cơ giới hóa, áp dụng KH&CN gặp nhiều khó khăn. Giá nông sản không ổn định cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sản xuất. Do đó, cùng với việc tổ chức lại sản xuất nông nghiệp, tỉnh ta đang nghiên cứu, tìm cách nâng cao hiệu quả, phát triển các hình thức hợp tác trong nông nghiệp; hoàn thiện hệ thống chính sách khuyến khích đầu tư trên lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; tăng cường ứng dụng KH&CN; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu và quản lý chất lượng sản phẩm.
Ông Đào Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: “Chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu trên lĩnh vực trồng trọt, phấn đấu hình thành và phát triển vùng sản xuất lúa giống và vùng sản xuất lúa chất lượng cao tại Tuy Phước, An Nhơn, Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Phù Cát, Hoài Ân và Tây Sơn. Đồng thời, quy hoạch phát triển các loại cây trồng cạn như rau, đậu phụng, mì, bắp... gắn với công nghiệp chế biến. Sở NN&PTNT phối hợp với chính quyền các địa phương thực hiện tốt Đề án “Phát triển 15.000 HTX, liên hiệp HTXNN hoạt động hiệu quả đến năm 2020” trên địa bàn tỉnh, trong đó chú trọng đến việc hình thành các HTX thực hiện liên kết chuỗi trên lĩnh vực trồng trọt để giải quyết đầu ra sản phẩm cho nông dân”.
PHẠM TIẾN SỸ