Xử lý lái xe sử dụng chất ma túy: Còn nhiều khó khăn

Ðến nay, lực lượng chức năng trong tỉnh mới chỉ phát hiện, xử lý 2 tài xế dương tính với chất ma túy khi điều khiển phương tiện lưu thông trên đường. Tuy nhiên, theo đánh giá của CA tỉnh “cuộc chiến” này vẫn còn hết sức gian nan. 

Lực lượng CSGT, CA TP Quy Nhơn test nhanh ma túy đối với lái xe lưu thông trên tuyến đường Trần Hưng Đạo (TP Quy Nhơn).

Khó khăn, bất cập

Theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (CA tỉnh), dụng cụ test ma túy có giá thành cao, trong khi nguồn kinh phí hỗ trợ mua dụng cụ test ma túy có hạn. Nếu như trước đây, nguồn kinh phí này do Bộ CA cấp thì nay chuyển địa phương quản lý. Với địa bàn rộng, có đến 5 tuyến quốc lộ đi qua, lượng phương tiện lưu thông đông đúc nên việc kiểm tra thường xuyên, khép kín địa bàn khó được duy trì. Hiện nay, việc kiểm tra lái xe sử dụng chất ma túy dừng lại ở mức độ chọn lọc đối tượng, bó hẹp tại một số “cửa ngõ” về cụm cảng biển ở Quy Nhơn.

Khó khăn khác, chế tài xử lý lái xe sử dụng chất ma túy vẫn còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Cụ thể, tại khoản 11, Điều 5, Nghị định 46/2016/NĐ-CP, quy định người điều khiển ô tô và các loại xe tương tự ô tô mà trong cơ thể có chất ma túy sẽ bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 22 - 24 tháng (trong trường hợp có giấy phép lái xe) hoặc phạt tiền từ 16 - 18 triệu đồng (trong trường hợp không có giấy phép lái xe hoặc có nhưng đang bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe).

Theo các ngành chức năng, căn cứ vào quy định trên, có thể thấy rằng khung pháp lý này vẫn còn kẽ hở để lái xe vi phạm lách luật không bị tước bằng; thậm chí chịu nộp phạt hành chính để tiếp tục được lái xe. Cụ thể, trường hợp tài xế bị phát hiện sử dụng ma túy khi lái xe, nếu không xuất trình giấy phép lái xe thì chỉ chịu chấp nhận mức phạt 17 triệu đồng và tạm giữ phương tiện trong vòng 7 ngày. “Với mức phạt này, không loại trừ tài xế sẽ cố tình khai báo gian dối, không xuất trình giấy phép để không bị thu, chấp nhận mức nộp phạt. Đây là một trong những bất cập mà lực lượng đang rất khó khăn trong việc xử lý tận cùng vấn đề lái xe sử dụng ma túy phải loại khỏi đội ngũ lái xe”, một lãnh đạo Phòng CSGT CA tỉnh cho biết.

Vấn đề khác, lái xe nghiện ma túy bị phát hiện chỉ dừng ở mức phạt hành chính, bị DN đình chỉ hay chấm dứt hợp đồng lao động. Nhưng sau đó, những người này sẽ đi về đâu và làm gì thì không có cơ quan nào quản lý. Chưa kể, việc tuần tra, kiểm tra, xử lý lái xe sử dụng chất ma túy cũng không hề dễ dàng. “Khi phát hiện lực lượng tuần tra, kiểm soát, các lái xe thường thông tin cho nhau để né tránh. Do đó, hiệu quả xử lý phần nào bị hạn chế”, thiếu tá Phan Đình Điểm, Đội trưởng Đội CSGT CA TP Quy Nhơn, chia sẻ.

Điểm bất cập nữa, trách nhiệm quản lý lái xe của không ít DN, chủ xe trong hoạt động kinh doanh vận tải bị bỏ lơ như khoán trắng cho lái xe, tạo áp lực doanh thu và thời gian; thậm chí vấn đề kiểm tra sức khỏe định kỳ thời gian qua của cả DN và đơn vị nhà nước còn thực hiện chưa tốt.

Khắc phục khó khăn, “mạnh tay” xử lý !

Luật Giao thông đường bộ của nước ta hiện nay đã cấm người lái xe sử dụng quá nồng độ cồn; còn người nghiện và người sử dụng ma túy khi lái xe chưa được điều chỉnh đủ mạnh. Thực tế đó đòi hỏi cần có những quy định nghiêm khắc hơn để ngăn chặn tình trạng này. Trả lời chất vấn đại biểu tại Hội trường Quốc hội về những vấn đề “nóng” xung quanh thẩm quyền quản lý của ngành, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh: “Bộ đang dự thảo sửa đổi Nghị định để nâng cao trách nhiệm của chủ phương tiện, tăng mức hình phạt nếu vi phạm điều cấm như sử dụng ma túy, bia rượu quá nồng độ cho phép. Chắc chắn tới đây, các hành vi vi phạm như lái xe sử dụng ma túy, rượu bia khi điều khiển phương tiện sẽ bị xử lý rất nghiêm”.

Trong quá trình chờ hoàn thiện hơn nữa chế tài xử lý, lực lượng chức năng trong tỉnh tiếp tục tăng cường tuần tra, kiểm soát lưu động tại một số khu vực trọng yếu như quốc lộ, đường ra vào cảng, các bến bãi để kiểm tra lái xe về việc sử dụng chất kích thích, ma túy. Đầu năm 2019 đến nay, hơn 700 phương tiện đã bị CSGT, CA tỉnh kiểm tra, bước đầu ghi nhận 2 trường hợp lái xe dương tính với ma túy khi tham gia giao thông. Lực lượng CSGT cũng tăng cường tổ chức các tổ công tác liên ngành phối hợp với Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, chủ động phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm hành vi của người điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ mà trong cơ thể có chất kích thích, ma túy.

Trung tá Ngô Đức Hoài, Phó Trưởng phòng CSGT, CA tỉnh, cho biết: “Chúng tôi đã tiến hành điều tra cơ bản, khoanh vùng, xác định các tuyến đường có khả năng tài xế sử dụng ma túy như QL 1, QL 19, các “cửa ngõ” ra vào cảng biển Quy Nhơn. Từ nay đến cuối năm, chúng tôi sẽ bố trí lực lượng phối hợp với Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy tập trung kiểm tra và xem đây là công tác trọng tâm. Ngoài việc tuần tra kiểm soát, CSGT sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho lái xe khi tham gia giao thông, đồng thời, gắn trách nhiệm của DN vận tải trong việc quản lý đội ngũ lái xe đơn vị mình”.

TRỌNG LỢI