Sản phẩm chế biến từ gạo: Hàng Bình Ðịnh tìm chỗ đứng
Gần đây, trên thị trường xuất hiện ngày càng nhiều các sản phẩm chế biến từ gạo như: bánh tráng, bánh phở, bún khô, các loại bột bánh canh, bánh xèo, bánh bao... từ nhiều xuất xứ với mẫu mã đẹp, chất lượng cao. Ðể “chen chân” và có được chỗ đứng trên thị trường, nhất là vào được hệ thống siêu thị, cửa hàng đặc sản đòi hỏi các sản phẩm có xuất xứ Bình Ðịnh phải nỗ lực cạnh tranh.
Sản phẩm bún khô được bán tại điểm bán hàng Việt - Ngọc Liễu, huyện Hoài Ân.
Theo thống kê sơ bộ của các siêu thị, có hơn 150 sản phẩm từ gạo của 60 nhà sản xuất trong nước. Các sản phẩm chế biến từ gạo không chỉ đa dạng về thương hiệu, kiểu dáng, cách dùng mà còn phong phú cả về… hương vị.
Trước đây, các mặt hàng này chỉ đơn giản với các phụ gia đi kèm tạo hương, thêm vị như: thịt heo, bò, gà thì hiện nay có thêm cua, cá lóc, lươn, hải sản hoặc thực phẩm ăn chay, ăn kiêng như nấm, ngũ đậu, hạt sen… Giá bán các loại này có giá từ vài nghìn đồng đến hơn vài chục nghìn đồng/gói hoặc tô.
Chị Nguyễn Thị Liên, 43 tuổi, phường Nguyễn Văn Cừ, TP Quy Nhơn cho biết: Gia đình tôi có hai con nhỏ, vợ chồng công việc bận rộn, thường thức khuya nên hay mua đồ ăn khô dự trữ trong nhà để cần thì dùng tạm. Trước kia, chỉ có mì gói. Khi mì gói bị nhiều người ngán vì cho rằng hàm lượng dinh dưỡng thấp mà chất bảo quản thì nhiều, các DN trong nước chen vào phân khúc này bằng đủ các thứ từ miến, mì, cháo, phở... đủ vị, gói sốt kèm theo, ai muốn ăn gì cũng tiện, thậm chí nhiều sản phẩm của Cầu Tre như bún bò, phở còn sử dụng công nghệ bảo quản kỹ thuật cao để sản xuất nên họ loại trừ chất bảo quản, cho vào lò vi sóng quay mấy phút là có ăn.
Tại hệ thống các siêu thị Big C, Co.opmart, Co.opfood... số lượng bán năm sau luôn tăng hơn năm trước. Theo ông Nguyễn Danh Nhân, Giám đốc Siêu thị Co.opmart Quy Nhơn, gần đây, các sản phẩm từ gạo có số lượng chủng loại tăng lên tới 20%, số DN cung cấp cũng tăng 15% so với năm ngoái. Thường thì mùa mưa, nhu cầu sử dụng sản phẩm sẽ tăng gấp đôi so với mùa nắng. Nhưng hiện nay ngay trong mùa nắng mức tiêu thụ vẫn tăng đều. Trong các quầy dành riêng cho các đặc sản Bình Định, chúng tôi bố trí gian riêng cho sản phẩm làm từ gạo. Các gian hàng thu hút khá nhiều khách hàng.
Thế mạnh của các sản phẩm Bình Định là đã có uy tín lâu năm, thuộc nhóm sản phẩm thủ công, nhiều sản phẩm có tiếng là sạch - không chứa hóa chất bảo quản. Tận dụng lợi thế này, các cơ sở sản xuất ở Bình Định đẩy mạnh sản xuất bún khô, miến, bún song thằn, phở khô đang cải tiến từ nguyên liệu, mẫu mã, chất lượng sản phẩm cạnh tranh giành thị phần ở phân khúc bán lẻ tại các điểm chợ, tạp hóa.
Chị Bùi Thị Thu Thắm, Chủ cơ sở sản xuất bún khô Biên Thắm, ở xã Ân Hảo Đông, huyện Hoài Ân cho biết: “Thị hiếu của khách ngày càng cao, đòi hỏi mình phải nâng chất lượng, mẫu mã bao bì ngày càng đẹp, mà giá cả thì phải ổn định. Muốn vậy, chủ cơ sở phải đầu tư thiết bị hiện đại, chịu khó tìm hiểu để áp dụng KHKT, công nghệ tiên tiến vào sản phẩm truyền thống”.
Hiện giá các loại bún khô, phở khô của các cơ sở sản xuất tại Hoài Ân, Hoài Nhơn, Phù Cát, Tuy Phước, TP Quy Nhơn khá rẻ chỉ từ 8.000 - 20.000 đồng/gói (0,5 đến 1 kg). Các cơ sở như: Biên Thắm (Hoài Ân), Thành Sang (Phù Cát), Tăng Hương (Hoài Nhơn), Nhân Hòa, Trường Thọ, Hưng Thịnh (TX An Nhơn)… trung bình, mỗi cơ sở cung ứng ra thị trường 200 - 500 kg bún khô/ngày. Ông Lý Văn Thành, chủ cơ sở bún khô Thành Sang (Phù Cát) cho biết: “Nếu thời tiết thuận lợi thì có ngày cơ sở sản xuất trên 1 tấn gạo. Hàng làm tới đâu, thương lái mua hết đến đó. Nhưng vì còn phụ thuộc thời tiết để phơi bún khô nên cơ sở chưa dám mở rộng”.
Không chỉ cơ sở của ông Thành, điểm đáng lưu ý hiện nay ở khâu tiêu thụ là mức độ phụ thuộc vào thương lái vẫn còn rất lớn, ở khâu sản xuất thì phụ thuộc gần như hoàn toàn thời tiết, việc ứng dụng công nghệ tuy có nhưng còn ở mức độ rất đơn giản. Xu hướng sử dụng thực phẩm sạch của người tiêu dùng càng tăng thì việc các cơ sở sản xuất ở Bình Định cần phải thay đổi tư duy, cải tiến công nghệ, đảm bảo chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm mới tạo chỗ đứng lâu dài trong hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện ích lớn.
BÙI THỊ HẢI YẾN