Góp ý Ðiều lệ Ðảng về công tác kiểm tra, giám sát
LTS: Hiện nay, các cấp ủy và tổ chức đảng đang tiến hành tổng kết công tác xây dựng Ðảng nhiệm kỳ 2015 - 2020 và đề ra phương hướng nhiệm kỳ 2020 - 2025. Ở bài viết này, tác giả Phạm Dân, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Hoài Nhơn, đã tham gia góp ý, đề nghị sửa đổi, bổ sung Ðiều lệ Ðảng khóa XII và các quy định liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Ðảng.
Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Hoài Nhơn Phạm Dân triển khai Quy định số 102-QĐ/TW của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm. Ảnh: MAI LÂM
Nhìn chung, Điều lệ Đảng khóa XII hiện hành đã quy định những vấn đề có tính nguyên tắc trong công tác xây dựng Đảng nói chung, trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát nói riêng, đáp ứng được yêu cầu nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên (ĐV). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Điều lệ Đảng khóa XII và những quy định, nhất là Quy định số 30-QĐ/TW ngày 26.7.2016 về thi hành Điều lệ Đảng, Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15.11.2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật ĐV vi phạm đã gặp phải những khó khăn, vướng mắc, cần được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn, đó là:
Thứ nhất, đề nghị không quy định việc thi hành kỷ luật đối với ĐV dự bị; bổ sung quy định điều kiện kết nạp lại đối với các trường hợp ĐV vi phạm bị xóa tên nói chung, vi phạm trong thời gian dự bị bị xóa tên nói riêng và ĐV vi phạm bị thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng.
Điều lệ Đảng quy định, ĐV dự bị, nếu vi phạm trong thời gian thử thách (12 tháng) thì có thể bị kỷ luật khiển trách hoặc cảnh cáo; nếu xét thấy không còn đủ tư cách thì xóa tên chứ không áp dụng hình thức khai trừ. Theo quan điểm của cá nhân tôi, đã là ĐV vừa mới kết nạp, thời gian thử thách quy định như vậy là tương đối ngắn mà đã vi phạm thì chứng tỏ ĐV đó chưa có ý thức phấn đấu vào Đảng; trường hợp này chỉ nên áp dụng một hình thức duy nhất là xóa tên. Việc quy định hình thức xử lý đối với ĐV dự bị vi phạm (khiển trách, cảnh cáo, xóa tên) như hiện nay không thể hiện rõ về bản chất của việc xử lý, dễ gây nhầm lẫn.
Vậy nhưng, điều kiện được kết nạp lại đối với ĐV vi phạm bị xóa tên thì có vẻ “ngặt nghèo” hơn trường hợp ĐV vi phạm bị kỷ luật khai trừ. Quy định về cách thức đưa một ĐV ra khỏi hàng ngũ của Đảng hay điều kiện kết nạp lại đối với các đối tượng này chưa thể hiện được tính nguyên tắc; tính đồng bộ và thống nhất trong việc thi hành Điều lệ Đảng.
Thứ hai, đề nghị sửa đổi bổ sung Điều lệ Đảng theo hướng phân cấp mạnh hơn về thẩm quyền giải quyết khiếu nại kỷ luật Đảng cuối cùng cho ban chấp hành Đảng bộ cấp tỉnh. Bởi vì, theo quy định trước đây, không phân biệt về hình thức kỷ luật, ĐV được quyền khiếu nại đến tất cả 12 cấp, cao nhất là Ban Chấp hành Trung ương. Mặc dù, quy định hiện hành đã giảm xuống còn tối đa 9 cấp và thời hạn tối đa cho việc giải quyết khiếu nại kỷ luật, đến cấp giải quyết cuối cùng có thể lên đến trên 1.000 ngày, nhưng như vậy cũng còn quá dài. Theo chúng tôi, tùy theo đối tượng bị thi hành kỷ luật, hình thức kỷ luật để quy định giới hạn việc khiếu nại; thẩm quyền giải quyết khiếu nại cuối cùng cho hợp lý hơn. Riêng hình thức khai trừ có thể giữ nguyên như quy định hiện hành, nghĩa là được phép khiếu nại đến cấp cao nhất là Ban Chấp hành Trung ương.
Thứ ba, đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về tính thống nhất và đồng bộ giữa kỷ luật Đảng và Nhà nước. Bởi vì, theo quy định hiện hành, kỷ luật giữa Đảng và Nhà nước phải đảm bảo tính đồng bộ.
Thứ tư, đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về trình tự xử lý kỷ luật về Đảng và chính quyền, đoàn thể sao cho hợp lý, khắc phục tình trạng, cùng một đối tượng và nội dung vi phạm nhưng cùng một lúc có cả hai hệ thống cơ quan cùng giải quyết khiếu nại. Xét về vấn đề có tính nguyên tắc trong kỷ luật, ĐV vi phạm có quyền khiếu nại nhưng phải chấp hành quyết định xử lý kỷ luật đảng của tổ chức đảng có thẩm quyền; nguyên tắc, Đảng phát hiện trước thì xử lý trước, sau đó trong thời hạn nhất định, cơ quan có thẩm quyền phải làm văn bản đề nghị Nhà nước xử lý tiếp theo và ngược lại. Ở huyện Hoài Nhơn, đã có trường hợp ĐV bị chi bộ xử lý kỷ luật và sau đó thủ trưởng cơ quan xử lý về mặt chính quyền; sau đó cán bộ, ĐV này đồng thời khiếu nại cả hai quyết định. Cùng một thời điểm, cả hai hệ thống cơ quan cùng tiến hành giải quyết khiếu nại kỷ luật. Để tạo sự đồng thuận, thông thường hai bên phải tiến hành trao đổi, thống nhất cùng thay đổi hình thức kỷ luật (tăng, giảm) hay giữ nguyên. Trường hợp, nếu hai bên cùng thể hiện tính độc lập trong quá trình giải quyết thì cũng xảy ra tình trạng, bên nào kết luận giải quyết trước (thay đổi hay chuẩn y) thì bên giải quyết, kết luận sau cũng lấy đó làm cơ sở để kết luận cho mình.
PHẠM DÂN