Phát huy giá trị võ y Bình Ðịnh

Y thuật trong võ học (võ y) của võ cổ truyền Bình Định là một nét đặc sắc. Nhiều bài thuốc hay được đúc kết, kế thừa qua nhiều thế hệ, giúp các võ sĩ, võ sinh, người dân trong việc nâng cao sức khỏe, chữa trị kịp thời các chấn thương trong tập luyện, chiến đấu, sinh hoạt, lao động.

Dù đã có nhiều công trình nghiên cứu về võ cổ truyền, song ở lĩnh vực võ y chỉ mới có những nghiên cứu sơ khởi, tổng hợp một số bài thuốc võ và kinh nghiệm của  một số võ sư. Đầu tháng 8.2019, đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “Sưu tầm, nghiên cứu tác dụng các bài thuốc dùng trong võ cổ truyền, và đề xuất hướng bảo tồn, phát huy giá trị của võ y Bình Định” đã được báo cáo, đánh giá đạt yêu cầu. Đề tài do Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh chủ trì thực hiện, cùng sự phối hợp của Công ty CP Dược - Trang thiết bị y tế Bình Định, Bệnh viện Y học cổ truyền và Phục hồi chức năng tỉnh, BVĐK tỉnh.

Võ y Bình Định đã góp phần chữa trị hiệu quả cho nhiều thế hệ võ sĩ bị chấn thương khi thi đấu đối kháng. - Trong ảnh: Võ sĩ thi đấu trong Đêm võ đài Bình Định 2019.

Nhiều nhà nghiên cứu, chuyên gia trong các lĩnh vực liên quan đã phối hợp thực hiện đề tài trong 2 năm, ghi nhận chân dung của 25 võ sư người Bình Định hành nghề võ y ở trong và ngoài tỉnh, thu thập hơn 300 bài thuốc dưới nhiều dạng tài liệu... Qua đó, đề tài sưu tầm, phân tích giá trị cụ thể của 80 bài thuốc tâm đắc được các võ sư cung cấp, cùng các phương pháp chữa bệnh thường dùng trong võ y.

Th.S Nguyễn Thị Thanh Hương, Tổng Giám đốc Công ty CP Dược - Trang thiết bị y tế Bình Định, đồng chủ nhiệm đề tài (cùng với nhà nghiên cứu Nguyễn An Pha, Chủ tịch Hội VHNT tỉnh), thay mặt nhóm nghiên cứu đã kiến nghị: Để các kết quả của đề tài được đưa vào sử dụng, cần thực hiện tổng hợp danh mục của 80 bài thuốc đã thu thập kèm theo các dữ liệu phân tích, lưu trữ, bảo tồn. Chuyển dữ liệu về việc phân tích 13 bài thuốc được võ sư đánh giá có tác dụng tốt, kết quả phân tích của các chuyên gia và qua hội thảo khoa học cũng thống nhất đánh giá tác dụng tốt, đến các khoa, bệnh viện liên quan để xem xét, ứng dụng trong điều trị thực tế cho bệnh nhân, tiếp tục theo dõi, đánh giá tác dụng thực tế trên lâm sàng. Chuyển dữ liệu về 3 bài thuốc được đánh giá rất tốt, có sự phối hợp thuốc hay để Công ty CP Dược - Trang thiết bị y tế Bình Định tiếp tục phối hợp với Bệnh viện Y học cổ truyền và Phục hồi chức năng tỉnh triển khai đánh giá hiệu quả trên lâm sàng. Trên cơ sở đó, sẽ nghiên cứu phát triển nguồn dược liệu, phát triển 3 bài thuốc này thành các dạng bào chế hiện đại phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân cũng như xuất khẩu.

Đề tài cũng đã thu thập nhiều tài liệu ghi chép về thuốc, huyệt đạo và các phương pháp chữa bệnh, nhưng chưa có điều kiện để nghiên cứu, phân tích, đánh giá. Thời gian tới cần tiếp tục nghiên cứu, thuyết phục thêm nhiều võ sư ở các võ đường trong và ngoài tỉnh nhiệt tình cung cấp nhiều thông tin về thuốc võ và các phương pháp trị liệu mới độc đáo phục vụ nghiên cứu, bảo tồn và phát huy. Đồng  thời, cần quan tâm lồng ghép lĩnh vực võ y như là một phần không thể tách rời trong công tác bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể quốc gia võ cổ truyền Bình Định.

HOÀI THU