TX An Nhơn: Một thửa đất cấp hai sổ đỏ
Chỉ có 1 thửa đất nhưng UBND huyện An Nhơn - nay là TX An Nhơn - 2 lần cấp sổ đỏ cho 2 trường hợp ở 2 thời điểm khác nhau. Ðiều này dẫn đến tranh chấp giữa các bên có liên quan.
Một phần TĐ 536a của ông Tân, bà Vân cho rằng diện tích này thuộc TĐ 801 nên yêu cầu ông Tân trả lại.
Bỗng dưng... mất đất
Tháng 9.1995, UBND huyện An Nhơn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ - sổ đỏ) số 00034 QSDĐ/I9 cho ông Trần Minh Tân (hiện trú tại số nhà 445 đường Trần Phú, phường Bình Định, TX An Nhơn) gồm 3 thửa đất, tổng diện tích 1.899 m2.
Trong đó, có thửa đất (TĐ) số 536a, tờ bản đồ (TBĐ) số 10, tọa lạc tại khối Liêm Trực, thị trấn Bình Định - nay là khu vực Liêm Trực, phường Bình Định - diện tích 253 m2, gồm 200 m2 đất ở và 53 m2 đất vườn. Trên TĐ này, ông Tân đã xây dựng nhà ở - căn nhà số 445 đường Trần Phú - với diện tích gần 180 m2, phần đất còn lại hơn 70 m2 thì trồng cây.
Tuy nhiên, khoảng tháng 8.2017, bà Nguyễn Thị Thanh Vân (trú huyện Phù Cát) tìm gặp ông Tân, yêu cầu chặt cây và trả lại 70 m2 thuộc TĐ 536a để bà xây dựng nhà ở. Ông Tân “té ngửa” trước yêu cầu này. “Tôi sử dụng đất ổn định hơn 20 năm, không ai tranh chấp; Nhà nước cũng chưa có quyết định thu hồi đất của tôi. Vậy mà, tôi không hiểu tại sao bà Vân tới yêu cầu trả lại đất(?)”, ông Tân cho biết.
Cấp sổ đỏ chồng lấn diện tích
Qua tìm hiểu được biết: Bà Vân yêu cầu ông Tân trả đất vì cho rằng diện tích hơn 70 m2 lâu nay ông Tân trồng cây thuộc TĐ 801, TBĐ số 10. Thửa đất này bà Vân nhận chuyển nhượng từ vợ chồng ông Nguyễn Ngọc Toàn, bà Lâm Thị Quỳnh Nga (cùng trú phường Bình Định) vào tháng 7.2017.
TĐ 801 có nguồn gốc do vợ chồng ông Toàn trúng đấu giá QSDĐ vào tháng 6.2004; đơn vị bán đấu giá là HTXNN thị trấn Bình Định - nay là HTXNN phường Bình Định. Đến tháng 7.2006, vợ chồng ông Toàn được UBND huyện An Nhơn cấp GCN QSDĐ H02080/QSDĐ/I9 đối với TĐ này, diện tích 100 m2, loại đất ở đô thị.
Vì ông Tân không thực hiện theo yêu cầu nên bà Vân khởi kiện, đề nghị tòa án buộc ông trả lại 70 m2 đất. Tại bản án số 16/2019/DS-ST ngày 30.5.2019, TAND tỉnh Bình Định xác định tại TBĐ số 10 không tồn tại TĐ 801; gần như toàn bộ diện tích 100 m2 đất UBND huyện An Nhơn cấp cho vợ chồng ông Toàn theo GCN QSDĐ H02080/QSDĐ/I9 chồng lấn lên diện tích đất Nhà nước đã cấp cho ông Tân tại TĐ 536a. Ngoài ra, việc xác định tài sản, lập hồ sơ, thủ tục bán đấu giá QSDĐ; hợp đồng mua bán nhà ở và chuyển nhượng QSDĐ của HTXNN thị trấn Bình Định với vợ chồng ông Toàn vi phạm các quy định của pháp luật về quản lý đất đai và vi phạm điều cấm của pháp luật về các giao dịch liên quan đến QSDĐ. Điều này dẫn đến việc UBND huyện An Nhơn cấp sổ đỏ cho vợ chồng ông Toàn trái quy định của pháp luật.
Do đó, TAND tỉnh Bình Định không chấp nhận yêu cầu của bà Vân; đồng thời, tuyên hủy GCN QSDĐ H02080/QSDĐ/I9; tuyên bố các giao dịch dân sự liên quan đến GCN này vô hiệu vì vi phạm điều cấm của pháp luật. Buộc HTXNN phường Bình Định phải bồi thường cho bà Vân 500 triệu đồng giá trị lô đất bị hủy sổ đỏ.
Kháng nghị bản án
Ngày 14.6.2019, ông Phạm Trung Thuận, Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh Bình Định ký ban hành quyết định số 1094/QĐKNPT-VKS-DS kháng nghị phúc thẩm đối với bản án số 16/2019/DS-ST của TAND tỉnh Bình Định. Viện KSND tỉnh Bình Định nêu một số nội dung, như: UBND huyện An Nhơn, UBND thị trấn Bình Định, HTXNN thị trấn Bình Định đều có lỗi trong việc thực hiện bán đấu giá cả phần đất của ông Tân nên phải hoàn trả những chi phí hợp lý và bồi thường thiệt hại cho ông. Việc giao kết hợp đồng giữa vợ chồng ông Toàn với bà Vân hoàn toàn tự nguyện. Bà Vân không biết TĐ 801 có diện tích cấp chồng lên đất của ông Tân, bà chỉ dựa vào sổ đỏ Nhà nước cấp cho vợ chồng ông Toàn để nhận chuyển nhượng.
Căn cứ các quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, Luật Đất đai năm 2014 và một số quy định liên quan, hợp đồng chuyển nhượng giữa vợ chồng ông Toàn và bà Vân không bị vô hiệu. Bà Vân tiếp tục được quyền sử dụng TĐ 801, diện tích 100 m2.
Không đồng tình, ông Tân cho rằng: “Theo tôi được biết, trong hệ thống pháp luật hiện hành chỉ có Luật Đất đai năm 2013 được Quốc hội khóa 13 thông qua ngày 29.11.2013, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2014. Vậy nhưng trong quyết định kháng nghị, Viện KSND tỉnh Bình Định lại viện dẫn Luật Đất đai năm 2014. Không biết luật này do ai ban hành? Tòa án đã xác định phần đất của tôi bị đưa ra bán đấu giá trái pháp luật nên tuyên hủy sổ đỏ là đúng, nhưng không hiểu sao Viện Kiểm sát lại kháng nghị”.
VĂN LỰC