Tinh gọn tổ chức hội đồng nhân dân: Hiệu quả hoạt động là hàng đầu
Giảm phó chủ tịch, phó trưởng ban chuyên trách HÐND cấp tỉnh, huyện là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm nhất trong quá trình lấy ý kiến đóng góp đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Quan trọng là hiệu quả công việc
Việc cụ thể hóa chủ trương của Trung ương về giảm số lượng cấp phó của HĐND tỉnh được dư luận đồng tình. Cụ thể, thường trực HĐND cấp tỉnh có 2 đại biểu hoạt động chuyên trách. Trường hợp chủ tịch HĐND cấp tỉnh là đại biểu hoạt động chuyên trách thì bố trí 1 phó chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách. Trường hợp chủ tịch HĐND là đại biểu hoạt động kiêm nhiệm thì bố trí 2 phó chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách.
Đảm bảo trưởng ban chuyên trách là phương án tốt nhất trong quá trình sắp xếp đối với lãnh đạo các ban của HĐND tỉnh.
- Trong ảnh: Ban Pháp chế của HĐND tỉnh giám sát về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo tại Cục Thi hành án dân sự tỉnh.
Trong khi đó, ở cấp huyện lại còn nhiều ý kiến khác nhau. Phó Chủ tịch HĐND TX An Nhơn Phan Thế Thạnh cho rằng, để đảm bảo hiệu quả hoạt động của thường trực HĐND cấp huyện thì không nên giảm số lượng phó chủ tịch HĐND. Ngược lại, Phó Chủ tịch HĐND huyện Vân Canh Phan Văn Cường đồng ý với phương án HĐND cấp huyện chỉ cần 1 phó chủ tịch, vừa thực hiện nghiêm túc chủ trương tinh gọn bộ máy, vừa phù hợp với đặc thù hoạt động của HĐND cấp huyện.
Giảm tải cho cán bộ xã
Qua tổng kết thi hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương (năm 2015) cho thấy, việc giảm số lượng phó chủ tịch UBND cấp xã loại II, III xuống còn 1 người đã tác động khá lớn đến hoạt động chỉ đạo, điều hành và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cấp xã. Ðể khắc phục bất cập này, Chính phủ đã trình Quốc hội tăng không quá 2 phó chủ tịch đối với UBND xã loại II. Ủng hộ phương án này, Phó Chủ tịch HÐND huyện Tuy Phước Nguyễn Ngọc Xuân cho rằng, khi thực hiện sẽ giúp “giảm tải” cho lãnh đạo cấp xã.
Ông Phan Văn Cường cũng nêu thực tế, HĐND huyện Vân Canh đã thực hiện trưởng ban chuyên trách và mang lại hiệu quả tích cực; do đó, có thể giảm bớt cấp phó. “Quan trọng nhất là hiệu quả, chất lượng công việc; tránh tình trạng “thừa thầy thiếu thợ”, thiếu người làm được việc”, ông Cường bày tỏ.
Tương tự, ở cấp tỉnh, Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội (HĐND tỉnh) Huỳnh Thúy Vân cho rằng, trưởng ban chuyên trách có nhiều thuận lợi, nhất là chủ động trong công việc. “Trước đây, cấp phó chuẩn bị tài liệu hội nghị sẵn sàng rồi, nhưng chờ trưởng ban (hoạt động kiêm nhiệm) sắp xếp được thời gian tổ chức cũng khó. Đảm bảo trưởng ban chuyên trách là phương án tốt nhất trong quá trình sắp xếp đối với lãnh đạo các ban của HĐND tỉnh”, bà Vân nói.
Phân quyền, phân cấp cần rõ ràng
Bên cạnh tổ chức bộ máy của HĐND, phân quyền, phân cấp và ủy quyền cũng là nội dung nhận được nhiều sự quan tâm đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Theo bà Hồ Mỹ Ngọc Chân - Trưởng phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật (Sở Tư pháp), các quy định về thực hiện phân quyền, phân cấp và ủy quyền chưa rõ ràng, cụ thể, dễ dẫn đến cách nhìn nhận và thực hiện mỗi nơi mỗi kiểu. “Đáng lo hơn là chưa có cơ sở để kiểm tra, quản lý việc phân cấp, ủy quyền. Điều này có thể dẫn đến tình trạng việc dễ, mang lại lợi ích lớn thì cố giữ lại; việc nào khó khăn lại đùn đẩy cho cấp dưới”, bà Chân nêu vấn đề.
Đồng quan điểm, Trưởng phòng Xây dựng chính quyền (Sở Nội vụ) Ngô Việt Thống cho rằng, nội hàm của phân quyền, phân cấp, ủy quyền chưa được làm rõ. Bên cạnh đó, quá trình thực hiện trong thực tế thời gian qua chưa được tổng kết, đánh giá để có cái nhìn cụ thể trên từng lĩnh vực. Ông Thống nêu một vấn đề điển hình đáng chú ý. Đó là, lâu nay UBND cấp huyện được giao nhiệm vụ tuyển dụng công chức cấp xã. Tuy nhiên, nhân lực để thực hiện nhiệm vụ này chưa được đảm bảo, đặc biệt là nhân lực ra đề thi phải đạt yêu cầu cao về học hàm, học vị thì ở cấp huyện không đáp ứng được.
“Khó khăn là thế, nhưng không thực hiện được thì lại bị đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ. Tới đây, quy định phải nêu rõ khi cơ quan, đơn vị đủ lực thì mới thực hiện phân quyền”, ông Thống đề đạt.
Chỉ nên thực hiện văn phòng “2 trong 1”
Hiện tại, đã có 12 địa phương thực hiện thí điểm hợp nhất văn phòng Ðoàn ÐBQH, HÐND, UBND cấp tỉnh thành một văn phòng tham mưu, giúp việc chung. Từ thực tế triển khai và tiếp thu ý kiến ÐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra 2 phương án để tiếp tục thảo luận và xin ý kiến của cơ quan có thẩm quyền: Thực hiện hợp nhất 3 văn phòng như đang thí điểm; chỉ hợp nhất văn phòng ÐBQH và HÐND, giữ nguyên văn phòng UBND cấp tỉnh.
“Qua tìm hiểu thực tế, việc hợp nhất 3 văn phòng bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập trong quá trình hoạt động. Tôi ủng hộ phương án chỉ thực hiện văn phòng “2 trong 1” để tạo thuận lợi cho từng cơ quan chuyên môn”, Trưởng ban Văn hóa - Xã hội (HÐND tỉnh) Huỳnh Thúy Vân nói.
NGUYỄN VĂN TRANG