Gấp rút khắc phục “thẻ vàng” thủy sản
Theo kế hoạch, tháng 11.2019, đoàn thanh tra Tổng vụ các vấn đề về biển và thủy sản của Ủy ban châu Âu (EC) sẽ sang Việt Nam thanh tra, kiểm tra tình hình chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU). Cùng với các địa phương liên quan, Bình Ðịnh đang gấp rút triển khai giải pháp khắc phục “thẻ vàng” thủy sản của EC.
Lực lượng chức năng tuần tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập cảng tại cảng cá Quy Nhơn.
Bình Định đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chống khai thác IUU theo 4 nhóm khuyến nghị của EC, gồm: Khung pháp lý; hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát hoạt động tàu cá; thực thi pháp luật và truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác. 8 tháng đầu năm nay, các ngành chức năng đã kiểm tra 20.799 lượt tàu cá ra vào bến tại các cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi, Tam Quan; cấp 191 giấy xác nhận 6.290 tấn thủy sản và 130 giấy chứng nhận cho 1.547 tấn thủy sản thành phẩm các loại.
Còn đó nỗi lo
Toàn tỉnh hiện có 6.232 tàu cá có chiều dài từ 6 m trở lên, trong đó hơn 3.000 tàu có chiều dài từ 15 m trở lên hoạt động khai thác thủy sản (KTTS) tại vùng khơi. Đến nay, 71 tàu cá từ 24 m trở lên được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình Movimar, còn 2.976 tàu cá có chiều dài từ 15 m đến dưới 24 m sẽ triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo lộ trình.
“Thực tế kiểm tra tại Bình Ðịnh và các địa phương cho thấy nguy cơ cao với “thẻ đỏ” IUU, tại buổi làm việc cuối tháng 6.2019, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Ðức Tiến nhấn mạnh: “Các địa phương phải cùng Bộ NN&PTNT cấp bách thực hiện giải pháp tháo gỡ “thẻ vàng”. Khi EC vào kiểm tra, địa phương nào để tàu cá vi phạm thì chủ tịch UBND tỉnh đó phải chịu trách nhiệm”.
Việc EC cảnh báo “thẻ vàng” với thủy sản Việt Nam ảnh hưởng rất nhiều đến DN xuất khẩu thủy sản. Bà Cao Thị Kim Lan, Giám đốc Công ty CP Thủy sản Bình Định, cho biết: “Xuất khẩu thủy sản sang thị trường châu Âu hiện gặp rất nhiều rủi ro. Vì vậy, cần phải có chế tài xử lý nghiêm để ngư dân tuân thủ quy định pháp luật đảm bảo thủy sản Việt Nam khai thác hợp pháp, truy xuất nguồn gốc rõ ràng theo quy định của EC”.
Nỗi lo lớn nhất hiện nay là tình trạng ngư dân KTTS trên biển vi phạm vùng biển nước ngoài vẫn tiếp diễn. Giám đốc Sở NN&PTNT Phan Trọng Hổ nhận định: “Ngư dân biết rất rõ quy định nhưng vẫn cố tình vi phạm vì mục đích kinh tế. Toàn tỉnh hiện có 17 tàu cá/119 ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài và 52 tàu cá vi phạm bị cảnh báo qua hệ thống Movimar. Nếu chúng ta không khắc phục được “thẻ vàng”, nguy cơ sẽ bị phạt “thẻ đỏ” - đây là nỗi lo lớn nhất hiện nay!”.
Xử lý nghiêm tàu cá và ngư dân vi phạm
Chỉ còn hơn 1 tháng nữa, đoàn công tác EC đến Việt Nam, ông Phan Trọng Hổ khẳng định, nhiệm vụ ưu tiên tập trung hiện nay là xử lý tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Sở NN&PTNT phối hợp CA tỉnh củng cố hồ sơ, xử lý những trường hợp tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài theo quy định; trong đó có 4 tàu vi phạm sau ngày 5.7.2019 sẽ áp dụng mức xử phạt rất cao theo Nghị định 42. Sở cũng đã làm việc với các tỉnh phía Nam bàn biện pháp rút số hiệu tàu Bình Định hoạt động tại các địa phương này mà không về tỉnh; đồng thời, phối hợp các đơn vị: Cảng cá, BĐBP, CA các tỉnh quản lý chặt chẽ tàu cá Bình Định hoạt động...
Hoài Nhơn là địa phương có đội tàu cá lớn nhất tỉnh với gần 2.300 tàu, trong đó 2.150 tàu cá đánh bắt xa bờ. Phó Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Chí Công thông tin: “Cùng với đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật cho ngư dân, chúng tôi chỉ đạo các xã phải xử lý nghiêm trường hợp chủ tàu, thuyền trưởng vi phạm vùng biển nước ngoài. Huyện cũng tập trung nâng cấp, sửa chữa, nạo vét luồng lạch cảng cá Tam Quan”.
Sở hữu 13 tàu cá đánh bắt xa bờ, ngư dân Bùi Thanh Ninh (xã Tam Quan Bắc, Hoài Nhơn), bộc bạch: “Việc khắc phục “thẻ vàng” thủy sản không chỉ dồn cho cơ quan chức năng mà còn là trách nhiệm và quyền lợi của ngư dân. Hơn ai hết, ngư dân phải chấp hành pháp luật, các quy định IUU”.
Trong khi đó, bên cạnh công tác quản lý tàu cá xuất nhập cảng, xác nhận nguồn gốc thủy sản, ông Đào Xuân Thiện - Giám đốc Ban quản lý cảng cá tỉnh cho hay, công tác đảm bảo vệ sinh tại cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi được Ban quản lý cảng cá tỉnh chú trọng thực hiện. Hàng ngày, đều có nhân công thu gom rác thải, xịt rửa mặt bằng tại cầu cảng, khu vực nhà lồng tập kết thủy sản đảm bảo vệ sinh môi trường.
ÐOÀN NGỌC NHUẬN