Nâng cao hiệu quả công việc chuốt cọng lá dừa

Công đâu công uổng công thừa/Công đâu gánh nước tưới dừa Tam Quan. Câu ca dao ngàn xưa vẫn còn được lưu truyền đến tận ngày nay về danh tiếng dừa Tam Quan trên xứ dừa Hoài Nhơn. Với người dân xứ dừa, ngoài sản phẩm thu hoạch chính là quả dừa, lá dừa là một trong những sản phẩm phụ giúp tăng thêm thu nhập. Người nông dân chuốt cọng lá dừa để bán hoặc làm những vật dụng cho gia đình như chổi, tăm... Nghề chuốt cọng lá dừa khá phổ biến ở Hoài Nhơn; tuy nhiên, với cách làm truyền thống là chuốt thủ công bằng dao, người nông dân phải tốn nhiều thời gian và công sức.

.

Với mong muốn giúp người nông dân chuốt cọng lá dừa nhanh hơn, đạt năng suất cao hơn, cách đây 3 năm, em Trần Ngô Toàn, hiện là học sinh lớp 9A, Trường THCS Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn đã ấp ủ ý tưởng chế tạo ra máy chuốt cọng lá dừa. Toàn nhờ thầy Đinh Xuân Tấn, giáo viên môn Vật lý hướng dẫn mình chế tạo máy. Hai thầy trò đã làm việc cùng nhau và sau nhiều lần chỉnh sửa, chạy thử, đến năm 2018, chiếc máy chuốt cọng lá dừa đã hoàn chỉnh đúng với ý tưởng và mong muốn của Toàn.

Máy gồm có các trục, khung đỡ cọng dừa, khối gỗ hình trụ, tấm chắn lá dừa, động cơ... Tính mới của máy là sử dụng động cơ hoạt động trên nguyên tắc truyền và biến chuyển động quay của động cơ thành chuyển động quay của 2 khối gỗ hình trụ có dán cao su ở mặt ngoài và ma sát với cọng lá dừa để cọng lá dừa chuyển động tịnh tiến ra ngoài. Cụ thể, khi cho cọng lá dừa vào bộ phận chuốt, qua bộ phận kéo, cọng dừa được chuốt sạch và đưa vào khung chứa ở phía trước máy.

Chiếc máy chuốt cọng lá dừa đã tham dự Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh lần thứ VI (2018-2019) và đạt giải nhì. Góp mặt trong Cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên và Nhi đồng toàn quốc năm 2019, giải pháp Chiếc máy chuốt cọng lá dừa của cậu học sinh Hoài Nhơn, Bình Định đã được trao giải ba. Các giám khảo đánh giá cao tính sáng tạo về công nghệ, cấu tạo đơn giản, gọn nhẹ, có thùng chứa cọng dừa. Tác giả biết tận dụng vật liệu rẻ tiền nên giá thành sản xuất máy thấp, ít tốn điện lại cho năng suất cao bằng 5 đến 6 người làm thủ công bằng tay. Nguyên lý hoạt động của máy đơn giản nên kể cả người lớn tuổi cũng có thể sử dụng dễ dàng.

Thầy Trần Hòa Tuận - Hiệu trưởng Trường THCS Hoài Châu cho biết: Nhà trường sẽ tạo điều kiện để em Trần Ngô Toàn tiếp tục cải tiến kỹ thuật, hoàn thiện chiếc máy để có thể sản xuất đại trà, phổ biến rộng rãi đến những người dân xứ dừa có nhu cầu, giúp họ nâng cao năng suất công việc, tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống.   

PHAN TUẤN (thực hiện)