Quy định 205-QÐ/TW: “Liều thuốc đặc trị” chạy chức, chạy quyền
Ngày 23.9, Bộ Chính trị ban hành Quy định 205-QÐ/TW về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền. Ðây là vấn đề nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Xác định 6 hành vi chạy chức, chạy quyền
Nội dung nhận được sự quan tâm đặc biệt của Quy định 205-QĐ/TW là chỉ rõ 6 hành vi chạy chức, chạy quyền. Trước hết là tiếp cận, thiết lập quan hệ, hối lộ, mua chuộc người có trách nhiệm, chức vụ, quyền hạn hoặc người có liên quan nhằm mục đích có được vị trí, chức vụ, quyền lợi.
Tiếp đó là tranh thủ mọi lúc, mọi nơi (nhất là các dịp lễ tết, sinh nhật…), sử dụng danh nghĩa tình cảm cá nhân hoặc danh nghĩa tổ chức, cơ quan, đơn vị, cá nhân khác để tặng quà, tiền, bất động sản, sắp xếp các hoạt động vui chơi, giải trí cho cán bộ lãnh đạo, người có thẩm quyền hoặc người có liên quan nhằm mục đích được sự ủng hộ, tín nhiệm, được vị trí, chức vụ, quyền lợi.
Để hạn chế hiệu quả tình trạng chạy chức, chạy quyền, cần phải phát động và mở rộng dân chủ thực chất trong các cơ quan, đơn vị.
- Trong ảnh: Đoàn kiểm tra của tỉnh kiểm tra tình hình thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại thị trấn Bình Dương, huyện Phù Mỹ.
Đồng thời, lợi dụng các mối quan hệ thân quen hoặc sử dụng lợi thế, vị trí công tác, uy tín của người khác để tác động, tranh thủ, gây sức ép với người có thẩm quyền, trách nhiệm trong việc giới thiệu, bổ nhiệm mình hoặc người khác - “cánh hẩu” - vào vị trí, chức vụ theo ý đồ cá nhân hoặc một nhóm người.
Cùng với đó là lợi dụng việc nắm được thông tin nội bộ hoặc thông tin bất lợi của tổ chức, cá nhân để đặt điều kiện, gây sức ép đối với người có thẩm quyền, trách nhiệm trong việc giới thiệu, đề cử, bổ nhiệm mình. Mặt khác, dùng lý lịch, xuất thân gia đình, thành tích công tác của bản thân để mặc cả, cài đặt điều kiện, đòi hỏi vô lý đối với tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, trách nhiệm nhằm có được vị trí, chức vụ, quyền lợi. Cuối cùng là sử dụng các hành vi tiêu cực khác nhằm có được vị trí, chức vụ, quyền lợi.
Bên cạnh xác định các hành vi chạy chức, chạy quyền, Quy định 205-QĐ/TW đã chỉ rõ các biện pháp xử lý cán bộ, đảng viên có vi phạm; trong đó, có cả khai trừ ra khỏi Đảng.
Quy định cụ thể để giám sát hiệu quả
Theo Th.S Nguyễn Tùng Lâm, Trưởng phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học (Trường Chính trị tỉnh), Quy định 205-QĐ/TW ra đời “đúng thời điểm”, mang tính thời sự cao. Bởi, đây là thời điểm ghi nhận những chuyển động mạnh mẽ trong xây dựng và chỉnh đốn Đảng, nhất là tập trung cho phòng, chống tham nhũng, được đông đảo đảng viên, quần chúng quan tâm.
“Kiểm soát quyền lực, chống chạy chức, chạy quyền càng có ý nghĩa trong thời điểm gần đến đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng lần thứ XIII. Bên cạnh đó, quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy và biên chế vào hồi quyết liệt cũng ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi cá nhân, đòi hỏi phải có cơ chế hữu hiệu để kiểm soát quyền lực”, Th.S Lâm nói.
Người trong gia đình không cùng đảm nhiệm các chức danh liên quan
Quy định 205-QÐ/TW nêu rõ: Không bố trí những người có quan hệ gia đình (vợ, chồng, bố, mẹ của vợ hoặc chồng, con, anh chị em ruột) cùng đảm nhiệm các chức danh có liên quan như: bí thư, phó bí thư, trưởng ban tổ chức, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cùng cấp ủy; chủ tịch UBND và người đứng đầu cơ quan nội vụ, thanh tra cùng cấp ở một địa phương; thành viên trong cùng ban cán sự đảng, đảng đoàn; người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu trong cùng địa phương, cơ quan, đơn vị.
Nhiều ý kiến cho rằng, Quy định 205-QĐ/TW được xem như tuyên ngôn về công tác cán bộ trong thời kỳ mới. Theo ông Lê Quang Thưởng, nguyên Phó Trưởng ban thường trực Ban Tổ chức Trung ương, chống chạy chức, chạy quyền đã làm từ lâu, song Quy định 205-QĐ/TW đã cụ thể hóa nhiều nội dung để dễ thực hiện. Quy định này góp phần ngăn chặn những người chạy chức, chạy quyền, tạo điều kiện cho những người thẳng thắn, chính trực trở thành cán bộ của Đảng.
12 năm gắn bó với công tác Đảng ở cơ sở, Bí thư chi bộ KV 5, phường Hải Cảng (TP Quy Nhơn) Võ Văn Tài rất quan tâm đến tình hình thời sự. Ông chia sẻ rằng, thực chất tình trạng chạy chức, chạy quyền thể hiện cụ thể nhất là tặng quà nhân danh “tình cảm”, rất khó phát hiện nếu người trong cuộc không nói ra. Để hạn chế hiệu quả tình trạng này, cần phải phát động và mở rộng dân chủ thực chất trong các cơ quan, đơn vị. “Phải làm sao để mỗi người dám nói lên những chuyện không đúng, những biểu hiện tiêu cực của cán bộ lãnh đạo mà mình thấy được, như ưu ái người này, thiên vị người kia”, ông Tài nêu vấn đề.
Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Nguyễn Giờ cho rằng, công tác tổ chức cán bộ ở cấp nào cũng phải là “bộ lọc” tốt, thể hiện được sự trong sáng, công tâm. Thực tế công tác cán bộ thời gian qua vẫn còn một số mặt hạn chế, bất cập cần được chấn chỉnh theo hướng quy định rõ ràng các chức năng, nhiệm vụ của từng cấp, từng chức vụ, làm cơ sở để giám sát hiệu quả. “Quy định 205-QĐ/TW của Bộ Chính trị đã xác định rõ vai trò của tập thể, cá nhân người đứng đầu, cấp ủy viên, cán bộ tham mưu trong quy trình cán bộ để thực hiện cụ thể và đồng bộ hơn trong thời gian đến”, ông Giờ nhận định.
NGUYỄN VĂN TRANG