15 NĂM THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 48-NQ/TW CỦA BỘ CHÍNH TRỊ:

Ðáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và cải cách tư pháp

Qua 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 48-NQ/TW của Bộ Chính trị, toàn tỉnh đã tập trung rà soát, xây dựng, nâng cao chất lượng văn bản quy phạm pháp luật; củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác pháp luật; đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và cải cách tư pháp.

Ngày 24.5.2005, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 48-NQ/TW về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 (Nghị quyết 48-NQ/TW). Nghị quyết nhằm xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch. Đổi mới căn bản cơ chế xây dựng và thực hiện pháp luật; phát huy vai trò và hiệu lực của pháp luật để góp phần quản lý xã hội, giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế.

Sở Tư pháp kiểm tra công tác ban hành VBQPPL năm 2019 tại huyện An Lão.

Hoàn thiện hệ thống pháp luật

Thực hiện Nghị quyết 48-NQ/TW, hàng năm, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về chương trình xây dựng nghị quyết, UBND tỉnh ban hành quyết định về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) theo luật định.

Theo thống kê của ngành chức năng, từ năm 2005 đến ngày 30.6.2019, HĐND và UBND các cấp trên địa bàn tỉnh đã ban hành 16.189 VBQPPL (gồm nghị quyết, quyết định, chỉ thị). Các VBQPPL được ban hành kịp thời, đáp ứng yêu cầu điều chỉnh và quản lý xã hội; phù hợp với các quy định của cơ quan Nhà nước cấp trên và tình hình phát triển KT-XH địa phương.

Hàng năm, HĐND tỉnh phối hợp với các cơ quan của Quốc hội tham gia hoạt động giám sát việc thực hiện pháp luật về các chủ trương, chính sách có liên quan. Giám sát công tác ban hành, triển khai thực hiện các VBQPPL của các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh thực hiện có hiệu quả công tác tự kiểm tra các VBQPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành và chỉ đạo định kỳ kiểm tra, rà soát các VBQPPL do HĐND, UBND cấp huyện, xã ban hành. Qua kiểm tra, đã kịp thời bãi bỏ những văn bản hết hiệu lực thi hành và đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành văn bản mới phù hợp thực tế, đúng quy định. Từ năm 2005 đến nay, các ngành chức năng của tỉnh đã kiểm tra 16.189 văn bản (nghị quyết, quyết định, chỉ thị) do HĐND, UBND các cấp ban hành.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh ban hành quy chế kiểm tra, xử lý VBQPPL trên địa bàn tỉnh nhằm thực hiện đúng quy trình xây dựng và ban hành. Đây là cơ sở hướng tới việc minh bạch hóa xây dựng chính sách pháp luật; trình tự, thủ tục, quy trình ban hành VBQPPL ngày càng chặt chẽ. Công tác tập huấn cũng được chú trọng nên chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác xây dựng và thực thi pháp luật ngày càng được nâng cao; góp phần quan trọng trong việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Tăng cường phổ biến pháp luật

Từ năm 2005 đến nay, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trên địa bàn tỉnh ngày càng được chú trọng về hình thức và nội dung. Trong 15 năm, hàng nghìn cuộc tuyên truyền, PBGDPL được tổ chức với nội dung là những văn bản pháp luật liên quan trực tiếp đến hoạt động và đời sống hàng ngày của người dân như Luật Đất đai, Luật Hôn nhân và gia đình, Bộ luật Dân sự, Luật Bình đẳng giới, Luật Giao thông đường bộ… Các hình thức PBGDPL ngày càng đa dạng, phong phú, sinh động và phù hợp với trình độ dân trí, đặc điểm dân cư, điều kiện vùng miền nên hiệu quả khá cao.

Việc PBGDPL còn được các cấp, các ngành, địa phương chú trọng thông qua công tác hòa giải, trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật; hoạt động của các mô hình CLB, tủ sách pháp luật. Hiện nay, toàn tỉnh có 1.127 tổ hòa giải với hơn 8.490 hòa giải viên. Từ năm 2005 đến nay, các tổ hòa giải trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận, thực hiện hòa giải hàng chục nghìn vụ việc; góp phần giải quyết thành công những tranh chấp trong cộng đồng dân cư. Nhiều mô hình CLB được thành lập như: CLB Trợ giúp pháp lý, Phụ nữ với pháp luật, Nông dân với pháp luật…, đã tổ chức hàng nghìn buổi sinh hoạt pháp luật, thu hút hàng vạn lượt người tham gia mỗi năm.

Cùng với đó, các cơ quan thi hành pháp luật trên địa bàn tỉnh ý thức rõ quyền hạn, trách nhiệm trong việc áp dụng các quy định pháp luật để giải quyết những vấn đề về quyền, nghĩa vụ; xác định trách nhiệm pháp lý của các tổ chức, cá nhân. Đến nay, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 99.908 vụ việc vi phạm hành chính, tiến hành xử lý vi phạm 99.790 vụ với tổng số tiền phạt hơn 118 tỷ đồng.

Theo đánh giá của Tỉnh ủy, qua 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 48-NQ/TW, công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật ngày càng được nâng cao. Đội ngũ cán bộ làm công tác pháp luật trong tỉnh từng bước được kiện toàn, tăng về số lượng, nâng cao chất lượng, cơ bản đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và cải cách tư pháp; góp phần quan trọng trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.

CÔNG LUẬN