Phát triển BHXH tự nguyện: Ðã có sự chuyển động tích cực
Tính đến cuối tháng 9.2019, Bình Định có 6.505 người lao động tham gia BHXH tự nguyện, đạt 105,5% kế hoạch năm 2019. So với cuối năm 2018, số người tham gia BHXH tăng 3.549 người, tỷ lệ 220,1%. Việc tăng gấp đôi số người tham gia BHXH tự nguyện so với cuối năm 2018, hoàn thành chỉ tiêu về phát triển BHXH tự nguyện năm 2019 ở thời điểm 9 tháng đầu năm, đã cho thấy kết quả tích cực từ những nỗ lực phát triển BHXH nói chung và BHXH tự nguyện nói riêng của các ngành, đơn vị liên quan.
Tuy nhiên, kết quả này vẫn còn khiêm tốn. Thực tế, việc phát triển BHXH tự nguyện đang gặp nhiều thách thức. Tại hội nghị tuyên truyền về BHXH, BHYT cho người khuyết tật do Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi Việt Nam tổ chức vào tháng 7.2019, nhiều người khuyết tật vẫn đắn đo trước BHXH tự nguyện. Chị Nguyễn Thị Mai (người khuyết tật ở TP Quy Nhơn) cho rằng: “Về già mà có được một số tiền hàng tháng là rất quý giá với người khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn. Tuy nhiên, thời gian đóng BHXH tự nguyện rất dài, nếu không đủ tin tưởng sẽ rất dễ nản. Thêm nữa, mình tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 2 chế độ hưu trí và tử tuất, trong khi BHXH bắt buộc có cả các chế độ về thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp”.
BHXH tỉnh với 4 sở, ngành ký kết Chương trình phối hợp về nhiều nội dung, trong đó có phát triển BHXH tự nguyện.
Theo những người làm công tác tuyên truyền chính sách BHXH tại cơ sở, nhiều người có thu nhập trung bình hoặc khá cũng chưa lựa chọn BHXH tự nguyện vì nhiều lý do khác nhau. Một bộ phận người lao động đã tham gia BHXH bắt buộc, nay không làm việc ở các cơ quan, DN nữa vẫn quyết định hưởng BHXH 1 lần thay vì tham gia đóng tiếp để được hưởng chế độ hưu trí. Khi được vận động, tuyên truyền, nhiều người lao động vẫn cho rằng: Cứ nhận một lần về để lo việc nhà cho chắc, chuyện về già, dành dụm sau.
Để thay đổi nhận thức người lao động, cần thời gian, cần những minh chứng thuyết phục. Đồng thời, cần cả cách tuyên truyền phù hợp, sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương.
Hội nghị tổng kết phong trào thi đua năm 2018 của Cụm thi đua số IV ngành BHXH tổ chức tại TP Quy Nhơn, BHXH các tỉnh có tỷ lệ phát triển đối tượng BHXH tự nguyện cao đều chỉ ra: Cần phải phối hợp với Bưu điện tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, đối thoại; cán bộ, viên chức BHXH, nhân viên đại lý thu “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà, rà từng đối tượng” để vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện. Điều này đã được vận dụng tại Bình Định và đạt nhiều kết quả đáng mừng khi thông qua mạng lưới, các dịch vụ của Bưu điện tỉnh, số lượng người tham gia BHXH tự nguyện đã tăng lên.
Mặt khác, BHXH tỉnh phối hợp với Cục Thống kê tỉnh lồng ghép chính sách BHXH tự nguyện trong đợt Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019. Triển khai phối hợp với Hội LHPN tỉnh, Sở TT&TT đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người dân về chính sách BHXH tự nguyện. Chương trình phối hợp giữa BHXH tỉnh với 4 sở, ngành, gồm: Sở LĐ-TB&XH, LĐLĐ, Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh, Hội Nông dân tỉnh đang dần phát huy thế mạnh của mỗi đơn vị để tạo động lực phát triển đối tượng BHXH nói chung và BHXH tự nguyện nói riêng.
Mỗi cán bộ, nhân viên trong ngành BHXH cũng hưởng ứng phong trào thi đua chuyên đề về phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện do Giám đốc BHXH tỉnh phát động. Theo đó, mỗi cán bộ, nhân viên phấn đấu khai thác tối thiểu 2 lao động tham gia BHXH tự nguyện trong năm 2019. Đến nay, cán bộ, viên chức trong ngành đã vận động được 900 người tham gia BHXH tự nguyện, góp phần hoàn thành chỉ tiêu phát triển mới đối tượng trong năm 2019 do BHXH Việt Nam giao.
NGUYỄN MUỘI