Tự sự của một nông dân
Chuyện đời chuyện nghề (NXB Hội nhà văn, 2019) là tập ghi chép của nhà báo Võ Đắc Danh. Nó như một cuốn hồi ký kể về những hồi ức tuổi thơ, nỗi đau mất mát trong chiến tranh, những phận người cơ cực oan trái, cả thời tuổi trẻ và duyên nợ với nghề báo của tác giả. Đọc văn của Võ Đắc Danh, người đọc cảm mến bởi tính chân thực của báo chí, chất trữ tình đong đầy cảm xúc. Cách kể chuyện, dẫn dắt người đọc của ông cứ như trải ra sự thật, tỉnh khô mà như thấu rọi cả thế thái nhân tình, khiến người đọc lằng lặng, thấm thía.
Lúc Võ Đắc Danh còn là một đứa trẻ bảy tuổi, đã thấm nỗi đau chia biệt với người cha đáng kính của mình: “Mẹ tôi gom xuống xuồng hết những đôi chiếu vừa mới dệt xong, chiếu dài, chiếu ngắn, chiếu trắng, chiếu màu… những đôi chiếu hằng ngày mẹ và chế Tư tôi còng lưng ngồi dệt để mưu sinh, giờ chở đi tẩm liệm cho ba tôi và những người đồng đội. Trời mưa như trút nước, tôi ngồi trước mũi xuồng che tấm cao su, mẹ tôi chèo trong gió mưa và nước mắt, từng nhịp chèo oằn nặng chống chọi với từng ngọn sóng trên sông, chống chọi với nỗi đau đớn trong lòng”. Chiến tranh cũng đã cướp đi 3 người thân của Võ Đắc Danh - cha và hai người anh. Lật mở những trang sách, bao mất mát của chiến tranh như được tái dựng, quằn đau, khiến người đọc xót lặng.
Võ Đắc Danh nhắc đến xuất thân nông dân của mình và không có gì lạ khi trong sách, người đọc dễ bắt gặp một vùng sông nước miền Tây, hiện lên bàng bạc với mênh mông cánh đồng kênh rạch, với những con người chân chất, hào sảng. Dường như, khi viết về những gì liên quan đến đồng đất, tác giả như quyện níu lòng mình trong từng con chữ. Tác giả tự sự, mà người đọc như thấy thương cho bao lớp người lam lũ, bao góc đời chịu oan trái chát đắng. Dù là chuyện đời hay chuyện nghề, vẫn thấy ông luôn đứng về phía lẽ phải, luôn bênh vực cho những phận người cô yếu, chống lại cái xấu, cái bất công.
Lật mở từng trang sách cho đến những trang cuối cùng, từng câu chuyện nhỏ như cuốn người đọc theo. Để rồi, người đọc nhận ra bao giá trị nhân văn, cái thẳm sâu thiện lành, cái tử tế cần trong cuộc đời này. Nó thảo thơm như dự hướng mà tác giả chia sẻ, rằng ông sẽ dùng toàn bộ doanh thu bán tập sách Chuyện đời chuyện nghề để xây cầu nông thôn và sản xuất bộ phim tài liệu Hành trình cây lúa Việt Nam.
VÂN PHI