Chống ngập mùa mưa
Mỗi mùa mưa bão, các công nhân của Xí nghiệp thoát nước (Công ty TNHH MTV Cấp thoát nước Bình Định) lại kịp thời có mặt tại các điểm bị ngập úng trên địa bàn TP Quy Nhơn để xử lý, giảm thiểu ảnh hưởng đến việc đi lại cũng như cuộc sống thường nhật của người dân.
Xí nghiệp thoát nước có hai đội xây lắp hệ thống cấp thoát nước và quản lý duy trì hệ thống thoát nước, với tổng số 36 cán bộ, công nhân chính thức và khoảng 100 công nhân thời vụ. Nhiệm vụ của các đội là xây dựng, sửa chữa hệ thống thoát nước; nạo vét cống, mương, hố thoát nước; xử lý các điểm ngập úng trên địa bàn TP Quy Nhơn…
“Làm bạn” với mưa, bão
Thời gian qua, do ảnh hưởng của các cơn bão, nhất là đợt áp thấp nhiệt đới ngày 14.11 vừa qua, hàng chục cán bộ, công nhân của 2 đội nói trên phải ứng trực, luôn trong tâm thế sẵn sàng tỏa đến các “điểm nóng” ngập úng của thành phố. Ngay trong sáng 15.11, công nhân của đội 1 đã khẩn trương xử lý ngập úng ở các tuyến đường Thanh Niên, Lý Thái Tổ, Xuân Thủy…, còn công nhân đội 2 thì xử lý điểm ngập úng trên đường Trần Hưng Đạo.
Ông Lưu Mỹ Từ (54 tuổi), Đội trưởng đội 2, người có kinh nghiệm 36 năm làm công việc cấp thoát nước, cho biết: “Cứ đến mùa mưa là anh em công nhân chúng tôi có mặt ngoài đường nhiều hơn ở nhà. Mỗi công nhân đều được phân công quản lý các tuyến đường, hẻm cụ thể, nếu tuyến đường nào bị ngập do mưa mà không xử lý kịp thời để ngập úng, lãnh đạo của Xí nghiệp, Công ty, lãnh đạo thành phố đi kiểm tra bất ngờ phát hiện là bị đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ. Vì vậy, mỗi khi mưa lớn là công nhân đi kiểm tra ngay. Chúng tôi phải dò từng hố ga, miệng cống, hốt từng cọng rác, để nước thoát nhanh không bị ngập úng”.
Anh Nguyễn Diệu (31 tuổi), công nhân đội 2, tâm sự: “Nhiều hôm phải bở dở bữa cơm đang ăn để đi chống ngập. Có hôm 9, 10 giờ đêm mới xong việc. Mỗi khi làm việc, điều chúng tôi lo lắng nhất là lúc mở các miệng cống thoát nước nằm ngay giữa đường, phải đứng canh để cảnh báo người dân kẻo sụp xuống cống và người đi đường tông phải mình”.
Theo anh Trần Văn Dư, Tổ trưởng Tổ kiểm tra hệ thống thoát nước (Xí nghiệp thoát nước), hiện nay nhiều người dân thường hay xả rác thải và dùng đủ mọi vật liệu để lấp các cửa thu nước của hệ thống cống thoát. Khi xảy ra mưa lớn, người dân không tháo dỡ các vật cản, nước mưa không thoát được đã gây ngập úng nhiều tuyến đường nên anh em công nhân rất vất vả để xử lý.
Nghề của nam giới
Không chỉ làm nhiệm vụ chống ngập, công nhân của đội 1 và đội 2 còn làm xây dựng, sửa chữa các tuyến cống thoát nước. Tuy nhiên, nhiệm vụ nhọc nhằn hơn cả là nạo vét các tuyến cống, hố ga, góp phần chống ngập cho thành phố. Từ đầu năm 2013 đến nay, công nhân của 2 đội đã tiến hành lắp đặt 4.871m đường ống thoát nước tại các khu vực bị ngập nặng do chưa có hệ thống thoát nước; nạo vét hàng chục km trên tổng số 139km đường cống thoát nước và 2.332 hố ga, với 2.076m3 bùn đất.
Theo anh Giáp Tiến Dũng, Đội phó đội 1, có lẽ hiếm có ngành nghề nào lại thường xuyên tiếp xúc với những thứ “dơ bẩn”, đối diện nhiều hiểm nguy như nghề này. Mặc dù giờ đây trang thiết bị bảo hộ cho công nhân thoát nước đã đầy đủ hơn, dù vậy, đôi khi vẫn có trường hợp không may vớt, đụng phải mảnh thủy tinh, sành sứ, kim tiêm, thanh sắt… sắc nhọn; hoặc bị rắn, rết cắn. May mắn là không có trường hợp nào gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.
Anh Ngô Quốc Thái, công nhân Đội 1 kể về lần đầu tiên đi nạo vét, khơi thông cống: “Mùi hôi tanh bốc lên nồng nặc khiến tôi cảm thấy rất khó chịu và đau đầu, nhưng chỉ nghĩ bụng là do mới nên chưa quen. Tuy nhiên, ở dưới cống được khoảng 10 phút, tôi bắt đầu cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, khắp người ngứa ngáy. Tôi vội vàng leo lên thì thấy toàn thân, từ chân tay tới mặt mũi nổi mẩn đỏ vì dị ứng. Bây giờ vẫn có không ít anh em mới vào nghề bị dị ứng như thế trong lần đầu tiên xuống cống…”.
Anh Thái cho biết thêm, công nhân vét cống sợ nhất là nạo vét các cống nằm ở khu vực 1, khu vực 2, phường Đồng Đa, vì nơi đây có nhiều lò giết mổ gia súc thải trực tiếp chất thải giết mổ xuống cống, bị tích tụ lâu ngày, mùi hôi thối rất khó chịu. “Hôm nào nạo vét ở những đoạn cống này về, ai cũng bỏ cơm, mặc dù đã quen với công việc này từ nhiều năm”, anh Thái lắc đầu, rùng mình.
Do đặc thù công việc khá vất vả nên hiện nay, 100% công nhân trực tiếp làm công tác chống ngập úng đều là nam giới. Các công nhân nữ trước đây làm nhiệm vụ này đã được chuyển sang bộ phận khác nhẹ nhàng hơn.
Bài, ảnh: NGUYỄN PHÚC