Điểm sáng trong phát triển du lịch tâm linh
Không phải ngẫu nhiên mà Hội nghị quốc tế đầu tiên về du lịch tâm linh vì sự phát triển bền vững với sự tham gia của hàng trăm đại biểu trong nước và quốc tế, một trong những sự kiện quan trọng của ngành du lịch Việt Nam trong năm 2013 lại được tổ chức trong không gian trang trọng, thiêng liêng của chùa Bái Đính (Ninh Bình).
Theo ban tổ chức hội nghị, sau khi đi thăm điểm đến Ninh Bình, đặc biệt là chùa Bái Đính và danh thắng Tràng An, Tổng Thư ký Tổ chức Du lịch Thế giới Taleb Rifai đã ấn tượng sâu sắc, bày tỏ sự ngạc nhiên và bất ngờ. Ông cho rằng, đây là câu chuyện thành công về phát triển du lịch cộng đồng, chuyển hướng từ phát triển công nghiệp - nông nghiệp sang dịch vụ du lịch. Công trình chùa Bái Đính là niềm tự hào của Ninh Bình, Việt Nam và tạo ra sự cuốn hút về du lịch tâm linh. Chính vì thế, Tổng Thư ký Taleb Rifai đã đề xuất tổ chức Hội nghị quốc tế đầu tiên về du lịch tâm linh vì sự phát triển bền vững ở Bái Đính - Ninh Bình chứ không phải một nơi nào khác ở Việt Nam, hay ở một quốc gia khác.
Thật vậy, trong vài năm trở lại đây, Ninh Bình nói chung, chùa Bái Đính nói riêng nổi lên như một điểm đến mới, hấp dẫn khách du lịch hành hương. Theo ông Lâm Quang Nghĩa, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ninh Bình, để có được kết quả như ngày hôm nay, tỉnh Ninh Bình nhận được sự hỗ trợ từ các cơ quan ban, ngành Trung ương cũng như địa phương . Dù là vùng đất có tài nguyên du lịch phong phú, bao gồm cả tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch nhân văn nhưng câu chuyện phát triển du lịch nói chung, loại hình du lịch tâm linh nói riêng của Ninh Bình không phải lúc nào cũng gặp thuận lợi.
Do đặc điểm địa lý và lịch sử để lại, các di tích lịch sử tâm linh của Ninh Bình phần lớn đều gắn liền với núi đồi, hang động tự nhiên phần lớn đã bị xuống cấp. Để vực dậy loại hình du lịch tâm linh có nguy cơ bị thất thu do sự xuống cấp của các công trình, một mặt, tỉnh Ninh Bình đã đầu tư quy hoạch, tôn tạo, trùng tu các di tích lịch sử văn hóa, tâm linh cùng với việc thăm dò phát hiện các di tích khảo cổ và danh thắng nằm trong quần thể các di tích tâm linh gắn với bảo vệ cảnh quan môi trường sinh thái, mặt khác, tạo điều kiện cho người dân địa phương tham gia vào các hoạt động dịch vụ du lịch, các hoạt động du lịch văn hóa tâm linh. Theo ông Bùi Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, việc người dân cùng làm du lịch đã đem lại hiệu quả vô cùng to lớn, do lợi ích được đảm bảo, người dân đã tích cực tham gia cùng với chính quyền địa phương gìn giữ, bảo vệ các giá trị văn hóa, tâm linh, công trình kiến trúc tôn giáo tại địa phương để vừa phục vụ cho đời sống tâm linh của cộng đồng, vừa phát triển du lịch.
Chỉ tính riêng năm 2012 đã có 3,7 triệu lượt khách du lịch đến Ninh Bình, mang lại doanh thu hơn 800 tỷ đồng cho địa phương, chưa kết thúc năm 2013 nhưng du lịch Ninh Bình đã đón gần 5 triệu lượt khách trong đó 2/3 số lượng du khách là khách du lịch tâm linh. Ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Dịch thuật-Thương mại và Du lịch Tre Việt cho biết: Hằng năm, vào các dịp sau Tết Nguyên đán cổ truyền, công ty luôn kín lịch các tour du lịch về các điểm du lịch tâm linh tại Ninh Bình như: Chùa Bái Đính, cố đô Hoa Lư, chùa Bích Động... Không những thế, những ngày giữa năm hay cuối năm, vẫn có những đoàn khách quốc tế hay đoàn cựu chiến binh, hội người cao tuổi lựa chọn Ninh Bình là điểm đến để du lịch tâm linh.
Mặc dù đã có những bước phát triển mạnh mẽ, khẳng định là điểm đến du lịch tâm linh được du khách ưa thích và lựa chọn nhiều nhưng du lịch tâm linh tại Ninh Bình vẫn còn đứng trước nhiều thách thức, khó khăn. Việc xây mới, trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử để phát triển du lịch tâm linh đang nhận những luồng dư luận trái chiều, khi nhiều người cho rằng, việc đầu tư, xây mới khiến các di tích lịch sử mất đi vẻ cổ kính, hoang sơ trước đó. Hay vấn đề quá tải khách du lịch vào mỗi dịp lễ dẫn đến những cảnh tượng xấu cũng đang làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của loại hình du lịch tâm linh tại Ninh Bình…
Rõ ràng, để du lịch tâm linh phát triển một cách bền vững, thực sự trở thành “một loại hình du lịch văn hóa chuyên đề, một nhân tố quan trọng không chỉ mang lại sự tăng trưởng của nền kinh tế mà còn phát huy giá trị tinh thần, lòng yêu nước, niềm tin, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh tổng hợp, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước” (dẫn lời phát biểu của Phó chủ tịch Nguyễn Thị Doan trong phiên khai mạc Hội nghị quốc tế về du lịch tâm linh vì sự phát triển bền vững) tỉnh Ninh Bình vẫn còn nhiều việc phải làm. Được coi là một điểm sáng trong phát triển du lịch tâm linh, qua hội nghị quốc tế lần này, tỉnh Ninh Bình sẽ có thêm nhiều kinh nghiệm để tìm ra hướng phát triển để điểm sáng về du lịch tâm linh sẽ ngày càng sáng hơn.
. Theo THU THỦY (QĐND)