Kiến nghị tháo gỡ vướng mắc trong cấp sổ đỏ

Ban Pháp chế HÐND tỉnh vừa hoàn thiện báo cáo kết quả giám sát việc triển khai thi hành Luật Ðất đai trên lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (gọi tắt là sổ đỏ) trên địa bàn tỉnh. Qua đó, kiến nghị nhiều nội dung nhằm tháo gỡ những vướng mắc đang tồn tại trong công tác cấp sổ đỏ.

Đến nay, TP Quy Nhơn và một số huyện chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu địa chính. - Trong ảnh: Một góc xã Nhơn Hội (TP Quy Nhơn).

Lượng hồ sơ cấp trễ hạn còn cao

Theo thống kê của ngành chức năng, từ ngày 1.7.2014 đến ngày 30.6.2019, toàn tỉnh đã cấp sổ đỏ được trên 86% diện tích đất cần cấp cho các cá nhân, hộ gia đình, tổ chức. Trong đó, đất nông nghiệp (đất sản xuất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất nuôi trồng thủy sản) đã cấp cho 595.576 thửa, tổng diện tích hơn 350.035 ha. Đất phi nông nghiệp (đất ở tại nông thôn và đô thị) đã cấp cho 609.036 thửa, tổng diện tích hơn 23.740 ha.

Tỷ lệ hồ sơ cấp đúng hạn, trước hạn đối với đất nông nghiệp cấp cho hộ gia đình, cá nhân đạt trên 97,8%; cấp cho tổ chức đạt trên 97,4%. Đất phi nông nghiệp cấp cho hộ gia đình, cá nhân đạt trên 91,5%; cấp cho tổ chức đạt trên 92,8%. Tỷ lệ hồ sơ cấp trễ hạn đối với đất nông nghiệp cấp cho hộ gia đình, cá nhân chiếm hơn 2,1%; cấp cho tổ chức chiếm hơn 2,5%. Đất phi nông nghiệp cấp cho hộ gia đình, cá nhân chiếm hơn 8,4%; cấp cho tổ chức chiếm hơn 7,1%.

Theo ông Lê Văn Tùng, Giám đốc Sở TN&MT, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc cấp sổ đỏ bị trễ hạn như vướng khâu xác nhận nguồn gốc đất của UBND cấp xã, phường; xác định nghĩa vụ tài chính của cơ quan thuế; người sử dụng đất chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính... Ngoài ra, việc triển khai thực hiện dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh còn chậm. Toàn tỉnh còn 84/159 xã, phường, thị trấn (tương đương 52,8%) chưa được đo đạc bản đồ địa chính chính quy. 6/11 huyện, thị xã, thành phố là TP Quy Nhơn, TX An Nhơn và các huyện Vân Canh, Vĩnh Thạnh, Hoài Ân, Hoài Nhơn chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu địa chính.

Bên cạnh đó, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của một số UBND cấp huyện còn chậm. Công tác quản lý đất đai tại một số địa phương còn hạn chế; giải quyết tranh chấp, khiếu nại liên quan đến lĩnh vực đất đai chưa kịp thời, kiên quyết.

Nhiều kiến nghị tháo gỡ vướng mắc

Ông Phạm Hồng Sơn, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh, cho biết: Qua đợt giám sát công tác cấp sổ đỏ tại Sở TN&MT và một số địa phương trong tỉnh, Ban Pháp chế nắm bắt được những tồn tại, vướng mắc; cũng như nguyên nhân của tồn tại, vướng mắc. Trong đó, hệ thống pháp luật đất đai tuy được điều chỉnh, bổ sung thường xuyên nhưng chưa theo kịp sự thay đổi của nền kinh tế; còn thiếu đồng bộ, chưa bao quát. Một số quy định còn bất cập, chồng chéo, mâu thuẫn giữa Luật Đất đai với Luật Xây dựng, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở. Tính lịch sử đặc thù của các chính sách, pháp luật về đất đai từng giai đoạn tại một số địa phương chưa được khắc phục.

Hệ thống chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai ở các huyện, thị xã, thành phố giao cho Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh (thuộc Sở TN&MT) quản lý theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 bộc lộ những bất cập. Công tác phối hợp giữa các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai với UBND cấp huyện, Phòng TN&MT và các cơ quan chuyên môn cấp huyện thiếu đồng bộ, chặt chẽ.

Để tháo gỡ tồn tại, vướng mắc, Ban Pháp chế kiến nghị Thường trực HĐND tỉnh xem xét, kiến nghị Quốc hội, Chính phủ sớm hoàn thiện pháp luật về đất đai nói chung; cấp sổ đỏ nói riêng. Cần xem xét lại công tác quản lý đối với các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện cho phù hợp với việc quản lý nhân sự của từng cấp chính quyền. Trong quá trình hoàn thiện chính sách, pháp luật đất đai cần phù hợp với thực tiễn; các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đất đai cần có sự nhất quán và đồng bộ để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý đất đai và cấp sổ đỏ.

Bên cạnh đó, kiến nghị UBND tỉnh sớm chỉ đạo hoàn thành việc đo đạc bản đồ địa chính chính quy trên toàn tỉnh; từng bước tích hợp cơ sở dữ liệu về đất đai để quản lý theo hướng hiện đại. Chỉ đạo Sở TN&MT, UBND cấp huyện rà soát việc thực hiện quy trình thủ tục, thời gian cấp sổ đỏ. Kịp thời khắc phục những khâu chậm trễ thời hạn theo quy định thuộc chức năng của các cơ quan hành chính Nhà nước. Kiên quyết xử lý đối với cán bộ, công chức, viên chức nhũng nhiễu, gây khó khăn cho người dân, tổ chức khi làm thủ tục cấp sổ đỏ.

Các sở, ngành của tỉnh tăng cường phối hợp chặt chẽ với UBND cấp huyện trong lập kế hoạch sử dụng đất; nhất là những nơi chưa có quy hoạch chi tiết. Rà soát, điều chỉnh lại quy hoạch sử dụng đất trong quá trình chỉnh trang đô thị; rà soát các trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 1.7.2014 và các trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền. Tập trung giải quyết dứt điểm các đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo liên quan đến việc quản lý và sử dụng đất…

VĂN LỰC