Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang: Nhiều thay đổi tích cực

Thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 9.2.2018 của Thủ tướng Chính phủ, việc đẩy mạnh thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực. Nhiều gia đình đã tổ chức lễ cưới, hỏi tiết kiệm, giữ nét đẹp văn hóa truyền thống, đồng thời loại bỏ dần những lễ nghi lạc hậu.

Việc cưới nhiều nơi đã được tổ chức văn minh và gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống.

Để thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh, các cấp, ngành, đoàn thể, nhân dân ở nhiều địa phương đã có thêm các hoạt động tích cực. Hội CCB xã Tam Quan Nam (huyện Hoài Nhơn) mua xe tang phục vụ tang lễ cho hội viên.  Các CCB là người đồng bào dân tộc thiểu số miền núi cũng tích cực tuyên truyền người dân trong việc cưới, việc tang. Hội Nông dân tỉnh phối hợp với Thư viện tỉnh xây dựng 40 tủ sách và thư viện nông dân ở cơ sở với trên 8.000 đầu sách, trong đó có nhiều sách, tài liệu tuyên truyền việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Ban Dân tộc tỉnh xây dựng kế hoạch thực hiện tuyên truyền, phổ biến sâu rộng về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết, loại bỏ những hủ tục, gìn giữ những giá trị văn hóa tốt đẹp.

Việc tổ chức lễ cưới gọn nhẹ, tiết kiệm nhưng vẫn đảm bảo giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống đã có chuyển biến tích cực, nhờ được người dân từ vùng đồng bằng đến miền núi hưởng ứng . Ông Trần Văn Miên, Trưởng làng Trà Hương (xã Cát Lâm, huyện Phù Cát), cho biết: “Gần đây, mỗi dịp lễ cưới người dân trong làng đều có đội cồng chiêng biểu diễn rộn ràng chào mừng khách. Dẫu không còn đánh cồng chiêng biểu diễn xuyên suốt tiệc cưới như trước, nhưng qua đó làng cũng giữ gìn được nét đẹp văn hóa truyền thống của người Bana”. Còn ông Đỗ Hữu Nhàn (xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước) thì chia sẻ: “Hiện người dân, con cháu chúng tôi bận rộn với công việc làm ăn. Do đó, việc cưới, việc tang cũng giản lược hơn để thuận tiện cho mọi người và phù hợp với quy định chung của Nhà nước”. 

Tại TX An Nhơn,  phần lớn người dân đều tổ chức việc cưới với nghi lễ giản lược nhiều hơn, nhưng vẫn giữ nghi thức truyền thống, phong tục tốt đẹp. Những nghi lễ cúng gia tiên, các vật phẩm thể hiện nét đẹp văn hóa như trầu cau, bánh phu thê, mâm ngũ quả vẫn được lưu giữ. Ông Đặng Trung Hiếu, Phó trưởng Phòng VH-TT TX An Nhơn, cho biết: “Hầu hết các xã, phường trên địa bàn TX đều có các Hội trợ táng do Hội Người cao tuổi địa phương quản lý. TX An Nhơn đã thực hiện xã hội hóa xây dựng nghĩa trang nhân dân Bắc An Nhơn và đang quy hoạch, xúc tiến đầu tư nghĩa trang Nam An Nhơn. Đồng thời, năm 2018, TX An Nhơn đã đóng cửa các nghĩa trang rải rác ở các thôn, khu vực không phù hợp với quy hoạch phát triển đô thị...”.

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại hạn chế phổ biến ở các địa phương trong tỉnh. Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang được lồng ghép vào nội dung của Phong trào Toàn dân đăng ký xây dựng đời sống văn hóa, đưa vào hương ước, quy ước trong khu dân cư. Dù vậy, một số đám cưới còn xảy ra tình trạng say xỉn, mất trật tự, tổ chức tiệc cưới lấn chiếm lòng đường, vỉa hè gây ách tắc giao thông, sử dụng âm thanh quá lớn làm ảnh hưởng đến nhiều hộ gia đình. Hiện đám hỏi, đám cưới của người dân hầu như chưa được tổ chức tại Nhà văn hóa thôn hay Trung tâm VH-TT xã, sinh hoạt cộng đồng tại địa phương. Một số hộ khá giả vẫn còn phô trương, lãng phí trong việc xây cất phần mộ to lớn cho người thân...

Nhà nghiên cứu Nguyễn An Pha, Chủ tịch Hội VHNT tỉnh, nhìn nhận: “Người dân trong tỉnh thực hiện rất tốt việc cưới từ 6 lễ theo truyền thống chỉ còn 3 lễ, ở những gia đình thân thiết chỉ còn 2 lễ, đồng thời việc giữ gìn những bản sắc văn hóa tốt đẹp trong việc cưới cũng rất tốt. Trong việc tang cũng vậy, bây giờ đã văn minh hơn. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những hạn chế, nên các địa phương không chỉ tìm ra giải pháp vận động người dân hưởng ứng tốt hơn, mà còn phải có thêm quy định cụ thể về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang...”.

THẢO KHUY