Tình hình phạm pháp hình sự năm 2019: Nhiều vấn đề nổi cộm

Năm 2019, số vụ vi phạm pháp luật về trật tự xã hội trên địa bàn tỉnh có giảm, nhưng tội phạm giết người, tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, nhất là tội xâm hại tình dục trẻ em và tội phạm về ma túy... diễn biến phức tạp với thủ đoạn ngày càng tinh vi, tính chất, mức độ ngày càng nguy hiểm và độ tuổi ngày một trẻ hóa.

Tội phạm ngày một trẻ hóa và hành vi hết sức nguy hiểm. - Trong ảnh: Bị cáo Đoàn Hữu Cường (SN 1992, ở Phù Cát) bị tuyên phạt mức án 10 năm tù giam về tội giết người. Nạn nhân của Cường chính là bác họ của y.

Diễn biến phức tạp

Năm 2019, toàn tỉnh xảy ra 471 vụ phạm pháp hình sự, giảm 33 vụ so cùng kỳ; song nhóm đối tượng phạm tội là người dưới 18 tuổi, tội phạm về ma túy, tín dụng đen tăng hơn so với năm trước và tiếp tục diễn biến phức tạp.

Cơ quan chức năng đã khởi tố 77 bị can dưới 18 tuổi, chiếm tỷ lệ 12,5%, tăng 2,7% so cùng kỳ; khởi tố mới 58 vụ/102 bị can về ma túy, tăng 24 vụ/51 bị can; khởi tố mới 6 vụ/18 bị can phạm tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, tăng 6 vụ/18 bị can; tội phạm hiếp dâm, giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi tăng 11 vụ. Đáng chú ý, tình hình tội phạm ở khu vực nông thôn diễn biến phức tạp với những băng nhóm hoạt động cho vay nặng lãi, đòi nợ, đòi nợ thuê; tình trạng trẻ em bị xâm hại tình dục; tệ nạn ma túy và cố ý gây thương tích, thậm chí giết người, kể cả người thân của mình...

Theo đánh giá của ngành chức năng, nguyên nhân của tình hình tội phạm diễn biến phức tạp chủ yếu là do nhận thức pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, nhất là ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Ông Trần Văn Sang, Viện trưởng Viện KSND tỉnh, cho rằng: “Ở hầu hết các vụ án xâm hại sức khỏe, tài sản người khác, cả bị can và bị hại đều có tác nhân từ bia, rượu. Bên cạnh đó, ý thức tuân thủ pháp luật của bị can rất kém, lại do tính bốc đồng của tuổi trẻ, thích dùng vũ lực để giải quyết và sự lơi lỏng của gia đình trong việc quan tâm, giáo dục con trẻ...”.

Phó Giám đốc CA tỉnh, đại tá Nguyễn Đức Nam, cũng nhìn nhận: “Mặc dù tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn ổn định song từng lúc từng nơi, tình hình phạm pháp vẫn diễn ra. Nguyên nhân là lối sống thực dụng, dễ bộc phát mâu thuẫn và sử dụng bạo lực để giải quyết; nhu cầu vay tín dụng của người dân cao và đa phần là thỏa thuận miệng hay giấy tờ không đúng quy định pháp luật”.

Nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm

Để ổn định tình hình ANTT trên địa bàn, các cơ quan chức năng và ban, ngành, đoàn thể các cấp đã có nhiều nỗ lực trong phòng ngừa, xử lý hành vi vi phạm pháp luật. Theo đại tá Nguyễn Đức Nam, lực lượng CA sẽ tiếp tục rà soát, lập hồ sơ đưa vào diện quản lý nghiệp vụ và đấu tranh triệt xóa các cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm pháp luật; tổ chức ra quân trấn áp các loại tội phạm có tổ chức, tội phạm liên quan đến tín dụng đen, tội phạm cướp, cướp giật tài sản, trộm, tội phạm xâm hại trẻ em, tội phạm sử dụng công nghệ cao và không để hình thành đường dây sản xuất, mua bán, vận chuyển ma túy trên địa bàn. “Ngành sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá về nguyên nhân, điều kiện nảy sinh tội phạm để chủ động triển khai các giải pháp, biện pháp  phòng ngừa, ngăn chặn. Trong đó, kết hợp chặt chẽ giữa công tác phòng ngừa xã hội và phòng ngừa nghiệp vụ; chủ động phối hợp với các ngành, địa phương tuyên truyền giáo dục pháp luật và phát huy hiệu quả của phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, đại tá Nam nói.

Còn Viện trưởng Viện KSND tỉnh Trần Văn Sang cho biết: “Viện KSND 2 cấp sẽ tiếp tục chủ động triển khai các biện pháp phối hợp, quản lý và kiểm sát chặt chẽ việc giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm cũng như quá trình tố tụng của cơ quan điều tra, góp phần hạn chế oan sai, bỏ lọt tội phạm. Ngoài ra, ngành sẽ đẩy mạnh tổ chức các hội thảo, hội thi để nâng cao trình độ kiểm sát viên, từ đó nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm”.

K.ANH