Phong trào hiến máu tình nguyện: Nhìn lại & hướng tới
2019: Bước thụt lùi
Năm 2019, tổng lượng máu tiếp nhận được là 18.303 đơn vị (một đơn vị máu bằng 250 ml), đạt 88% kế hoạch Trung ương giao. Lần đầu tiên sau nhiều năm, kết quả vận động hiến máu tình nguyện của tỉnh không đạt kết quả đề ra.
Trong đó, hai chiến dịch “Vận động HMTN dịp Tết - Lễ hội Xuân hồng 2019” tiếp nhận được 3.174 đơn vị máu, đạt 17,6% lượng máu cả năm; Chiến dịch “Những giọt máu hồng” hè 2019 tiếp nhận 6.765 đơn vị máu, đạt 33% lượng máu cả năm.
Phong trào HMTN năm 2020 cần sự chủ động, tích cực hơn của cả cộng đồng để đạt mục tiêu đề ra là 22.800 đơn vị máu.
Tuy nhiên, 3 tháng cuối năm 2019, Bình Định rơi vào tình trạng thiếu máu cục bộ giống như nhiều địa phương trong cả nước. Những tháng cuối năm 2019, nhiều đơn vị, địa phương chỉ vận động được 50% so với kế hoạch đề ra. Trước tình trạng đáng báo động này, một số địa phương đã đăng ký tổ chức thêm một đợt vận động HMTN nhằm chia sẻ khó khăn trong thời điểm khan máu, đồng thời, thúc đẩy và giữ vững phong trào. Nhưng, kết quả vận động HMTN cả năm của tỉnh vẫn không đạt kế hoạch đề ra.
Về nguyên nhân của sự thụt lùi này, nhiều đơn vị đề cập đến việc chuyển hình thức cấp tiền sang hình thức cấp quà cho người tham gia HMTN. Đại diện Đoàn trường ĐH Quy Nhơn cho biết: Nhiều sinh viên cho rằng, chế độ bồi dưỡng cho người hiến máu bằng quà là chưa hợp lý. Các em sống xa nhà, nhiều em có hoàn cảnh khó khăn nên hình thức bồi dưỡng tiền mặt vẫn là động lực không nhỏ.
Trường CĐ Kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn lý giải nguyên do riêng khi kết quả vận động HMTN giảm. Trong tổng số sinh viên, học viên đang học tập tại trường có khoảng 1.000 em học hệ trung cấp là học sinh mới tốt nghiệp lớp 9, chưa đủ tuổi để tham gia HMTN.
Năm 2019, đa số Chủ tịch Hội CTĐ cấp xã đã được thay mới. Họ đều là nhân sự các tổ chức chính trị - xã hội kiêm nhiệm, còn thiếu kinh nghiệm trong công tác CTĐ nói chung và công tác vận động HMTN nói riêng. Bà Nguyễn Thị Thủy, Chủ tịch Hội CTĐ huyện Tây Sơn, trao đổi: “Huyện Tây Sơn thay mới 13/15 cán bộ CTĐ cấp xã từ tháng 8 đến nay. Phụ cấp thấp, công việc thì dày nên họ rất dễ nản lòng. Chúng tôi cũng chủ yếu động viên họ làm việc nhưng rất khó để yêu cầu cao như các cán bộ cũ”.
Quyết tâm vực dậy
Ông Hà Văn Cát, Chủ tịch Hội CTĐ tỉnh, cho rằng: “2019 là năm đầu tiên chuyển từ hình thức cấp phát tiền mặt sang tặng quà cho người hiến máu, chúng tôi biết là sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến phong trào. Nhưng đây là điều chúng ta phải chấp nhận để thay đổi một thói quen chưa đúng. Trong năm 2020, như đề xuất của các địa phương, chúng tôi tiếp tục nghiên cứu các hình thức quà tặng mới để đáp ứng nhu cầu của người HMTN ở nhiều lứa tuổi, ngành nghề khác nhau. Ví dụ như, sẽ có phần quà là các nhu yếu phẩm để phù hợp với người HMTN ở nông thôn”.
Bác sĩ CKII Võ Đình Lộc, Phụ trách Trung tâm Huyết học - Truyền máu tỉnh, cho rằng: “Để công tác lấy máu phục vụ điều trị trong tỉnh đều đặn, hạn chế tình trạng thiếu máu cục bộ, các đơn vị, địa phương cần bám sát kế hoạch vận động HMTN. Nên đảm bảo khoảng 300 đơn vị máu/đợt là tốt nhất; giảm áp lực cho công tác vận động, tổ chức lẫn công tác sàng lọc, sản xuất chế phẩm, lưu trữ. Các địa phương cần làm tốt, chuyên nghiệp hơn về công tác tổ chức, từ địa điểm, băng rôn, bảng hướng dẫn, đội ngũ tình nguyện viên... để tạo tâm lý thoải mái, ấn tượng tốt đẹp cho người đi hiến máu”.
Mặt khác, cũng cần vực dậy các đội HMTN dự bị. Cuối năm 2019, Trung tâm Huyết học - Truyền máu tỉnh và CLB 25 đã huy động 50 bạn trẻ tham gia khám sức khỏe, xét nghiệm viêm gan B để xây dựng đội hiến máu dự bị trong tình huống khẩn cấp. Trong khi đó, các đội HMTN dự bị ở một số địa phương đang bị đánh giá là đi xuống khi không còn được duy trì, tập hợp thường xuyên. Ban chỉ đạo vận động HMTN tỉnh đã yêu cầu Ban chỉ đạo vận động HMTN cấp huyện và cơ sở xây dựng lại các đội này để sẵn sàng trong tình huống khẩn cấp, hỗ trợ cho bệnh nhân cư trú tại quê mình.
NGUYỄN MUỘI