“Chuyện lạ” ở Ân Nghĩa
Ở xã đặc biệt khó khăn Ân Nghĩa, huyện trung du Hoài Ân, công tác rà soát hộ nghèo năm 2019 xảy ra “chuyện lạ” chưa từng có: 8 hộ dân chủ động xin ra khỏi diện hộ nghèo. Ðằng sau lựa chọn ấy là tinh thần tự trọng, tự lực và thái độ sống sẻ chia, lạc quan.
8 hộ dân xin thoát nghèo là Nguyễn Thi Nhất, Nguyễn Thị Quá, Bùi Qua, Bùi Thị Xuân (thôn Bình Sơn) và Nguyễn Thường, Nguyễn Văn Tình, Trịnh Hoàng Trương, Nguyễn Thị Liên (thôn Kim Sơn).
Hết ngặt, xin thoát nghèo
Đã gần 70 tuổi, khả năng lao động suy giảm vì di chứng tai nạn, vợ mất, con bị thiểu năng... nên chuyện ông Nguyễn Văn Tình xin ra khỏi diện hộ nghèo khiến nhiều người hết sức ngạc nhiên. Song, với gia đình ông, đấy là việc làm bình thường, hợp lý hợp tình. Ông lý giải: “Ba năm trước, gia đình được hưởng chính sách dành cho hộ nghèo khi vợ phát bệnh nan y, còn tôi bị tai nạn nặng. Mất mát, rủi ro tuy để lại hậu quả, nhưng giai đoạn tiêu tốn chi phí nhất đã qua đi. Còn cuộc sống hiện tại và tương lai, mình phải thích ứng và cố gắng cải thiện, bởi “giúp qua đoạn ngặt, chứ không giúp được hết nghèo””.
Điều khiến ông Tình vui nhất là được gia đình các con hiểu và ủng hộ.
Cùng suy nghĩ tích cực trên, chị Phan Thị Loan cũng đi đến quyết định xin rút tên gia đình mình khỏi danh sách hộ nghèo. Chồng chị, anh Nguyễn Thi Nhất, vốn hạn chế về sức khỏe và thần kinh không ổn định. Chị là lao động trụ cột trong gia đình với công việc chính là chặt keo mướn. Là gia đình trẻ, có 2 con đang đi học, việc làm của chị Loan khiến nhiều người cho là “dại”, bởi ưu đãi từ hộ nghèo rộng hơn so với hộ trung niên, cao tuổi. “Quan tâm tìm hiểu và biết tính linh hoạt trong việc công nhận hộ nghèo, tôi luôn tin nếu sau này chẳng may gia đình gặp rủi ro hay cần vay tiền cho con học đại học…, địa phương sẽ thấu đáo xem xét. Còn chuyện cải thiện kinh tế phải mất cả quá trình, gia đình phải tự vươn lên”, chị Loan cắt nghĩa giản dị.
Đến nhà bà Bùi Thị Xuân, tôi không khỏi tò mò, ái ngại bởi cơ ngơi, nhà cửa gia đình bà cực kỳ đơn sơ. Căn nhà ở nông thôn nhưng chỉ tầm 40 m2, chưa được tô, phần lớn diện tích được dùng để bán tạp hóa. Bà chia sẻ: “Sau khi chồng mất, 3 mẹ con tôi về quê ngoại sinh sống; được cha mẹ đẻ để lại một phần đất để cất tạm ngôi nhà, mở quán tạp hóa làm kế sinh nhai. Thời gian đầu khó khăn, địa phương, bà con đã quan tâm cho vô hưởng chính sách hộ nghèo. Qua 3 năm, cuộc sống dần tạm ổn, ngừng nhận ưu đãi là việc nên làm”.
Trách nhiệm và sẻ chia
Trưởng thôn Bình Sơn Võ Xuân Quang và Trưởng thôn Kim Sơn Lê Hồng Sơn chung nhận xét, 8 hộ xin ra khỏi diện hộ nghèo phần lớn điều kiện kinh tế ở mức trung bình, cá biệt vài hộ còn khó khăn, như có người khuyết tật, di chứng tai nạn, đau ốm làm mất khả năng lao động... Ở vào những hoàn cảnh đó, có thể có người đấu tranh xin vào danh sách hộ nghèo hoặc “ở lì” không chịu ra. Nhưng họ đã chủ động, tự nguyện chọn dừng thụ hưởng ưu đãi, cho thấy cả 8 hộ đều suy nghĩ thấu đáo.
Lao động vừa sức để tự lo cuộc sống về già, vợ chồng ông Thường cảm thấy cuộc sống ý nghĩa hơn.
“Trong lúc gia cảnh lâm vào khó khăn, bà con nhất trí đưa mình vô hộ nghèo để đỡ túng quẫn, chính sách như vậy là rất kịp thời, nhân văn. Xã hội còn biết bao hộ nghèo, nếu mình cứ ở mãi thì là gánh nặng của xã hội, là ích kỷ. Trằn trọc mãi, tôi đem nỗi lòng đó nói với vợ chồng con trai út ở cùng nhà, bởi mất đi các khoản hỗ trợ đồng nghĩa gánh nặng chuyển sang con. May mà con trai, con dâu đều ủng hộ”, ông Tình xúc động bộc bạch.
Tại hộ vợ chồng ông Nguyễn Thường (68 tuổi) và bà Nguyễn Thị Phố (65 tuổi), ngay khi sửa sang được căn nhà, việc quan trọng mà ông bà thực hiện ngay, đó là xin ra khỏi diện hộ nghèo. “Hơn năm nay, bên cạnh làm nông, tôi mày mò học thành công nghề đúc chậu cảnh, vợ chồng già có thêm đồng ra đồng vào. Cuộc sống tuổi già về sau, chúng tôi xác định lao động vừa sức, khi cần còn có con cháu hỗ trợ, chính sách nhường lại cho bà con khó khăn hơn”, bà Phố cho hay.
Có đến 7 người con, vợ sức khỏe hạn chế vì bệnh tim; từng 2 lần được xét vô hộ nghèo với tổng thời gian 13 năm, gia đình ông Bùi Qua càng thấm thía sự hỗ trợ của “chiếc phao cứu sinh” ấy. “Lần thoát nghèo này, chắc sẽ không có chuyện tái nghèo, bởi đâu còn gánh nặng lo đàn con ăn học, tuổi già lao động vừa sức, đau ốm có con cái chung tay. Cả nhà thống nhất vậy”, ông Qua khẳng định.
Vợ chồng ông Bùi Qua cần mẫn lao động mỗi ngày.
“Địa phương rất phấn khởi trước chuyển biến nhận thức của người dân, báo lên Phòng LĐ-TB&XH huyện, chúng tôi càng bất ngờ khi biết đây cũng là những trường hợp đầu tiên ở huyện. Hy vọng việc làm tốt đẹp này sẽ là tấm gương, lan tỏa và cổ vũ tinh thần tự lực cho bà con xã nhà”, Phó Chủ tịch UBND xã Ân Nghĩa, ông Nguyễn Minh Chánh chia sẻ.
Theo kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo của xã, năm 2018, thôn Kim Sơn có 172 hộ nghèo, 2019 giảm còn 144 hộ; thôn Bình Sơn từ 135 hộ giảm còn 109 hộ. Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Tạ Ngọc Định cho biết, năm 2019 Ân Nghĩa được giao chỉ tiêu giảm 150 hộ nghèo, đến tháng 10 đã giảm được 180 hộ, là địa phương có tỷ lệ giảm cao nhất huyện (7,2%). Đằng sau kết quả đáng ghi nhận này có đóng góp của chính quyền địa phương trong tuyên truyền thoát nghèo, nhất là việc triển khai hiệu quả các chương trình, mô hình hỗ trợ giảm nghèo.
SAO LY